Stuthis & Geethams
कुन्ति स्तुति
कुन्त्युवाच
नमस्ये पुरुषं त्वाद्यमीश्वरं प्रकृते: परम् ।
अलक्ष्यं सर्वभूतानामन्तर्बहिरवस्थितम् ॥ १८ ॥
मायाजवनिकाच्छन्नमज्ञाधोक्षजमव्ययम् ।
न लक्ष्यसे मूढदृशा नटो नाट्यधरो यथा ॥ १९॥
तथा परमहंसानां मुनीनाममलात्मनाम् ।
भक्तियोगविधानार्थं कथं पश्येम हि स्त्रियः ॥ २०॥
कृष्णाय वासुदेवाय देवकीनन्दनाय च ।
नन्दगोपकुमाराय गोविन्दाय नमो नमः ॥ २१॥
नमः पङ्कजनाभाय नमः पङ्कजमालिने ।
नमः पङ्कजनेत्राय नमस्ते पङ्कजाङ्घ्रये ॥ २२॥
यथा हृषीकेश खलेन देवकी
कंसेन रुद्धातिचिरं शुचार्पिता ।
विमोचिताहं च सहात्मजा विभो
त्वयैव नाथेन मुहुर्विपद्गणात् ॥ २३॥
विषान्महाग्नेः पुरुषाददर्शना –
दसत्सभाया वनवासकृच्छ्रतः ।
मृधे मृधेऽनेकमहारथास्त्रतोद्रौण्यस्त्रतश्चास्म
हरेऽभिरक्षिताः ॥ २४॥
विपदः सन्तु नः शश्वत्तत्र तत्र जगद्गुरो ।
भवतो दर्शनं यत्स्यादपुनर्भवदर्शनम् ॥ २५॥
जन्मैश्वर्यश्रुतश्रीभिरेधमानमदः पुमान् ।
नैवार्हत्यभिधातुं वै त्वामकिञ्चनगोचरम् ॥ २६॥
नमोऽकिञ्चनवित्ताय निवृत्तगुणवृत्तये ।
आत्मारामाय शान्ताय कैवल्यपतये नमः ॥ २७॥
मन्ये त्वां कालमीशानमनादिनिधनं विभुम् ।
समं चरन्तं सर्वत्र भूतानां यन्मिथः कलिः ॥ २८॥
न वेद कश्चिद्भगवंश्चिकीर्षितं
तवेहमानस्य नृणां विडम्बनम् ।
न यस्य कश्चिद्दयितोऽस्ति कर्हिचिद्द्वेष्यश्च
यस्मिन्विषमा मतिर्नृणाम् ॥ २९॥
जन्म कर्म च विश्वात्मन्नजस्याकर्तुरात्मनः ।
तिर्यङ्नृर्षिषु यादःसु तदत्यन्तविडम्बनम् ॥ ३०॥
गोप्याददे त्वयि कृतागसि दाम तावद् –
या ते दशाश्रुकलिलाञ्जनसम्भ्रमाक्षम् ।
वक्त्रं निनीय भयभावनया स्थितस्य
सा मां विमोहयति भीरपि यद्बिभेति ॥ ३१॥
केचिदाहुरजं जातं पुण्यश्लोकस्य कीर्तये ।
यदोः प्रियस्यान्ववाये मलयस्येव चन्दनम् ॥ ३२॥
अपरे वसुदेवस्य देवक्यां याचितोऽभ्यगात् ।
अजस्त्वमस्य क्षेमाय वधाय च सुरद्विषाम् ॥ ३३॥
भारावतारणायान्ये भुवो नाव इवोदधौ ।
सीदन्त्या भूरिभारेण जातो ह्यात्मभुवार्थितः ॥ ३४॥
भवेऽस्मिन् क्लिश्यमानानामविद्याकामकर्मभिः ।
श्रवणस्मरणार्हाणि करिष्यन्निति केचन ॥ ३५॥
शृण्वन्ति गायन्ति गृणन्त्यभीक्ष्णशः
स्मरन्ति नन्दन्ति तवेहितं जनाः ।
त एव पश्यन्त्यचिरेण तावकं
भवप्रवाहोपरमं पदाम्बुजम् ॥ ३६॥
अप्यद्य नस्त्वं स्वकृतेहित प्रभो
जिहाससि स्वित्सुहृदोऽनुजीविनः ।
येषां न चान्यद्भवतः पदाम्बुजात्परायणं
राजसु योजितांहसाम् ॥ ३७॥
के वयं नामरूपाभ्यां यदुभिः सह पाण्डवाः ।
भवतोऽदर्शनं यर्हि हृषीकाणामिवेशितुः ॥ ३८॥
नेयं शोभिष्यते तत्र यथेदानीं गदाधर ।
त्वत्पदैरङ्किता भाति स्वलक्षणविलक्षितैः ॥ ३९॥
इमे जनपदाः स्वृद्धाः सुपक्वौषधिवीरुधः ।
वनाद्रिनद्युदन्वन्तो ह्येधन्ते तव वीक्षितैः ॥ ४०॥
अथ विश्वेश विश्वात्मन् विश्वमूर्ते स्वकेषु मे ।
स्नेहपाशमिमं छिन्धि दृढं पाण्डुषु वृष्णिषु ॥ ४१॥
त्वयि मेऽनन्यविषया मतिर्मधुपतेऽसकृत् ।
रतिमुद्वहतादद्धा गङ्गेवौघमुदन्वति ॥ ४२॥
श्रीकृष्ण कृष्णसख वृष्ण्यृषभावनिध्रुग् –
राजन्यवंशदहनानपवर्गवीर्य ।
गोविन्द गोद्विजसुरार्तिहरावतार
योगेश्वराखिलगुरो भगवन् नमस्ते ॥ ४३॥
योगेश्वराखिलगुरो भगवन् नमस्ते ॥
योगेश्वराखिलगुरो भगवन् नमस्ते ॥
भीष्म स्तुति
श्रीभीष्म उवाच
इति मतिरुपकल्पिता वितृष्णा
भगवति सात्वतपुङ्गवे विभूम्नि ।
स्वसुखमुपगते क्वचिद्विहर्तुं
प्रकृतिमुपेयुषि यद्भवप्रवाहः ॥ ३२॥
त्रिभुवनकमनं तमालवर्णं
रविकरगौरवराम्बरं दधाने ।
वपुरलककुलावृताननाब्जं
विजयसखे रतिरस्तु मेऽनवद्या ॥ ३३॥
युधि तुरगरजोविधूम्रविष्वक्कचलुलितश्रमवार्यलङ्कृतास्ये।
मम निशितशरैर्विभिद्यमानत्वचि
विलसत्कवचेऽस्तु कृष्ण आत्मा ॥ ३४॥
सपदि सखिवचो निशम्य मध्ये
निजपरयोर्बलयो रथं निवेश्य ।
स्थितवति परसैनिकायुरक्ष्णा
हृतवति पार्थसखे रतिर्ममास्तु ॥ ३५॥
व्यवहितपृतनामुखं निरीक्ष्य
स्वजनवधाद्विमुखस्य दोषबुद्ध्या ।
कुमतिमहरदात्मविद्यया
यश्चरणरतिः परमस्य तस्य मेऽस्तु ॥ ३६॥
स्वनिगममपहाय मत्प्रतिज्ञां
ऋतमधिकर्तुमवप्लुतो रथस्थः ।
धृतरथचरणोऽभ्ययाच्चलद्गुर्हरिरिव
हन्तुमिभं गतोत्तरीयः ॥ ३७॥
शितविशिखहतो विशीर्णदंशः
क्षतजपरिप्लुत आततायिनो मे ।
प्रसभमभिससार मद्वधार्थं
स भवतु मे भगवान् गतिर्मुकुन्दः ॥ ३८॥
विजयरथकुटुम्ब आत्ततोत्रे
धृतहयरश्मिनि तच्छ्रियेक्षणीये ।
भगवति रतिरस्तु मे मुमूर्षोर्यमिह
निरीक्ष्य हता गताः सरूपम् ॥ ३९॥
ललितगतिविलासवल्गुहास –
प्रणयनिरीक्षणकल्पितोरुमानाः ।
कृतमनुकृतवत्य उन्मदान्धाः
प्रकृतिमगन् किल यस्य गोपवध्वः ॥ ४०॥
मुनिगणनृपवर्यसङ्कुलेऽन्तःसदसियुधिष्ठिरराजसूयएषाम् ।
अर्हणमुपपेद ईक्षणीयोमम दृशिगोचर एष आविरात्मा ॥ ४१॥
तमिममहमजं शरीरभाजां
हृदि हृदि धिष्ठितमात्मकल्पितानाम् ।
प्रतिदृशमिव नैकधार्कमेकंसमधिगतोऽस्मि
विधूतभेदमोहः ॥ ४२॥
ध्रुव स्तुति
ध्रुव उवाच
योऽन्त: प्रविश्य मम वाचमिमां प्रसुप्तां
सञ्जीवयत्यखिलशक्तिधर: स्वधाम्ना ।
अन्यांश्च हस्तचरणश्रवणत्वगादीन्
प्राणान्नमो भगवते पुरुषाय तुभ्यम् ॥ ६ ॥
एकस्त्वमेव भगवन्निदमात्मशक्त्या
मायाख्ययोरुगुणया महदाद्यशेषम् ।
सृष्ट्वानुविश्य पुरुषस्तदसद्गुणेषु
नानेव दारुषु विभावसुवद्विभासि ॥ ७ ॥
त्वद्दत्तया वयुनयेदमचष्ट विश्वं
सुप्तप्रबुद्ध इव नाथ भवत्प्रपन्न: ।
तस्यापवर्ग्यशरणं तव पादमूलं
विस्मर्यते कृतविदा कथमार्तबन्धो ॥ ८ ॥
नूनं विमुष्टमतयस्तव मायया ते
ये त्वां भवाप्ययविमोक्षणमन्यहेतो: ।
अर्चन्ति कल्पकतरुं कुणपोपभोग्य-
मिच्छन्ति यत्स्पर्शजं निरयेऽपि नृणाम् ॥ ९ ॥
या निर्वृतिस्तनुभृतां तव पादपद्म
ध्यानाद्भवज्जनकथाश्रवणेन वा स्यात् ।
सा ब्रह्मणि स्वमहिमन्यपि नाथ मा भूत्
किं त्वन्तकासिलुलितात्पततां विमानात् ॥ १० ॥
भक्तिं मुहु: प्रवहतां त्वयि मे प्रसङ्गो
भूयादनन्त महताममलाशयानाम् ।
येनाञ्जसोल्बणमुरुव्यसनं भवाब्धिं
नेष्ये भवद्गुणकथामृतपानमत्त: ॥ ११ ॥
ते न स्मरन्त्यतितरां प्रियमीश मर्त्यं
ये चान्वद: सुतसुहृद्गृहवित्तदारा: ।
ये त्वब्जनाभ भवदीयपदारविन्द
सौगन्ध्यलुब्धहृदयेषु कृतप्रसङ्गा: ॥ १२ ॥
तिर्यङ्नगद्विजसरीसृपदेवदैत्य
मर्त्यादिभि: परिचितं सदसद्विशेषम् ।
रूपं स्थविष्ठमज ते महदाद्यनेकं
नात: परं परम वेद्मि न यत्र वाद: ॥ १३ ॥
कल्पान्त एतदखिलं जठरेण गृह्णन्
शेते पुमान्स्वदृगनन्तसखस्तदङ्के ।
यन्नाभिसिन्धुरुहकाञ्चनलोकपद्म-
गर्भे द्युमान्भगवते प्रणतोऽस्मि तस्मै ॥ १४ ॥
त्वं नित्यमुक्तपरिशुद्धविबुद्ध आत्मा
कूटस्थ आदिपुरुषो भगवांस्त्र्यधीश: ।
यद्बुद्ध्यवस्थितिमखण्डितया स्वदृष्टया
द्रष्टा स्थितावधिमखो व्यतिरिक्त आस्से ॥ १५ ॥
यस्मिन्विरुद्धगतयो ह्यनिशं पतन्ति
विद्यादयो विविधशक्तय आनुपूर्व्यात् ।
तद्ब्रह्म विश्वभवमेकमनन्तमाद्य-
मानन्दमात्रमविकारमहं प्रपद्ये ॥ १६ ॥
सत्याशिषो हि भगवंस्तव पादपद्म-
माशीस्तथानुभजत: पुरुषार्थमूर्ते: ।
अप्येवमर्य भगवान्परिपाति दीनान्
वाश्रेव वत्सकमनुग्रहकातरोऽस्मान् ॥ १७ ॥
गजेन्द्र स्तुति
श्री शुक उवाच
एवं व्यवसितो बुद्ध्या समाधाय मनो हृदि ।
जजाप परमं जाप्यं प्राग्जन्मन्यनुशिक्षितम ॥१॥
गजेन्द्र उवाच
ऊं नमो भगवते तस्मै यत एतच्चिदात्मकम ।
पुरुषायादिबीजाय परेशायाभिधीमहि ॥१॥
यस्मिन्निदं यतश्चेदं येनेदं य इदं स्वयं ।
योस्मात्परस्माच्च परस्तं प्रपद्ये स्वयम्भुवम ॥३॥
यः स्वात्मनीदं निजमाययार्पितं
क्वचिद्विभातं क्व च तत्तिरोहितम ।
अविद्धदृक साक्ष्युभयं तदीक्षते
स आत्म मूलोsवत् मां परात्परः ॥४॥
कालेन पंचत्वमितेषु कृत्स्नशो
लोकेषु पालेषु च सर्व हेतुषु ।
तमस्तदाsssसीद गहनं गभीरं
यस्तस्य पारेsभिविराजते विभुः ॥५॥
न यस्य देवा ऋषयः पदं विदु-
र्जन्तुः पुनः कोsर्हति गन्तुमीरितुम ।
यथा नटस्याकृतिभिर्विचेष्टतो
दुरत्ययानुक्रमणः स मावतु ॥६॥
दिदृक्षवो यस्य पदं सुमंगलम
विमुक्त संगा मुनयः सुसाधवः ।
चरन्त्यलोकव्रतमव्रणं वने
भूतात्मभूता सुहृदः स मे गतिः ॥७॥
न विद्यते यस्य न जन्म कर्म वा
न नाम रूपे गुणदोष एव वा ।
तथापि लोकाप्ययसम्भवाय यः
स्वमायया तान्यनुकालमृच्छति ॥८॥
तस्मै नमः परेशाय ब्रह्मणेsनन्तशक्तये ।
अरूपायोरुरूपाय नम आश्चर्य कर्मणे ॥९॥
नम आत्म प्रदीपाय साक्षिणे परमात्मने ।
नमो गिरां विदूराय मनसश्चेतसामपि ॥१०॥
सत्त्वेन प्रतिलभ्याय नैष्कर्म्येण विपश्चिता ।
नमः कैवल्यनाथाय निर्वाणसुखसंविदे ॥११॥
नमः शान्ताय घोराय मूढाय गुण धर्मिणे ।
निर्विशेषाय साम्याय नमो ज्ञानघनाय च ॥१२॥
क्षेत्रज्ञाय नमस्तुभ्यं सर्वाध्यक्षाय साक्षिणे ।
पुरुषायात्ममूलाय मूलप्रकृतये नमः ॥१३॥
सर्वेन्द्रियगुणद्रष्ट्रे सर्वप्रत्ययहेतवे ।
असताच्छाययोक्ताय सदाभासाय ते नमः ॥१४॥
नमो नमस्तेsखिल कारणाय
निष्कारणायाद्भुत कारणाय ।
सर्वागमान्मायमहार्णवाय
नमोपवर्गाय परायणाय ॥१५॥
गुणारणिच्छन्न चिदूष्मपाय
तत्क्षोभविस्फूर्जित मानसाय ।
नैष्कर्म्यभावेन विवर्जितागम-
स्वयंप्रकाशाय नमस्करोमि ॥१६॥
मादृक्प्रपन्नपशुपाशविमोक्षणाय
मुक्ताय भूरिकरुणाय नमोsलयाय ।
स्वांशेन सर्वतनुभृन्मनसि प्रतीत-
प्रत्यग्दृशे भगवते बृहते नमस्ते ॥१७॥
आत्मात्मजाप्तगृहवित्तजनेषु सक्तै-
र्दुष्प्रापणाय गुणसंगविवर्जिताय ।
मुक्तात्मभिः स्वहृदये परिभाविताय
ज्ञानात्मने भगवते नम ईश्वराय ॥१८॥
यं धर्मकामार्थविमुक्तिकामा
भजन्त इष्टां गतिमाप्नुवन्ति ।
किं त्वाशिषो रात्यपि देहमव्ययं
करोतु मेsदभ्रदयो विमोक्षणम् ॥१९॥
एकान्तिनो यस्य न कंचनार्थ
वांछन्ति ये वै भगवत्प्रपन्नाः ।
अत्यद्भुतं तच्चरितं सुमंगलं
गायन्त आनन्द समुद्रमग्नाः ॥२०॥
तमक्षरं ब्रह्म परं परेश-
मव्यक्तमाध्यात्मिकयोगगम्यम ।
अतीन्द्रियं सूक्ष्ममिवातिदूर-
मनन्तमाद्यं परिपूर्णमीडे ॥२१॥
यस्य ब्रह्मादयो देवा वेदा लोकाश्चराचराः ।
नामरूपविभेदेन फल्ग्व्या च कलया कृताः ॥२२॥
यथार्चिषोsग्नेः सवितुर्गभस्तयो
निर्यान्ति संयान्त्यसकृत् स्वरोचिषः ।
तथा यतोsयं गुणसंप्रवाहो
बुद्धिर्मनः खानि शरीरसर्गाः ॥२३॥
स वै न देवासुरमर्त्यतिर्यंग
न स्त्री न षण्डो न पुमान न जन्तुः ।
नायं गुणः कर्म न सन्न चासन
निषेधशेषो जयतादशेषः ॥२४॥
जिजीविषे नाहमिहामुया कि-
मन्तर्बहिश्चावृतयेभयोन्या ।
इच्छामि कालेन न यस्य विप्लव-
स्तस्यात्मलोकावरणस्य मोक्षम ॥२५॥
सोsहं विश्वसृजं विश्वमविश्वं विश्ववेदसम ।
विश्वात्मानमजं ब्रह्म प्रणतोsस्मि परं पदम् ॥२६॥
योगरन्धित कर्माणो हृदि योगविभाविते ।
योगिनो यं प्रपश्यन्ति योगेशं तं नतोsस्म्यहम् ॥२७॥
नमो नमस्तुभ्यमसह्यवेग-
शक्तित्रयायाखिलधीगुणाय ।
प्रपन्नपालाय दुरन्तशक्तये
कदिन्द्रियाणामनवाप्यवर्त्मने ॥२८॥
नायं वेद स्वमात्मानं यच्छ्क्त्याहंधिया हतम् ।
तं दुरत्ययमाहात्म्यं भगवन्तमितोsस्म्यहम् ॥२९॥
श्री शुकदेव उवाच
एवं गजेन्द्रमुपवर्णितनिर्विशेषं
ब्रह्मादयो विविधलिंगभिदाभिमानाः ।
नैते यदोपससृपुर्निखिलात्मकत्वात
तत्राखिलामरमयो हरिराविरासीत् ॥३०॥
तं तद्वदार्त्तमुपलभ्य जगन्निवासः
स्तोत्रं निशम्य दिविजैः सह संस्तुवद्भि : ।
छन्दोमयेन गरुडेन समुह्यमान –
श्चक्रायुधोsभ्यगमदाशु यतो गजेन्द्रः ॥३१॥
सोsन्तस्सरस्युरुबलेन गृहीत आर्त्तो
दृष्ट्वा गरुत्मति हरिम् ख उपात्तचक्रम ।
उत्क्षिप्य साम्बुजकरं गिरमाह कृच्छा –
नारायणाखिलगुरो भगवन्नमस्ते
नारायणाखिलगुरो भगवन्नमस्ते
नारायणाखिलगुरो भगवन्नमस्ते ॥३२॥
तं वीक्ष्य पीडितमजः सहसावतीर्य
सग्राहमाशु सरसः कृपयोज्जहार ।
ग्राहाद् विपाटितमुखादरिणा गजेन्द्रं
सम्पश्यतां हरिरमूमुच दुस्त्रियाणाम् ॥३३॥
प्रह्राद स्तुति
श्रीप्रह्राद उवाच
ब्रह्मादय: सुरगणा मुनयोऽथ सिद्धा:
सत्त्वैकतानगतयो वचसां प्रवाहै: ।
नाराधितुं पुरुगुणैरधुनापि पिप्रु:
किं तोष्टुमर्हति स मे हरिरुग्रजाते: ॥ ८ ॥
मन्ये धनाभिजनरूपतप:श्रुतौज-
स्तेज:प्रभावबलपौरुषबुद्धियोगा: ।
नाराधनाय हि भवन्ति परस्य पुंसो
भक्त्या तुतोष भगवान्गजयूथपाय ॥ ९ ॥
विप्राद् द्विषड्गुणयुतादरविन्दनाभ-
पादारविन्दविमुखात् श्वपचं वरिष्ठम् ।
मन्ये तदर्पितमनोवचनेहितार्थ-
प्राणं पुनाति स कुलं न तु भूरिमान: ॥ १० ॥
नैवात्मन: प्रभुरयं निजलाभपूर्णो
मानं जनादविदुष: करुणो वृणीते ।
यद् यज्जनो भगवते विदधीत मानं
तच्चात्मने प्रतिमुखस्य यथा मुखश्री: ॥ ११ ॥
तस्मादहं विगतविक्लव ईश्वरस्य
सर्वात्मना महि गृणामि यथा मनीषम् ।
नीचोऽजया गुणविसर्गमनुप्रविष्ट:
पूयेत येन हि पुमाननुवर्णितेन ॥ १२ ॥
सर्वे ह्यमी विधिकरास्तव सत्त्वधाम्नो
ब्रह्मादयो वयमिवेश न चोद्विजन्त: ।
क्षेमाय भूतय उतात्मसुखाय चास्य
विक्रीडितं भगवतो रुचिरावतारै: ॥ १३ ॥
तद्यच्छ मन्युमसुरश्च हतस्त्वयाद्य
मोदेत साधुरपि वृश्चिकसर्पहत्या ।
लोकाश्च निर्वृतिमिता: प्रतियन्ति सर्वे
रूपं नृसिंह विभयाय जना: स्मरन्ति ॥ १४ ॥
नाहं बिभेम्यजित तेऽतिभयानकास्य-
जिह्वार्कनेत्रभ्रुकुटीरभसोग्रदंष्ट्रात् ।
आन्त्रस्रज: क्षतजकेशरशङ्कुकर्णा-
न्निर्ह्रादभीतदिगिभादरिभिन्नखाग्रात् ॥ १५ ॥
त्रस्तोऽस्म्यहं कृपणवत्सल दु:सहोग्र-
संसारचक्रकदनाद् ग्रसतां प्रणीत: ।
बद्ध: स्वकर्मभिरुशत्तम तेऽङ्घ्रिमूलं
प्रीतोऽपवर्गशरणं ह्वयसे कदा नु ॥ १६ ॥
यस्मात् प्रियाप्रियवियोगसंयोगजन्म-
शोकाग्निना सकलयोनिषु दह्यमान: ।
दु:खौषधं तदपि दु:खमतद्धियाहं
भूमन्भ्रमामि वद मे तव दास्ययोगम् ॥ १७ ॥
सोऽहं प्रियस्य सुहृद: परदेवताया
लीलाकथास्तव नृसिंह विरिञ्चगीता: ।
अञ्जस्तितर्म्यनुगृणन्गुणविप्रमुक्तो
दुर्गाणि ते पदयुगालयहंससङ्ग: ॥ १८ ॥
बालस्य नेह शरणं पितरौ नृसिंह
नार्तस्य चागदमुदन्वति मज्जतो नौ: ।
तप्तस्य तत्प्रतिविधिर्य इहाञ्जसेष्ट-
स्तावद्विभो तनुभृतां त्वदुपेक्षितानाम् ॥ १९ ॥
यस्मिन्यतो यर्हि येन च यस्य यस्माद्
यस्मै यथा यदुत यस्त्वपर: परो वा ।
भाव: करोति विकरोति पृथक्स्वभाव:
सञ्चोदितस्तदखिलं भवत: स्वरूपम् ॥ २० ॥
माया मन: सृजति कर्ममयं बलीय:
कालेन चोदितगुणानुमतेन पुंस: ।
छन्दोमयं यदजयार्पितषोडशारं
संसारचक्रमज कोऽतितरेत् त्वदन्य: ॥ २१ ॥
स त्वं हि नित्यविजितात्मगुण: स्वधाम्ना
कालो वशीकृतविसृज्यविसर्गशक्ति: ।
चक्रे विसृष्टमजयेश्वर षोडशारे
निष्पीड्यमानमुपकर्ष विभो प्रपन्नम् ॥ २२ ॥
दृष्टा मया दिवि विभोऽखिलधिष्ण्यपाना-
मायु: श्रियो विभव इच्छति याञ्जनोऽयम् ।
येऽस्मत्पितु: कुपितहासविजृम्भितभ्रू-
विस्फूर्जितेन लुलिता: स तु ते निरस्त: ॥ २३ ॥
तस्मादमूस्तनुभृतामहमाशिषोऽज्ञ
आयु: श्रियं विभवमैन्द्रियमाविरिञ्च्यात् ।
नेच्छामि ते विलुलितानुरुविक्रमेण
कालात्मनोपनय मां निजभृत्यपार्श्वम् ॥ २४ ॥
कुत्राशिष: श्रुतिसुखा मृगतृष्णिरूपा:
क्वेदं कलेवरमशेषरुजां विरोह: ।
निर्विद्यते न तु जनो यदपीति विद्वान्
कामानलं मधुलवै: शमयन्दुरापै: ॥ २५ ॥
क्वाहं रज:प्रभव ईश तमोऽधिकेऽस्मिन्
जात: सुरेतरकुले क्व तवानुकम्पा ।
न ब्रह्मणो न तु भवस्य न वै रमाया
यन्मेऽर्पित: शिरसि पद्मकर: प्रसाद: ॥ २६ ॥
नैषा परावरमतिर्भवतो ननु स्या-
ज्जन्तोर्यथात्मसुहृदो जगतस्तथापि ।
संसेवया सुरतरोरिव ते प्रसाद:
सेवानुरूपमुदयो न परावरत्वम् ॥ २७ ॥
एवं जनं निपतितं प्रभवाहिकूपे
कामाभिकाममनु य: प्रपतन्प्रसङ्गात् ।
कृत्वात्मसात् सुरर्षिणा भगवन्गृहीत:
सोऽहं कथं नु विसृजे तव भृत्यसेवाम् ॥ २८ ॥
मत्प्राणरक्षणमनन्त पितुर्वधश्च
मन्ये स्वभृत्यऋषिवाक्यमृतं विधातुम् ।
खड्गं प्रगृह्य यदवोचदसद्विधित्सु-
स्त्वामीश्वरो मदपरोऽवतु कं हरामि ॥ २९ ॥
एकस्त्वमेव जगदेतममुष्य यत्त्व-
माद्यन्तयो: पृथगवस्यसि मध्यतश्च ।
सृष्ट्वा गुणव्यतिकरं निजमाययेदं
नानेव तैरवसितस्तदनुप्रविष्ट: ॥ ३० ॥
त्वं वा इदं सदसदीश भवांस्ततोऽन्यो
माया यदात्मपरबुद्धिरियं ह्यपार्था ।
यद्यस्य जन्म निधनं स्थितिरीक्षणं च
तद्वैतदेव वसुकालवदष्टितर्वो: ॥ ३१ ॥
न्यस्येदमात्मनि जगद्विलयाम्बुमध्ये
शेषेत्मना निजसुखानुभवो निरीह: ।
योगेन मीलितदृगात्मनिपीतनिद्र-
स्तुर्ये स्थितो न तु तमो न गुणांश्च युङ्क्षे ॥ ३२ ॥
तस्यैव ते वपुरिदं निजकालशक्त्या
सञ्चोदितप्रकृतिधर्मण आत्मगूढम् ।
अम्भस्यनन्तशयनाद्विरमत्समाधे-
र्नाभेरभूत् स्वकणिकावटवन्महाब्जम् ॥ ३३ ॥
तत्सम्भव: कविरतोऽन्यदपश्यमान-
स्त्वां बीजमात्मनि ततं स बहिर्विचिन्त्य ।
नाविन्ददब्दशतमप्सु निमज्जमानो
जातेऽङ्कुरे कथमुहोपलभेत बीजम् ॥ ३४ ॥
स त्वात्मयोनिरतिविस्मित आश्रितोऽब्जं
कालेन तीव्रतपसा परिशुद्धभाव: ।
त्वामात्मनीश भुवि गन्धमिवातिसूक्ष्मं
भूतेन्द्रियाशयमये विततं ददर्श ॥ ३५ ॥
एवं सहस्रवदनाङ्घ्रिशिर:करोरु-
नासाद्यकर्णनयनाभरणायुधाढ्यम् ।
मायामयं सदुपलक्षितसन्निवेशं
दृष्ट्वा महापुरुषमाप मुदं विरिञ्च: ॥ ३६ ॥
तस्मै भवान्हयशिरस्तनुवं हि बिभ्रद्
वेदद्रुहावतिबलौ मधुकैटभाख्यौ ।
हत्वानयच्छ्रुतिगणांश्च रजस्तमश्च
सत्त्वं तव प्रियतमां तनुमामनन्ति ॥ ३७ ॥
इत्थं नृतिर्यगृषिदेवझषावतारै-
र्लोकान् विभावयसि हंसि जगत्प्रतीपान् ।
धर्मं महापुरुष पासि युगानुवृत्तं
छन्न: कलौ यदभवस्त्रियुगोऽथ स त्वम् ॥ ३८ ॥
नैतन्मनस्तव कथासु विकुण्ठनाथ
सम्प्रीयते दुरितदुष्टमसाधु तीव्रम् ।
कामातुरं हर्षशोकभयैषणार्तं
तस्मिन्कथं तव गतिं विमृशामि दीन: ॥ ३९ ॥
जिह्वैकतोऽच्युत विकर्षति मावितृप्ता
शिश्नोऽन्यतस्त्वगुदरं श्रवणं कुतश्चित् ।
घ्राणोऽन्यतश्चपलदृक् क्व च कर्मशक्ति-
र्बह्व्य: सपत्न्य इव गेहपतिं लुनन्ति ॥ ४० ॥
एवं स्वकर्मपतितं भववैतरण्या-
मन्योन्यजन्ममरणाशनभीतभीतम् ।
पश्यञ्जनं स्वपरविग्रहवैरमैत्रं
हन्तेति पारचर पीपृहि मूढमद्य ॥ ४१ ॥
को न्वत्र तेऽखिलगुरो भगवन्प्रयास
उत्तारणेऽस्य भवसम्भवलोपहेतो: ।
मूढेषु वै महदनुग्रह आर्तबन्धो
किं तेन ते प्रियजनाननुसेवतां न: ॥ ४२ ॥
नैवोद्विजे पर दुरत्ययवैतरण्या-
स्त्वद्वीर्यगायनमहामृतमग्नचित्त: ।
शोचे ततो विमुखचेतस इन्द्रियार्थ
मायासुखाय भरमुद्वहतो विमूढान् ॥ ४३ ॥
प्रायेण देव मुनय: स्वविमुक्तिकामा
मौनं चरन्ति विजने न परार्थनिष्ठा: ।
नैतान्विहाय कृपणान्विमुमुक्ष एको
नान्यं त्वदस्य शरणं भ्रमतोऽनुपश्ये ॥ ४४ ॥
यन्मैथुनादिगृहमेधिसुखं हि तुच्छं
कण्डूयनेन करयोरिव दु:खदु:खम् ।
तृप्यन्ति नेह कृपणा बहुदु:खभाज:
कण्डूतिवन्मनसिजं विषहेत धीर: ॥ ४५ ॥
मौनव्रतश्रुततपोऽध्ययनस्वधर्म-
व्याख्यारहोजपसमाधय आपवर्ग्या: ।
प्राय: परं पुरुष ते त्वजितेन्द्रियाणां
वार्ता भवन्त्युत न वात्र तु दाम्भिकानाम् ॥ ४६ ॥
रूपे इमे सदसती तव वेदसृष्टे
बीजाङ्कुराविव न चान्यदरूपकस्य ।
युक्ता: समक्षमुभयत्र विचक्षन्ते त्वां
योगेन वह्निमिव दारुषु नान्यत: स्यात् ॥ ४७ ॥
त्वं वायुरग्निरवनिर्वियदम्बु मात्रा:
प्राणेन्द्रियाणि हृदयं चिदनुग्रहश्च ।
सर्वं त्वमेव सगुणो विगुणश्च भूमन्
नान्यत् त्वदस्त्यपि मनोवचसा निरुक्तम् ॥ ४८ ॥
नैते गुणा न गुणिनो महदादयो ये
सर्वे मन: प्रभृतय: सहदेवमर्त्या: ।
आद्यन्तवन्त उरुगाय विदन्ति हि त्वा-
मेवं विमृश्य सुधियो विरमन्ति शब्दात् ॥ ४९ ॥
तत्तेऽर्हत्तम नम: स्तुतिकर्मपूजा:
कर्म स्मृतिश्चरणयो: श्रवणं कथायाम् ।
संसेवया त्वयि विनेति षडङ्गया किं
भक्तिं जन: परमहंसगतौ लभेत ॥ ५० ॥
ऐल गीतम्
श्रीभगवानुवाच ।
मल्लक्षणमिमं कायं लब्ध्वा मद्धर्म आस्थितः ।
आनन्दं परमात्मानमात्मस्थं समुपैति माम् ॥ ११.२६.१॥
गुणमय्या जीवयोन्या विमुक्तो ज्ञाननिष्ठया ।
गुणेषु मायामात्रेषु दृश्यमानेष्ववस्तुतः ।
वर्तमानोऽपि न पुमान्युज्यतेऽवस्तुभिर्गुणैः ॥ ११.२६.२॥
सङ्गं न कुर्यादसतां शिश्नोदरतृपां क्वचित् ।
तस्यानुगस्तमस्यन्धे पतत्यन्धानुगान्धवत् ॥ ११.२६.३॥
ऐलः सम्राडिमां गाथामगायत बृहच्छ्रवाः ।
उर्वशीविरहान्मुह्यन्निर्विण्णः शोकसंयमे ॥ ११.२६.४॥
त्यक्त्वात्मानं व्रयन्तीं तां नग्न उन्मत्तवन्नृपः ।
विलपन्नन्वगाज्जाये घोरे तिष्ठेति विक्लवः ॥ ११.२६.५॥
कामानतृप्तोऽनुजुषन्क्षुल्लकान्वर्षयामिनीः ।
न वेद यान्तीर्नायान्तीरुर्वश्याकृष्टचेतनः ॥ ११.२६.६॥
ऐल उवाच ।
अहो मे मोहविस्तारः कामकश्मलचेतसः ।
देव्या गृहीतकण्ठस्य नायुःखण्डा इमे स्मृताः ॥ ११.२६.७॥
नाहं वेदाभिनिर्मुक्तः सूर्यो वाभ्युदितोऽमुया ।
मूषितो वर्षपूगानां बताहानि गतान्युत ॥ ११.२६.८॥
अहो मे आत्मसम्मोहो येनात्मा योषितां कृतः ।
क्रीडामृगश्चक्रवर्ती नरदेवशिखामणिः ॥ ११.२६.९॥
सपरिच्छदमात्मानं हित्वा तृणमिवेश्वरम् ।
यान्तीं स्त्रियं चान्वगमं नग्न उन्मत्तवद्रुदन् ॥ ११.२६.१०॥
कुतस्तस्यानुभावः स्यात्तेज ईशत्वमेव वा ।
योऽन्वगच्छं स्त्रियं यान्तीं खरवत्पादताडितः ॥ ११.२६.११॥
किं विद्यया किं तपसा किं त्यागेन श्रुतेन वा ।
किं विविक्तेन मौनेन स्त्रीभिर्यस्य मनो हृतम् ॥ ११.२६.१२॥
स्वार्थस्याकोविदं धिङ्मां मूर्खं पण्डितमानिनम् ।
योऽहमीश्वरतां प्राप्य स्त्रीभिर्गोखरवज्जितः ॥ ११.२६.१३॥
सेवतो वर्षपूगान्मे उर्वश्या अधरासवम् ।
न तृप्यत्यात्मभूः कामो वह्निराहुतिभिर्यथा ॥ ११.२६.१४॥
पुंश्चल्यापहृतं चित्तं को न्वन्यो मोचितुं प्रभुः ।
आत्मारामेश्वरमृते भगवन्तमधोक्षजम् ॥ ११.२६.१५॥
बोधितस्यापि देव्या मे सूक्तवाक्येन दुर्मतेः ।
मनोगतो महामोहो नापयात्यजितात्मनः ॥ ११.२६.१६॥
किमेतया नोऽपकृतं रज्ज्वा वा सर्पचेतसः ।
द्रष्टुः स्वरूपाविदुषो योऽहं यदजितेन्द्रियः ॥ ११.२६.१७॥
क्वायं मलीमसः कायो दौर्गन्ध्याद्यात्मकोऽशुचिः ।
क्व गुणाः सौमनस्याद्या ह्यध्यासोऽविद्यया कृतः ॥ ११.२६.१८॥
पित्रोः किं स्वं नु भार्यायाः स्वामिनोऽग्नेः श्वगृध्रयोः ।
किमात्मनः किं सुहृदामिति यो नावसीयते ॥ ११.२६.१९॥
तस्मिन्कलेवरेऽमेध्ये तुच्छनिष्ठे विषज्जते ।
अहो सुभद्रं सुनसं सुस्मितं च मुखं स्त्रियः ॥ ११.२६.२०॥
त्वङ्मांसरुधिरस्नायु मेदोमज्जास्थिसंहतौ ।
विण्मूत्रपूये रमतां कृमीणां कियदन्तरम् ॥ ११.२६.२१॥
अथापि नोपसज्जेत स्त्रीषु स्त्रैणेषु चार्थवित् ।
विषयेन्द्रियसंयोगान्मनः क्षुभ्यति नान्यथा ॥ ११.२६.२२॥
अदृष्टादश्रुताद्भावान्न भाव उपजायते ।
असम्प्रयुञ्जतः प्राणान्शाम्यति स्तिमितं मनः ॥ ११.२६.२३॥
तस्मात्सङ्गो न कर्तव्यः स्त्रीषु स्त्रैणेषु चेन्द्रियैः ।
विदुषां चाप्यविस्रब्धः षड्वर्गः किमु मादृशाम् ॥ ११.२६.२४॥
॥ इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायामेकादशस्कन्धे
षद्विंशोऽध्यायान्तर्गतं ऐलगीतं समाप्तम् ॥ ११.२६॥
भ्रमर गीतम्
श्रीशुक उवाच ।
तं वीक्ष्य कृषानुचरं व्रजस्त्रियः प्रलम्बबाहुं नवकञ्जलोचनम् ।
पीताम्बरं पुष्करमालिनं लसन् मुखारविन्दं परिमृष्टकुण्डलम् ॥ १०.४७.१॥
सुविस्मिताः कोऽयमपीव्यदर्शनः कुतश्च कस्याच्युतवेषभूषणः ।
इति स्म सर्वाः परिवव्रुरुत्सुकास् तमुत्तमःश्लोकपदाम्बुजाश्रयम् ॥ १०.४७.२॥
तं प्रश्रयेणावनताः सुसत्कृतं सव्रीडहासेक्षणसूनृतादिभिः ।
रहस्यपृच्छन्नुपविष्टमासने विज्ञाय सन्देशहरं रमापतेः ॥ १०.४७.३॥
जानीमस्त्वां यदुपतेः पार्षदं समुपागतम् ।
भर्त्रेह प्रेषितः पित्रोर्भवान्प्रियचिकीर्षया ॥ १०.४७.४॥
अन्यथा गोव्रजे तस्य स्मरणीयं न चक्ष्महे ।
स्नेहानुबन्धो बन्धूनां मुनेरपि सुदुस्त्यजः ॥ १०.४७.५॥
अन्येष्वर्थकृता मैत्री यावदर्थविडम्बनम् ।
पुम्भिः स्त्रीषु कृता यद्वत्सुमनःस्विव षट्पदैः ॥ १०.४७.६॥
निःस्वं त्यजन्ति गणिका अकल्पं नृपतिं प्रजाः ।
अधीतविद्या आचार्यमृत्विजो दत्तदक्षिणम् ॥ १०.४७.७॥
खगा वीतफलं वृक्षं भुक्त्वा चातिथयो गृहम् ।
दग्धं मृगास्तथारण्यं जारा भुक्त्वा रतां स्त्रियम् ॥ १०.४७.८॥
इति गोप्यो हि गोविन्दे गतवाक्कायमानसाः ।
कृष्णदूते समायाते उद्धवे त्यक्तलौकिकाः ॥ १०.४७.९॥
गायन्त्यः प्रीयकर्माणि रुदन्त्यश्च गतह्रियः ।
तस्य संस्मृत्य संस्मृत्य यानि कैशोरबाल्ययोः ॥ १०.४७.१०॥
काचिन्मधुकरं दृष्ट्वा ध्यायन्ती कृष्णसङ्गमम् ।
प्रियप्रस्थापितं दूतं कल्पयित्वेदमब्रवीत् ॥ १०.४७.११॥
गोप्युवाच ।
मधुप कितवबन्धो मा स्पृशङ्घ्रिं सपत्न्याः कुचविलुलितमालाकुङ्कुमश्मश्रुभिर्नः ।
वहतु मधुपतिस्तन्मानिनीनां प्रसादं यदुसदसि विडम्ब्यं यस्य दूतस्त्वमीदृक् ॥ १०.४७.१२॥
सकृदधरसुधां स्वां मोहिनीं पाययित्वा सुमनस इव सद्यस्तत्यजेऽस्मान्भवादृक् ।
परिचरति कथं तत्पादपद्मं नु पद्मा ह्यपि बत हृतचेता ह्युत्तमःश्लोकजल्पैः ॥ १०.४७.१३॥
किमिह बहु षडङ्घ्रे गायसि त्वं यदूनां अधिपतिमगृहाणामग्रतो नः पुराणम् ।
विजयसखसखीनां गीयतां तत्प्रसङ्गः क्षपितकुचरुजस्ते कल्पयन्तीष्टमिष्टाः ॥ १०.४७.१४॥
दिवि भुवि च रसायां काः स्त्रियस्तद्दुरापाः कपटरुचिरहासभ्रूविजृम्भस्य याः स्युः ।
चरणरज उपास्ते यस्य भूतिर्वयं का अपि च कृपणपक्षे ह्युत्तमःश्लोकशब्दः ॥ १०.४७.१५॥
विसृज शिरसि पादं वेद्म्यहं चातुकारैर् अनुनयविदुषस्तेऽभ्येत्य दौत्यैर्मुकुन्दात् ।
स्वकृत इह विषृष्टापत्यपत्यन्यलोका व्यसृजदकृतचेताः किं नु सन्धेयमस्मिन् ॥ १०.४७.१६॥
मृगयुरिव कपीन्द्रं विव्यधे लुब्धधर्मा स्त्रियमकृत विरूपां स्त्रीजितः कामयानाम् ।
बलिमपि बलिमत्त्वावेष्टयद्ध्वाङ्क्षवद्यस् तदलमसितसख्यैर्दुस्त्यजस्तत्कथार्थः ॥ १०.४७.१७॥
यदनुचरितलीलाकर्णपीयूषविप्रुट् सकृददनविधूतद्वन्द्वधर्मा विनष्टाः ।
सपदि गृहकुटुम्बं दीनमुत्सृज्य दीना बहव इह विहङ्गा भिक्षुचर्यां चरन्ति ॥ १०.४७.१८॥
वयमृतमिव जिह्मव्याहृतं श्रद्दधानाः कुलिकरुतमिवाज्ञाः कृष्णवध्वो हरिण्यः । ददृशुरसकृदेतत्तन्नखस्पर्शतीव्र स्मररुज उपमन्त्रिन्भण्यतामन्यवार्ता ॥ १०.४७.१९
प्रियसख पुनरागाः प्रेयसा प्रेषितः किं वरय किमनुरुन्धे माननीयोऽसि मेऽङ्ग ।
नयसि कथमिहास्मान्दुस्त्यजद्वन्द्वपार्श्वं सततमुरसि सौम्य श्रीर्वधूः साकमास्ते ॥ १०.४७.२०॥
अपि बत मधुपुर्यामार्यपुत्रोऽधुनास्ते स्मरति स पितृगेहान्सौम्य बन्धूंश्च गोपान् ।
क्वचिदपि स कथा नः किङ्करीणां गृणीते भुजमगुरुसुगन्धं मूर्ध्न्यधास्यत्कदा नु ॥ १०.४७.२१॥
श्रीशुक उवाच । अथोद्धवो निशम्यैवं कृष्णदर्शनलालसाः ।
सान्त्वयन्प्रियसन्देशैर्गोपीरिदमभाषत ॥ १०.४७.२२॥
श्रीउद्धव उवाच । अहो यूयं स्म पूर्णार्था भवत्यो लोकपूजिताः ।
वासुदेवे भगवति यासामित्यर्पितं मनः ॥ १०.४७.२३॥
दानव्रततपोहोम जपस्वाध्यायसंयमैः ।
श्रेयोभिर्विविधैश्चान्यैः कृष्णे भक्तिर्हि साध्यते ॥ १०.४७.२४॥
भगवत्युत्तमःश्लोके भवतीभिरनुत्तमा ।
भक्तिः प्रवर्तिता दिष्ट्या मुनीनामपि दुर्लभा ॥ १०.४७.२५॥
दिष्ट्या पुत्रान्पतीन्देहान्स्वजनान्भवनानि च ।
हित्वावृनीत यूयं यत्कृष्णाख्यं पुरुषं परम् ॥ १०.४७.२६॥
सर्वात्मभावोऽधिकृतो भवतीनामधोक्षजे ।
विरहेण महाभागा महान्मेऽनुग्रहः कृतः ॥ १०.४७.२७॥
श्रूयतां प्रियसन्देशो भवतीनां सुखावहः ।
यमादायागतो भद्रा अहं भर्तू रहस्करः ॥ १०.४७.२८॥
श्रीभगवानुवाच ।
भवतीनां वियोगो मे न हि सर्वात्मना क्वचित् ।
यथा भूतानि भूतेषु खं वाय्वग्निर्जलं मही ।
तथाहं च मनःप्राण भूतेन्द्रियगुणाश्रयः ॥ १०.४७.२९॥
आत्मन्येवात्मनात्मानं सृजे हन्म्यनुपालये ।
आत्ममायानुभावेन भूतेन्द्रियगुणात्मना ॥ १०.४७.३०॥
आत्मा ज्ञानमयः शुद्धो व्यतिरिक्तोऽगुणान्वयः ।
सुषुप्तिस्वप्नजाग्रद्भिर्मायावृत्तिभिरीयते ॥ १०.४७.३१॥
येनेन्द्रियार्थान्ध्यायेत मृषा स्वप्नवदुत्थितः ।
तन्निरुन्ध्यादिन्द्रियाणि विनिद्रः प्रत्यपद्यत ॥ १०.४७.३२॥
एतदन्तः समाम्नायो योगः साङ्ख्यं मनीषिणाम् ।
त्यागस्तपो दमः सत्यं समुद्रान्ता इवापगाः ॥ १०.४७.३३॥
यत्त्वहं भवतीनां वै दूरे वर्ते प्रियो दृशाम् ।
मनसः सन्निकर्षार्थं मदनुध्यानकाम्यया ॥ १०.४७.३४॥
यथा दूरचरे प्रेष्ठे मन आविश्य वर्तते ।
स्त्रीणां च न तथा चेतः सन्निकृष्टेऽक्षिगोचरे ॥ १०.४७.३५॥
मय्यावेश्य मनः कृत्स्नं विमुक्ताशेषवृत्ति यत् ।
अनुस्मरन्त्यो मां नित्यमचिरान्मामुपैष्यथ ॥ १०.४७.३६॥
या मया क्रीडता रात्र्यां वनेऽस्मिन्व्रज आस्थिताः ।
अलब्धरासाः कल्याण्यो मापुर्मद्वीर्यचिन्तया ॥ १०.४७.३७॥
श्रीशुक उवाच । एवं प्रियतमादिष्टमाकर्ण्य व्रजयोषितः ।
ता ऊचुरुद्धवं प्रीतास्तत्सन्देशागतस्मृतीः ॥ १०.४७.३८॥
गोप्य ऊचुः । दिष्ट्याहितो हतः कंसो यदूनां सानुगोऽघकृत् ।
दिष्ट्याप्तैर्लब्धसर्वार्थैः कुशल्यास्तेऽच्युतोऽधुना ॥ १०.४७.३९॥
कच्चिद्गदाग्रजः सौम्य करोति पुरयोषिताम् ।
प्रीतिं नः स्निग्धसव्रीड हासोदारेक्षणार्चितः ॥ १०.४७.४०॥
कथं रतिविशेषज्ञः प्रियश्च पुरयोषिताम् ।
नानुबध्येत तद्वाक्यैर्विभ्रमैश्चानुभाजितः ॥ १०.४७.४१॥
अपि स्मरति नः साधो गोविन्दः प्रस्तुते क्वचित् ।
गोष्ठिमध्ये पुरस्त्रीणाम्ग्राम्याः स्वैरकथान्तरे ॥ १०.४७.४२॥
ताः किं निशाः स्मरति यासु तदा प्रियाभिर् वृन्दावने कुमुदकुन्दशशाङ्करम्ये ।
रेमे क्वणच्चरणनूपुररासगोष्ठ्याम् अस्माभिरीडितमनोज्ञकथः कदाचित् ॥ १०.४७.४३॥
अप्येष्यतीह दाशार्हस्तप्ताः स्वकृतया शुचा ।
सञ्जीवयन्नु नो गात्रैर्यथेन्द्रो वनमम्बुदैः ॥ १०.४७.४४॥
कस्मात्कृष्ण इहायाति प्राप्तराज्यो हताहितः ।
नरेन्द्रकन्या उद्वाह्य प्रीतः सर्वसुहृद्वृतः ॥ १०.४७.४५॥
किमस्माभिर्वनौकोभिरन्याभिर्वा महात्मनः ।
श्रीपतेराप्तकामस्य क्रियेतार्थः कृतात्मनः ॥ १०.४७.४६॥
परं सौख्यं हि नैराश्यं स्वैरिण्यप्याह पिङ्गला ।
तज्जानतीनां नः कृष्णे तथाप्याशा दुरत्यया ॥ १०.४७.४७॥
क उत्सहेत सन्त्यक्तुमुत्तमःश्लोकसंविदम् ।
अनिच्छतोऽपि यस्य श्रीरङ्गान्न च्यवते क्वचित् ॥ १०.४७.४८॥
सरिच्छैलवनोद्देशा गावो वेणुरवा इमे ।
सङ्कर्षणसहायेन कृष्णेनाचरिताः प्रभो ॥ १०.४७.४९॥
पुनः पुनः स्मारयन्ति नन्दगोपसुतं बत ।
श्रीनिकेतैस्तत्पदकैर्विस्मर्तुं नैव शक्नुमः ॥ १०.४७.५०॥
गत्या ललितयोदार हासलीलावलोकनैः ।
माध्व्या गिरा हृतधियः कथं तं विस्मराम हे ॥ १०.४७.५१॥
हे नाथ हे रमानाथ व्रजनाथार्तिनाशन ।
मग्नमुद्धर गोविन्द गोकुलं वृजिनार्णवात् ॥ १०.४७.५२॥
श्रीशुक उवाच ।
ततस्ताः कृष्णसन्देशैर्व्यपेतविरहज्वराः ।
उद्धवं पूजयां चक्रुर्ज्ञात्वात्मानमधोक्षजम् ॥ १०.४७.५३॥
उवास कतिचिन्मासान्गोपीनां विनुदन्शुचः ।
कृष्णलीलाकथां गायन्रमयामास गोकुलम् ॥ १०.४७.५४॥
यावन्त्यहानि नन्दस्य व्रजेऽवात्सीत्स उद्धवः ।
व्रजौकसां क्षणप्रायाण्यासन्कृष्णस्य वार्तया ॥ १०.४७.५५॥
सरिद्वनगिरिद्रोणीर्वीक्षन्कुसुमितान्द्रुमान् ।
कृष्णं संस्मारयन्रेमे हरिदासो व्रजौकसाम् ॥ १०.४७.५६॥
दृष्ट्वैवमादि गोपीनां कृष्णावेशात्मविक्लवम् ।
उद्धवः परमप्रीतस्ता नमस्यन्निदं जगौ ॥ १०.४७.५७॥
एताः परं तनुभृतो भुवि गोपवध्वो गोविन्द एव निखिलात्मनि रूढभावाः ।
वाञ्छन्ति यद्भवभियो मुनयो वयं च किं ब्रह्मजन्मभिरनन्तकथारसस्य ॥ १०.४७.५८॥
क्वेमाः स्त्रियो वनचरीर्व्यभिचारदुष्टाः कृष्णे क्व चैष परमात्मनि रूढभावः । । नन्वीश्वरोऽनुभजतोऽविदुषोऽपि साक्षाच् छ्रेयस्तनोत्यगदराज इवोपयुक्तः ॥ १०.४७.५९॥
नायं श्रियोऽङ्ग उ नितान्तरतेः प्रसादः स्वर्योषितां नलिनगन्धरुचां कुतोऽन्याः ।
रासोत्सवेऽस्य भुजदण्डगृहीतकण्ठ लब्धाशिषां य उदगाद्व्रजवल्लभीनाम् ॥ १०.४७.६०॥
आसामहो चरणरेणुजुषामहं स्यां वृन्दावने किमपि गुल्मलतौषधीनाम् ।
या दुस्त्यजं स्वजनमार्यपथं च हित्वा भेजुर्मुकुन्दपदवीं श्रुतिभिर्विमृग्याम् ॥ १०.४७.६१॥
या वै श्रियार्चितमजादिभिराप्तकामैर् योगेश्वरैरपि यदात्मनि रासगोष्ठ्याम् ।
कृष्णस्य तद्भगवतः चरणारविन्दं न्यस्तं स्तनेषु विजहुः परिरभ्य तापम् ॥ १०.४७.६२॥
वन्दे नन्दव्रजस्त्रीणां पादरेणुमभीक्ष्णशः ।
यासां हरिकथोद्गीतं पुनाति भुवनत्रयम् ॥ १०.४७.६३॥
श्रीशुक उवाच । अथ गोपीरनुज्ञाप्य यशोदां नन्दमेव च ।
गोपानामन्त्र्य दाशार्हो यास्यन्नारुरुहे रथम् ॥ १०.४७.६४॥
तं निर्गतं समासाद्य नानोपायनपाणयः ।
नन्दादयोऽनुरागेण प्रावोचन्नश्रुलोचनाः ॥ १०.४७.६५॥
मनसो वृत्तयो नः स्युः कृष्ण पादाम्बुजाश्रयाः ।
वाचोऽभिधायिनीर्नाम्नां कायस्तत्प्रह्वणादिषु ॥ १०.४७.६६॥
कर्मभिर्भ्राम्यमाणानां यत्र क्वापीश्वरेच्छया ।
मङ्गलाचरितैर्दानै रतिर्नः कृष्ण ईश्वरे ॥ १०.४७.६७॥
एवं सभाजितो गोपैः कृष्णभक्त्या नराधिप ।
उद्धवः पुनरागच्छन्मथुरां कृष्णपालिताम् ॥ १०.४७.६८॥
कृष्णाय प्रणिपत्याह भक्त्युद्रेकं व्रजौकसाम् ।
वसुदेवाय रामाय राज्ञे चोपायनान्यदात् ॥ १०.४७.६९॥ ॥
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां दशमस्कन्धे पूर्वार्धे उद्धवप्रतियाने
सप्तचत्वारिशोऽध्यायान्तर्गतं भ्रमरगीतं समाप्तम् ॥ १०.४७॥
प्रणय गीतम्
श्रीगोप्य ऊचुः ।
मैवं विभोऽर्हति भवान्गदितुं नृशंसं सन्त्यज्य सर्वविषयांस्तव पादमूलम् ।
भक्ता भजस्व दुरवग्रह मा त्यजास्मान् देवो यथादिपुरुषो भजते मुमुक्षून् ॥ १०.२९.३१॥
यत्पत्यपत्यसुहृदामनुवृत्तिरङ्ग स्त्रीणां स्वधर्म इति धर्मविदा त्वयोक्तम् ।
अस्त्वेवमेतदुपदेशपदे त्वयीशे प्रेष्ठो भवांस्तनुभृतां किल बन्धुरात्मा ॥ १०.२९.३२॥
कुर्वन्ति हि त्वयि रतिं कुशलाः स्व आत्मन् नित्यप्रिये पतिसुतादिभिरार्तिदैः किम् ।
तन्नः प्रसीद परमेश्वर मा स्म छिन्द्या आशां धृतां त्वयि चिरादरविन्दनेत्र ॥ १०.२९.३३॥
चित्तं सुखेन भवतापहृतं गृहेषु यन्निर्विशत्युत करावपि गृह्यकृत्ये ।
पादौ पदं न चलतस्तव पादमूलाद् यामः कथं व्रजमथो करवाम किं वा ॥ १०.२९.३४॥
सिञ्चाङ्ग नस्त्वदधरामृतपूरकेण हासावलोककलगीतजहृच्छयाग्निम् ।
नो चेद्वयं विरहजाग्न्युपयुक्तदेहा ध्यानेन याम पदयोः पदवीं सखे ते ॥ १०.२९.३५॥
यर्ह्यम्बुजाक्ष तव पादतलं रमाया दत्तक्षणं क्वचिदरण्यजनप्रियस्य ।
अस्प्राक्ष्म तत्प्रभृति नान्यसमक्षमञ्जः स्थातुंस्त्वयाभिरमिता बत पारयामः ॥ १०.२९.३६॥
श्रीर्यत्पदाम्बुजरजश्चकमे तुलस्या लब्ध्वापि वक्षसि पदं किल भृत्यजुष्टम् ।
यस्याः स्ववीक्षण उतान्यसुरप्रयासस् तद्वद्वयं च तव पादरजः प्रपन्नाः ॥ १०.२९.३७॥
तन्नः प्रसीद वृजिनार्दन तेऽन्घ्रिमूलं प्राप्ता विसृज्य वसतीस्त्वदुपासनाशाः ।
त्वत्सुन्दरस्मितनिरीक्षणतीव्रकाम तप्तात्मनां पुरुषभूषण देहि दास्यम् ॥ १०.२९.३८॥
वीक्ष्यालकावृतमुखं तव कुण्दलश्री गण्डस्थलाधरसुधं हसितावलोकम् ।
दत्ताभयं च भुजदण्डयुगं विलोक्य वक्षः श्रियैकरमणं च भवाम दास्यः ॥ १०.२९.३९॥
का स्त्र्यङ्ग ते कलपदायतवेणुगीत सम्मोहितार्यचरितान्न चलेत्त्रिलोक्याम् ।
त्रैलोक्यसौभगमिदं च निरीक्ष्य रूपं यद्गोद्विजद्रुममृगाः पुलकान्यबिभ्रन् ॥ १०.२९.४०॥
व्यक्तं भवान्व्रजभयार्तिहरोऽभिजातो देवो यथादिपुरुषः सुरलोकगोप्ता ।
तन्नो निधेहि करपङ्कजमार्तबन्धो तप्तस्तनेषु च शिरःसु च किङ्करीणाम् ॥ १०.२९.४१॥
॥ इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां दशमस्कन्धे पूर्वार्धे
भगवतो रासक्रीडावर्णनं नामैकोनत्रिंशोऽध्यायान्तर्गतं प्रणयगीतं समाप्तम् ॥ १०.२९॥
युगल गीतम्
श्रीशुक उवाच ।
गोप्यः कृष्णे वनं याते तमनुद्रुतचेतसः ।
कृष्णलीलाः प्रगायन्त्यो निन्युर्दुःखेन वासरान् ॥ १॥
श्रीगोप्य ऊचुः । वामबाहुकृतवामकपोलो वल्गितभ्रुरधरार्पितवेणुम् ।
कोमलाङ्गुलिभिराश्रितमार्गं गोप्य ईरयति यत्र मुकुन्दः ॥ २॥
व्योमयानवनिताः सह सिद्धैर्विस्मितास्तदुपधार्य सलज्जाः ।
काममार्गणसमर्पितचित्ताः कश्मलं ययुरपस्मृतनीव्यः ॥ ३॥
हन्त चित्रमबलाः शृणुतेदं हारहास उरसि स्थिरविद्युत् ।
नन्दसूनुरयमार्तजनानां नर्मदो यर्हि कूजितवेणुः ॥ ४॥
वृन्दशो व्रजवृषा मृगगावो वेणुवाद्यहृतचेतस आरात् ।
दन्तदष्टकवला धृतकर्णा निद्रिता लिखितचित्रमिवासन् ॥ ५॥
बर्हिणस्तबकधातुपलाशैर्बद्धमल्लपरिबर्हविडम्बः ।
कर्हिचित्सबल आलि स गोपैर्गाः समाह्वयति यत्र मुकुन्दः ॥ ६॥
तर्हि भग्नगतयः सरितो वै तत्पदाम्बुजरजोऽनिलनीतम् ।
स्पृहयतीर्वयमिवाबहुपुण्याः प्रेमवेपितभुजाः स्तिमितापः ॥ ७॥
अनुचरैः समनुवर्णितवीर्य आदिपूरुष इवाचलभूतिः ।
वनचरो गिरितटेषु चरन्तीर्वेणुनाह्वयति गाः स यदा हि ॥ ८॥
वनलतास्तरव आत्मनि विष्णुं व्यञ्जयन्त्य इव पुष्पफलाढ्याः ।
प्रणतभारविटपा मधुधाराः प्रेमहृष्टतनवो ववृषुः स्म ॥ ९॥
दर्शनीयतिलको वनमाला दिव्यगन्धतुलसीमधुमत्तैः ।
अलिकुलैरलघु गीतामभीष्टमाद्रियन्यर्हि सन्धितवेणुः ॥ १०॥
सरसि सारसहंसविहङ्गाश्चारुगीताहृतचेतस एत्य ।
हरिमुपासत ते यतचित्ता हन्त मीलितदृशो धृतमौनाः ॥ ११॥
सहबलः स्रगवतंसविलासः सानुषु क्षितिभृतो व्रजदेव्यः ।
हर्षयन्यर्हि वेणुरवेण जातहर्ष उपरम्भति विश्वम् ॥ १२॥
महदतिक्रमणशङ्कितचेता मन्दमन्दमनुगर्जति मेघः ।
सुहृदमभ्यवर्षत्सुमनोभिश्छायया च विदधत्प्रतपत्रम् ॥ १३॥
विविधगोपचरणेषु विदग्धो वेणुवाद्य उरुधा निजशिक्षाः ।
तव सुतः सति यदाधरबिम्बे दत्तवेणुरनयत्स्वरजातीः ॥ १४॥
सवनशस्तदुपधार्य सुरेशाः शक्रशर्वपरमेष्ठिपुरोगाः ।
कवय आनतकन्धरचित्ताः कश्मलं ययुरनिश्चिततत्त्वाः ॥ १५॥
निजपदाब्जदलैर्ध्वजवज्र नीरजाङ्कुशविचित्रललामैः ।
व्रजभुवः शमयन्खुरतोदं वर्ष्मधुर्यगतिरीडितवेणुः ॥ १६॥
व्रजति तेन वयं सविलास वीक्षणार्पितमनोभववेगाः ।
कुजगतिं गमिता न विदामः कश्मलेन कवरं वसनं वा ॥ १७॥
मणिधरः क्वचिदागणयन्गा मालया दयितगन्धतुलस्याः ।
प्रणयिनोऽनुचरस्य कदांसे प्रक्षिपन्भुजमगायत यत्र ॥ १८॥
क्वणितवेणुरववञ्चितचित्ताः कृष्णमन्वसत कृष्णगृहिण्यः ।
गुणगणार्णमनुगत्य हरिण्यो गोपिका इव विमुक्तगृहाशाः ॥ १९॥
कुन्ददामकृतकौतुकवेषो गोपगोधनवृतो यमुनायाम् ।
नन्दसूनुरनघे तव वत्सो नर्मदः प्रणयिणां विजहार ॥ २०॥
मन्दवायुरुपवात्यनकूलं मानयन्मलयजस्पर्शेन ।
वन्दिनस्तमुपदेवगणा ये वाद्यगीतबलिभिः परिवव्रुः ॥ २१॥
वत्सलो व्रजगवां यदगध्रो वन्द्यमानचरणः पथि वृद्धैः ।
कृत्स्नगोधनमुपोह्य दिनान्ते गीतवेणुरनुगेडितकीर्तिः ॥ २२॥
उत्सवं श्रमरुचापि दृशीनामुन्नयन्खुररजश्छुरितस्रक् ।
दित्सयैति सुहृदासिष एष देवकीजठरभूरुडुराजः ॥ २३॥
मदविघूर्णितलोचन ईषत्मानदः स्वसुहृदां वनमाली ।
बदरपाण्डुवदनो मृदुगण्डं मण्डयन्कनककुण्डललक्ष्म्या ॥ २४॥
यदुपतिर्द्विरदराजविहारो यामिनीपतिरिवैष दिनान्ते ।
मुदितवक्त्र उपयाति दुरन्तं मोचयन्व्रजगवां दिनतापम् ॥ २५॥ ॥
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां दशमस्कन्धे पूर्वार्धे वृन्दावनक्रीडायां गोपिकायुगलगीतं नाम पञ्चत्रिंशोऽध्यायः ॥ १०.३५॥
वेणु गीतम्
श्रीशुक उवाच ।
इत्थं शरत्स्वच्छजलं पद्माकरसुगन्धिना ।
न्यविशद्वायुना वातं स गोगोपालकोऽच्युतः ॥ १०.२१.१॥
कुसुमितवनराजिशुष्मिभृङ्ग द्विजकुलघुष्टसरःसरिन्महीध्रम् ।
मधुपतिरवगाह्य चारयन्गाः सहपशुपालबलश्चुकूज वेणुम् ॥ १०.२१.२॥
तद्व्रजस्त्रिय आश्रुत्य वेणुगीतं स्मरोदयम् ।
काश्चित्परोक्षं कृष्णस्य स्वसखीभ्योऽन्ववर्णयन् ॥ १०.२१.३॥
तद्वर्णयितुमारब्धाः स्मरन्त्यः कृष्णचेष्टितम् ।
नाशकन्स्मरवेगेन विक्षिप्तमनसो नृप ॥ १०.२१.४॥
बर्हापीडं नटवरवपुः कर्णयोः कर्णिकारं बिभ्रद्वासः कनककपिशं वैजयन्तीं च मालाम् ।
रन्ध्रान्वेणोरधरसुधयापूरयन्गोपवृन्दैर्- वृन्दारण्यं स्वपदरमणं प्राविशद्गीतकीर्तिः ॥ १०.२१.५॥
इति वेणुरवं राजन् सर्वभूतमनोहरम् ।
श्रुत्वा व्रजस्त्रियः सर्वा वर्णयन्त्योऽभिरेभिरे ॥ १०.२१.६॥
श्रीगोप्य ऊचुः ।
अक्षण्वतां फलमिदं न परं विदामः सख्यः पशूननविवेशयतोर्वयस्यैः ।
वक्त्रं व्रजेशसुतयोरनवेणुजुष्टं यैर्वा निपीतमनुरक्तकटाक्षमोक्षम् ॥ १०.२१.७॥
चूतप्रवालबर्हस्तबकोत्पलाब्ज मालानुपृक्तपरिधानविचित्रवेशौ
मध्ये विरेजतुरलं पशुपालगोष्ठ्यां रङ्गे यथा नटवरौ क्वच गायमानौ ॥ १०.२१.८॥
गोप्यः किमाचरदयं कुशलं स्म वेणुर्- दामोदराधरसुधामपि गोपिकानाम् भुङ्क्ते स्वयं यदवशिष्टरसं ह्रदिन्यो हृष्यत्त्वचोऽश्रु मुमुचुस्तरवो यथार्यः ॥ १०.२१.९॥
वृन्दावनं सखि भुवो वितनोति कीर्तिं यद्देवकीसुतपदाम्बुजलब्धलक्ष्मि ।
गोविन्दवेणुमनु मत्तमयूरनृत्यं प्रेक्ष्याद्रिसान्ववरतान्यसमस्तसत्त्वम् ॥ १०.२१.१०॥
धन्याः स्म मूढगतयोऽपि हरिण्य एता या नन्दनन्दनमुपात्तविचित्रवेशम् ।
आकर्ण्य वेणुरणितं सहकृष्णसाराः पूजां दधुर्विरचितां प्रणयावलोकैः ॥ १०.२१.११॥
कृष्णं निरीक्ष्य वनितोत्सवरूपशीलं श्रुत्वा च तत्क्वणितवेणुविविक्तगीतम् ।
देव्यो विमानगतयः स्मरनुन्नसारा भ्रश्यत्प्रसूनकबरा मुमुहुर्विनीव्यः ॥ १०.२१.१२॥
गावश्च कृष्णमुखनिर्गतवेणुगीत पीयूषमुत्तभितकर्णपुटैः पिबन्त्यः ।
शावाः स्नुतस्तनपयःकवलाः स्म तस्थुर्- गोविन्दमात्मनि दृशाश्रुकलाः स्पृशन्त्यः ॥ १०.२१.१३॥
प्रायो बताम्ब विहगा मुनयो वनेऽस्मिन् कृष्णेक्षितं तदुदितं कलवेणुगीतम् ।
आरुह्य ये द्रुमभुजान्रुचिरप्रवालान् शृण्वन्ति मीलितदृशो विगतान्यवाचः ॥ १०.२१.१४॥
नद्यस्तदा तदुपधार्य मुकुन्दगीतम् आवर्तलक्षितमनोभवभग्नवेगाः ।
आलिङ्गनस्थगितमूर्मिभुजैर्मुरारेर्- गृह्णन्ति पादयुगलं कमलोपहाराः ॥ १०.२१.१५॥
दृष्ट्वातपे व्रजपशून्सह रामगोपैः सञ्चारयन्तमनु वेणुमुदीरयन्तम् ।
प्रेमप्रवृद्ध उदितः कुसुमावलीभिः सख्युर्व्यधात्स्ववपुषाम्बुद आतपत्रम् ॥ १०.२१.१६॥
पूर्णाः पुलिन्द्य उरुगायपदाब्जराग श्रीकुङ्कुमेन दयितास्तनमण्डितेन ।
तद्दर्शनस्मररुजस्तृणरूषितेन लिम्पन्त्य आननकुचेषु जहुस्तदाधिम् ॥ १०.२१.१७॥
हन्तायमद्रिरबला हरिदासवर्यो यद्रामकृष्णचरणस्परशप्रमोदः ।
मानं तनोति सहगोगणयोस्तयोर्यत् पानीयसूयवसकन्दरकन्दमूलैः ॥ १०.२१.१८॥
गा गोपकैरनुवनं नयतोरुदार वेणुस्वनैः कलपदैस्तनुभृत्सु सख्यः ।
अस्पन्दनं गतिमतां पुलकस्तरुणां निर्योगपाशकृतलक्षणयोर्विचित्रम् ॥ १०.२१.१९॥
एवंविधा भगवतो या वृन्दावनचारिणः ।
वर्णयन्त्यो मिथो गोप्यः क्रीडास्तन्मयतां ययुः ॥ १०.२१.२०॥ ॥
इति श्रीमद्भागवते महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां दशमस्कन्धे पूर्वार्धे वेणुगीतं नामैकविंशोऽध्यायः ॥ १०.२१॥
गोपी गीतम्
गोप्य ऊचुः ।
जयति तेऽधिकं जन्मना व्रजः श्रयत इन्दिरा शश्वदत्र हि ।
दयित दृश्यतां दिक्षु तावका- स्त्वयि धृतासवस्त्वां विचिन्वते ॥ १॥
शरदुदाशये साधुजातस- त्सरसिजोदरश्रीमुषा दृशा ।
सुरतनाथ तेऽशुल्कदासिका वरद निघ्नतो नेह किं वधः ॥ २॥
विषजलाप्ययाद्व्यालराक्षसा- द्वर्षमारुताद्वैद्युतानलात् ।
वृषमयात्मजाद्विश्वतोभया- दृषभ ते वयं रक्षिता मुहुः ॥ ३॥
न खलु गोपिकानन्दनो भवा- नखिलदेहिनामन्तरात्मदृक् ।
विखनसार्थितो विश्वगुप्तये सख उदेयिवान्सात्वतां कुले ॥ ४॥
विरचिताभयं वृष्णिधुर्य ते चरणमीयुषां संसृतेर्भयात् ।
करसरोरुहं कान्त कामदं शिरसि धेहि नः श्रीकरग्रहम् ॥ ५॥
व्रजजनार्तिहन्वीर योषितां निजजनस्मयध्वंसनस्मित ।
भज सखे भवत्किङ्करीः स्म नो जलरुहाननं चारु दर्शय ॥ ६॥
प्रणतदेहिनां पापकर्शनं तृणचरानुगं श्रीनिकेतनम् ।
फणिफणार्पितं ते पदांबुजं कृणु कुचेषु नः कृन्धि हृच्छयम् ॥ ७॥
मधुरया गिरा वल्गुवाक्यया बुधमनोज्ञया पुष्करेक्षण ।
विधिकरीरिमा वीर मुह्यती- रधरसीधुनाऽऽप्याययस्व नः ॥ ८॥
तव कथामृतं तप्तजीवनं कविभिरीडितं कल्मषापहम् ।
श्रवणमङ्गलं श्रीमदाततं भुवि गृणन्ति ते भूरिदा जनाः ॥ ९॥
प्रहसितं प्रिय प्रेमवीक्षणं विहरणं च ते ध्यानमङ्गलम् ।
रहसि संविदो या हृदिस्पृशः कुहक नो मनः क्षोभयन्ति हि ॥ १०॥
चलसि यद्व्रजाच्चारयन्पशून् नलिनसुन्दरं नाथ ते पदम् ।
शिलतृणाङ्कुरैः सीदतीति नः कलिलतां मनः कान्त गच्छति ॥ ११॥
दिनपरिक्षये नीलकुन्तलै- र्वनरुहाननं बिभ्रदावृतम् ।
घनरजस्वलं दर्शयन्मुहु- र्मनसि नः स्मरं वीर यच्छसि ॥ १२॥
प्रणतकामदं पद्मजार्चितं धरणिमण्डनं ध्येयमापदि ।
चरणपङ्कजं शन्तमं च ते रमण नः स्तनेष्वर्पयाधिहन् ॥ १३॥
सुरतवर्धनं शोकनाशनं स्वरितवेणुना सुष्ठु चुम्बितम् ।
इतररागविस्मारणं नृणां वितर वीर नस्तेऽधरामृतम् ॥ १४॥
अटति यद्भवानह्नि काननं त्रुटिर्युगायते त्वामपश्यताम् ।
कुटिलकुन्तलं श्रीमुखं च ते जड उदीक्षतां पक्ष्मकृद्दृशाम् ॥ १५॥
पतिसुतान्वयभ्रातृबान्धवा- नतिविलङ्घ्य तेऽन्त्यच्युतागताः ।
गतिविदस्तवोद्गीतमोहिताः कितव योषितः कस्त्यजेन्निशि ॥ १६॥
रहसि संविदं हृच्छयोदयं प्रहसिताननं प्रेमवीक्षणम् ।
बृहदुरः श्रियो वीक्ष्य धाम ते मुहुरतिस्पृहा मुह्यते मनः ॥ १७॥
व्रजवनौकसां व्यक्तिरङ्ग ते वृजिनहन्त्र्यलं विश्वमङ्गलम् ।
त्यज मनाक् च नस्त्वत्स्पृहात्मनां स्वजनहृद्रुजां यन्निषूदनम् ॥ १८॥
यत्ते सुजातचरणाम्बुरुहं स्तनेष भीताः शनैः प्रिय दधीमहि कर्कशेषु ।
तेनाटवीमटसि तद्व्यथते न किंस्वित् कूर्पादिभिर्भ्रमति धीर्भवदायुषां नः ॥ १९॥
इति श्रीमद्भागवत महापुराणे पारमहंस्यां संहितायां दशमस्कन्धे पूर्वार्धे रासक्रीडायां गोपीगीतं नामैकत्रिंशोऽध्यायः
नारायण कवचं
॥ राजोवाच ॥
यया गुप्तः सहस्त्राक्षः सवाहान् रिपुसैनिकान् ।
क्रीडन्निव विनिर्जित्य त्रिलोक्या बुभुजे श्रियम् ॥ 1 ॥
भगवंस्तन्ममाख्याहि वर्म नारायणात्मकम् ।
यथास्स्ततायिनः शत्रून् येन गुप्तोस्जयन्मृधे ॥ 2 ॥
॥ श्रीशुक उवाच ॥
वृतः पुरोहितोस्त्वाष्ट्रो महेन्द्रायानुपृच्छते ।
नारायणाख्यं वर्माह तदिहैकमनाः शृणु ॥ 3 ॥
विश्वरूप उवाचधौताङ्घ्रिपाणिराचम्य सपवित्र उदङ् मुखः ।
कृतस्वाङ्गकरन्यासो मन्त्राभ्यां वाग्यतः शुचिः ॥ 4 ॥
नारायणमयं वर्म संनह्येद् भय आगते ।
पादयोर्जानुनोरूर्वोरूदरे हृद्यथोरसि ॥ 5 ॥
मुखे शिरस्यानुपूर्व्यादोंकारादीनि विन्यसेत् ।
ॐ नमो नारायणायेति विपर्ययमथापि वा ॥ 6 ॥
करन्यासं ततः कुर्याद् द्वादशाक्षरविद्यया ।
प्रणवादियकारन्तमङ्गुल्यङ्गुष्ठपर्वसु ॥ 7 ॥
न्यसेद् हृदय ओङ्कारं विकारमनु मूर्धनि ।
षकारं तु भ्रुवोर्मध्ये णकारं शिखया दिशेत् ॥ 8 ॥
वेकारं नेत्रयोर्युञ्ज्यान्नकारं सर्वसन्धिषु ।
मकारमस्त्रमुद्दिश्य मन्त्रमूर्तिर्भवेद् बुधः ॥ 9 ॥
सविसर्गं फडन्तं तत् सर्वदिक्षु विनिर्दिशेत् ।
ॐ विष्णवे नम इति ॥ 10 ॥
आत्मानं परमं ध्यायेद ध्येयं षट्शक्तिभिर्युतम् ।
विद्यातेजस्तपोमूर्तिमिमं मन्त्रमुदाहरेत ॥ 11 ॥
ॐ हरिर्विदध्यान्मम सर्वरक्षां न्यस्ताङ्घ्रिपद्मः पतगेन्द्रपृष्ठे ।
दरारिचर्मासिगदेषुचापाशान् दधानोस्ष्टगुणोस्ष्टबाहुः ॥ 12 ॥
जलेषु मां रक्षतु मत्स्यमूर्तिर्यादोगणेभ्यो वरूणस्य पाशात् ।
स्थलेषु मायावटुवामनोस्व्यात् त्रिविक्रमः खेஉवतु विश्वरूपः ॥ 13 ॥
दुर्गेष्वटव्याजिमुखादिषु प्रभुः पायान्नृसिंहोஉसुरयुथपारिः ।
विमुञ्चतो यस्य महाट्टहासं दिशो विनेदुर्न्यपतंश्च गर्भाः ॥ 14 ॥
रक्षत्वसौ माध्वनि यज्ञकल्पः स्वदंष्ट्रयोन्नीतधरो वराहः ।
रामोஉद्रिकूटेष्वथ विप्रवासे सलक्ष्मणोस्व्याद् भरताग्रजोस्स्मान् ॥ 15 ॥
मामुग्रधर्मादखिलात् प्रमादान्नारायणः पातु नरश्च हासात् ।
दत्तस्त्वयोगादथ योगनाथः पायाद् गुणेशः कपिलः कर्मबन्धात् ॥ 16 ॥
सनत्कुमारो वतु कामदेवाद्धयशीर्षा मां पथि देवहेलनात् ।
देवर्षिवर्यः पुरूषार्चनान्तरात् कूर्मो हरिर्मां निरयादशेषात् ॥ 17 ॥
धन्वन्तरिर्भगवान् पात्वपथ्याद् द्वन्द्वाद् भयादृषभो निर्जितात्मा ।
यज्ञश्च लोकादवताज्जनान्ताद् बलो गणात् क्रोधवशादहीन्द्रः ॥ 18 ॥
द्वैपायनो भगवानप्रबोधाद् बुद्धस्तु पाखण्डगणात् प्रमादात् ।
कल्किः कले कालमलात् प्रपातु धर्मावनायोरूकृतावतारः ॥ 19 ॥
मां केशवो गदया प्रातरव्याद् गोविन्द आसङ्गवमात्तवेणुः ।
नारायण प्राह्ण उदात्तशक्तिर्मध्यन्दिने विष्णुररीन्द्रपाणिः ॥ 20 ॥
देवोस्पराह्णे मधुहोग्रधन्वा सायं त्रिधामावतु माधवो माम् ।
दोषे हृषीकेश उतार्धरात्रे निशीथ एकोस्वतु पद्मनाभः ॥ 21 ॥
श्रीवत्सधामापररात्र ईशः प्रत्यूष ईशोஉसिधरो जनार्दनः ।
दामोदरोஉव्यादनुसन्ध्यं प्रभाते विश्वेश्वरो भगवान् कालमूर्तिः ॥ 22 ॥
चक्रं युगान्तानलतिग्मनेमि भ्रमत् समन्ताद् भगवत्प्रयुक्तम् ।
दन्दग्धि दन्दग्ध्यरिसैन्यमासु कक्षं यथा वातसखो हुताशः ॥ 23 ॥
गदेஉशनिस्पर्शनविस्फुलिङ्गे निष्पिण्ढि निष्पिण्ढ्यजितप्रियासि ।
कूष्माण्डवैनायकयक्षरक्षोभूतग्रहांश्चूर्णय चूर्णयारीन् ॥ 24 ॥
त्वं यातुधानप्रमथप्रेतमातृपिशाचविप्रग्रहघोरदृष्टीन् ।
दरेन्द्र विद्रावय कृष्णपूरितो भीमस्वनोஉरेर्हृदयानि कम्पयन् ॥ 25 ॥
त्वं तिग्मधारासिवरारिसैन्यमीशप्रयुक्तो मम छिन्धि छिन्धि ।
चर्मञ्छतचन्द्र छादय द्विषामघोनां हर पापचक्षुषाम् ॥ 26 ॥
यन्नो भयं ग्रहेभ्यो भूत् केतुभ्यो नृभ्य एव च ।
सरीसृपेभ्यो दंष्ट्रिभ्यो भूतेभ्योंஉहोभ्य एव वा ॥ 27 ॥
सर्वाण्येतानि भगन्नामरूपास्त्रकीर्तनात् ।
प्रयान्तु संक्षयं सद्यो ये नः श्रेयः प्रतीपकाः ॥ 28 ॥
गरूडो भगवान् स्तोत्रस्तोभश्छन्दोमयः प्रभुः ।
रक्षत्वशेषकृच्छ्रेभ्यो विष्वक्सेनः स्वनामभिः ॥ 29 ॥
सर्वापद्भ्यो हरेर्नामरूपयानायुधानि नः ।
बुद्धिन्द्रियमनः प्राणान् पान्तु पार्षदभूषणाः ॥ 30 ॥
यथा हि भगवानेव वस्तुतः सद्सच्च यत् ।
सत्यनानेन नः सर्वे यान्तु नाशमुपाद्रवाः ॥ 31 ॥
यथैकात्म्यानुभावानां विकल्परहितः स्वयम् ।
भूषणायुद्धलिङ्गाख्या धत्ते शक्तीः स्वमायया ॥ 32 ॥
तेनैव सत्यमानेन सर्वज्ञो भगवान् हरिः ।
पातु सर्वैः स्वरूपैर्नः सदा सर्वत्र सर्वगः ॥ 33 ॥
विदिक्षु दिक्षूर्ध्वमधः समन्तादन्तर्बहिर्भगवान् नारसिंहः ।
प्रहापयंल्लोकभयं स्वनेन ग्रस्तसमस्ततेजाः ॥ 34 ॥
मघवन्निदमाख्यातं वर्म नारयणात्मकम् ।
विजेष्यस्यञ्जसा येन दंशितोஉसुरयूथपान् ॥ 35 ॥
एतद् धारयमाणस्तु यं यं पश्यति चक्षुषा ।
पदा वा संस्पृशेत् सद्यः साध्वसात् स विमुच्यते ॥ 36 ॥
न कुतश्चित भयं तस्य विद्यां धारयतो भवेत् ।
राजदस्युग्रहादिभ्यो व्याघ्रादिभ्यश्च कर्हिचित् ॥ 37 ॥
इमां विद्यां पुरा कश्चित् कौशिको धारयन् द्विजः ।
योगधारणया स्वाङ्गं जहौ स मरूधन्वनि ॥ 38 ॥
तस्योपरि विमानेन गन्धर्वपतिरेकदा ।
ययौ चित्ररथः स्त्रीर्भिवृतो यत्र द्विजक्षयः ॥ 39 ॥
गगनान्न्यपतत् सद्यः सविमानो ह्यवाक् शिराः ।
स वालखिल्यवचनादस्थीन्यादाय विस्मितः ।
प्रास्य प्राचीसरस्वत्यां स्नात्वा धाम स्वमन्वगात् ॥ 40 ॥
॥ श्रीशुक उवाच ॥
य इदं शृणुयात् काले यो धारयति चादृतः ।
तं नमस्यन्ति भूतानि मुच्यते सर्वतो भयात् ॥ 41 ॥
एतां विद्यामधिगतो विश्वरूपाच्छतक्रतुः ।
त्रैलोक्यलक्ष्मीं बुभुजे विनिर्जित्यஉमृधेसुरान् ॥ 42 ॥
॥ इति श्रीनारायणकवचं सम्पूर्णम् ॥
കുന്തി സ്തുതി
കുന്ത്യുവാച
നമസ്യേ പുരുഷം ത്വാദ്യം ഈശ്വരം പ്രകൃതേഃ പരം|
അലക്ഷ്യം സർവഭൂതാനാം അന്തർബഹിരവസ്ഥിതം ||18||
മായാജവനികാച്ഛന്നം അജ്ഞാധോക്ഷജം അവ്യയം|
ന ലക്ഷ്യസേ മൂഢദൃശാ നടോ നാട്യ ധരോ യഥാ||19||
തഥാ പരമഹംസാനാം മുനീനാം അമലാത്മനാം|
ഭക്തിയോഗവിധാനാർത്ഥം കഥം പശ്യേമ ഹി സ്ത്രിയഃ||20||
കൃഷ്ണായ വാസുദേവായ ദേവകീനന്ദനായ ച|
നന്ദഗോപകുമാരായ ഗോവിന്ദായ നമോ നമഃ||21||
നമഃ പങ്കജനാഭായ നമഃ പങ്കജമാലിനേ|
നമഃ പങ്കജനേത്രായ നമസ്തേ പങ്കജാങ്ഘ്രയേ||22||
യഥാ ഹൃഷീകേശ ഖലേന ദേവകീ
കംസേന രുദ്ധാതിചിരം ശുചാർപ്പിതാ|
വിമോചിതാഹം ച സഹാത്മജാ വിഭോ
ത്വയൈവ നാഥേന മുഹുർ വിപദ്ഗണാത്||23||
വിഷാന്മഹാഗ്നേഃ പുരുഷാദ അദർശനാദ്
അസത് സഭായാ വനവാസകൃച്ഛ്രതഃ|
മൃധേ മൃധേ അനേകമഹാരഥാസ്ത്രതോ
ദ്രൌണ്യസ്ത്ര തശ്ചാസ്മ ഹരേऽഭിരക്ഷിതാഃ||24||
വിപദഃ സന്തു ന ശശ്വത് തത്ര തത്ര ജഗദ്ഗുരോ|
ഭവതോ ദർശനം യത്സ്യാദ് അപുനർ ഭവദർശനം||25||
ജന്മൈശ്വര്യ ശ്രുതശ്രീഭിഃ ഏധമാനമദഃ പുമാന്|
നൈവാർഹത്യഭിധാതും വൈ ത്വാം അകിഞ്ചനഗോചരം||26||
നമോ അകിഞ്ചനവിത്തായ നിവൃത്തഗുണവൃത്തയേ|
ആത്മാരാമായ ശാന്തായ കൈവല്യപതയേ നമഃ||27||
മന്യേ ത്വാം കാലമീശാനം അനാദിനിധനം വിഭും|
സമം ചരന്തം സർവ്വത്ര ഭൂതാനാം യന്മിഥഃ കലിഃ||28||
ന വേദ കശ്ചിദ്ഭഗവംശ്ചികീർഷിതം
തവേഹമാനസ്യ നൃണാം വിഡംബനം|
ന യസ്യ കശ്ചിദ് ദയിതോऽസ്തി കർഹിചിദ്
ദ്വേഷ്യശ്ച യസ്മിൻ വിഷമാ മതിർ നൃണാം||29||
ജന്മ കർമ്മ ച വിശ്വാത്മൻ അജസ്യാകർത്തുരാത്മനഃ|
തിര്യങ്നൃഷിഷു യാദഃസ്സു തദ് അത്യന്തവിഡംബനം||30||
ഗോപ്യാദദേ ത്വയി കൃതാഗസി ദാമ താവദ്
യാതേ ദശാശ്രുകലിലാഞ്ജന സംഭ്രമാക്ഷം|
വക്ത്രം നിനീയ ഭയഭാവനയാ സ്ഥിതസ്യ
സാ മാം വിമോഹയതി ഭീരപി യദ്ബിഭേതി||31||
കേചിദാഹുരജം ജാതം പുണ്യശ്ലോകസ്യ കീർത്തയേ|
യദോഃ പ്രിയസ്യാന്വവായേ മലയസ്യേവ ചന്ദനം||32||
അപരേ വസുദേവസ്യ ദേവക്യാം യാചിതോऽഭ്യഗാത്|
അജസ്ത്വമസ്യ ക്ഷേമായ വധായ ച സുരദ്വിഷാം||33||
ഭാരാവതാരണായാന്യേ ഭുവോ നാവ ഇവോദധൌ|
സീദന്ത്യാ ഭൂരിഭാരേണ ജാതോ ഹ്യാത്മഭുവാർത്ഥിതഃ||34||
ഭവേऽസ്മിന്ക്ലിശ്യമാനാനാം അവിദ്യാകാമകർമ്മഭിഃ|
ശ്രവണസ്മരണാർഹാണി കരിഷ്യന്നിതി കേചന||35||
ശൃണ്വന്തി ഗായന്തി ഗൃണന്ത്യഭീക്ഷ്ണശഃ
സ്മരന്തി നന്ദന്തി തവേഹിതം ജനാഃ|
ത ഏവ പശ്യന്ത്യചിരേണ താവകം
ഭവപ്രവാഹോപരമം പദാംബുജം||36||
അപ്യദ്യ നസ്ത്വം സ്വകൃതേഹിത പ്രഭോ
ജിഹാസസി സ്വിത് സുഹൃദോऽനുജീവിനഃ|
യേഷാം ന ചാന്യദ് ഭവതഃ പദാംബുജാത്
പരായണം രാജസു യോജിതാംഹസാം||37||
കേ വയം നാമരൂപാഭ്യാം യദുഭിഃ സഹ പാണ്ഡവാഃ|
ഭവതോऽദർശനം യർഹി ഹൃഷീകാണാമിവേശിതുഃ||38||
നേയം ശോഭിഷ്യതേ തത്ര യഥേദാനീം ഗദാധര|
ത്വത്പദൈരങ്കിതാ ഭാതി സ്വലക്ഷണവിലക്ഷിതൈഃ||39||
ഇമേ ജനപദാഃ സ്വൃദ്ധാഃ സുപക്വൌഷധിവീരുധഃ|
വനാദ്രിനദ്യുദന്വന്തോ ഹ്യേധന്തേ തവ വീക്ഷിതൈഃ||40||
അഥ വിശ്വേശ വിശ്വാത്മൻ വിശ്വമൂർത്തേ സ്വകേഷു മേ|
സ്നേഹപാശമിമം ഛിന്ധി ദൃഢം പാണ്ഡുഷു വൃഷ്ണിഷു||41||
ത്വയി മേऽനന്യവിഷയാ മതിർമ്മധുപതേऽസകൃത്|
രതിമുദ്വഹതാദദ്ധാ ഗംഗേവൌഘമുദന്വതി||42||
ശ്രീകൃഷ്ണ കൃഷ്ണസഖ വൃഷ്ണി ഋഷഭ അവനിധ്രുഗ്
രാജന്യവംശദഹനാൻ അനപവർഗവീര്യ|
ഗോവിന്ദ ഗോദ്വിജ സുരാർത്തി ഹരാവതാര
യോഗേശ്വരാ അഖിലഗുരോ ഭഗവൻ! നമസ്തേ
യോഗേശ്വരാ അഖിലഗുരോ ഭഗവൻ! നമസ്തേ
യോഗേശ്വരാ അഖിലഗുരോ ഭഗവൻ! നമസ്തേ ||43||
ഭീഷ്മ സ്തുതി
ശ്രീഭീഷ്മ ഉവാച
ഇതി മതിരുപകല്പിതാ വിതൃഷ്ണാ
ഭഗവതി സാത്വതപുംഗവേ വിഭൂമ്നി .
സ്വസുഖമുപഗതേ ക്വചിദ്വിഹർത്തും
പ്രകൃതിമുപേയുഷി യദ്ഭവപ്രവാഹഃ .. 32..
ത്രിഭുവനകമനം തമാലവർണ്ണം
രവികര ഗൗരവരാംബരം ദധാനേ .
വപുരളകകുലാ വൃതാനനാബ്ജം
വിജയസഖേ രതിരസ്തു മേഽനവദ്യാ .. 33..
യുധി തുരഗരജോ വിധൂമ്രവിഷ്വക്
കചലുളിത ശ്രമവാര്യ അലങ്കൃതാസ്യേ
മമ നിശിതശരൈർ-വിഭിദ്യമാന
ത്വചി, വിലസത്കവചേഽസ്തു കൃഷ്ണ ആത്മാ .. 34..
സപദി സഖിവചോ നിശമ്യ മധ്യേ
നിജപരയോർബലയോ രഥം നിവേശ്യ .
സ്ഥിതവതി പരസൈനികായുരക്ഷ്ണാ
ഹൃതവതി, പാർഥസഖേ രതിർമ്മമാസ്തു .. 35..
വ്യവഹിതപൃതനാമുഖം നിരീക്ഷ്യ
സ്വജനവധാദ് വിമുഖസ്യ ദോഷബുദ്ധ്യാ .
കുമതിമഹരദാത്മവിദ്യയാ
യശ്ചരണരതിഃ പരമസ്യ തസ്യ മേഽസ്തു .. 36..
സ്വനിഗമമപഹായ മത്പ്രതിജ്ഞാം
ഋതമധികർത്തും അവപ്ലുതോ രഥസ്ഥഃ .
ധൃതരഥചരണോഽഭ്യയാച്ചലദ്ഗുഃ
ഹരിരിവ ഹന്തുമിഭം ഗതോത്തരീയഃ .. 37..
ശിതവിശിഖഹതോ വിശീർണദംശഃ
ക്ഷതജപരിപ്ലുത ആതതായിനോ മേ .
പ്രസഭമഭിസസാര മദ്വധാർത്ഥം
സ ഭവതു മേ ഭഗവാൻ ഗതിർമുകുന്ദഃ .. 38..
വിജയരഥകുടുംബ ആത്തതോത്രേ
ധൃതഹയരശ്മിനി തച്ഛ്രിയേക്ഷണീയേ .
ഭഗവതി രതിരസ്തു മേ മുമൂർഷോഃ
യമിഹ നിരീക്ഷ്യ ഹതാ ഗതാഃ സ്സരൂപം .. 39..
ലളിത ഗതിവിലാസ വൽഗുഹാസ –
പ്രണയനിരീക്ഷണ കല്പിതോരുമാനാഃ .
കൃതമനുകൃതവത്യ ഉന്മദാന്ധാഃ
പ്രകൃതിമഗൻ കില യസ്യ ഗോപവധ്വഃ .. 40..
മുനിഗണനൃപവര്യസങ്കുലേഽ
അന്തഃസ്സദസി യുധിഷ്ഠിര രാജസൂയ ഏഷാം .
അർഹണമുപപേദ ഈക്ഷണീയോ
മമദൃശിഗോചര ഏഷ ആവിരാത്മാ .. 41..
തമിമമഹമജം ശരീരഭാജാം
ഹൃദി ഹൃദി ധിഷ്ഠിതമാത്മകല്പിതാനാം .
പ്രതിദൃശമിവ നൈകധാർക്കമേകം
സമധിഗതോഽസ്മി വിധൂതഭേദമോഹഃ .. 42..
ധ്രുവ സ്തുതി
ധ്രുവ ഉവാച
യോഽന്ത: പ്രവിശ്യ മമ വാചമിമാം പ്രസുപ്താം
സംജീവയത്യഖിലശക്തിധര: സ്വധാമ്നാ .
അന്യാംശ്ച ഹസ്തചരണശ്രവണത്വഗാദീൻ
പ്രാണാന്നമോ ഭഗവതേ പുരുഷായ തുഭ്യം .. 6 ..
ഏകസ്ത്വമേവ ഭഗവന്നിദമാത്മശക്ത്യാ
മായാഖ്യയോരുഗുണയാ മഹദാദ്യശേഷം .
സൃഷ്ട്വാനുവിശ്യ പുരുഷസ്തദസദ്ഗുണേഷു
നാനേവ ദാരുഷു വിഭാവസു,വദ്വിഭാസി .. 7 ..
ത്വദ്ദത്തയാ വയുനയേദമചഷ്ട വിശ്വം
സുപ്തപ്രബുദ്ധ ഇവ നാഥ ഭവത്പ്രപന്ന: .
തസ്യാപവർഗ്ഗ്യ ശരണം തവ പാദമൂലം
വിസ്മര്യതേ കൃതവിദാ കഥമാർത്തബന്ധോ .. 8 ..
നൂനം വിമുഷ്ടമതയസ്തവ മായയാ തേ
യേ ത്വാം ഭവാപ്യയ വിമോക്ഷണമന്യഹേതോ: .
അർച്ചന്തി കല്പകതരും കുണപോപഭോഗ്യ-
മിച്ഛന്തി യത്സ്പർശജം നിരയേഽപി നൃണാം .. 9 ..
യാ നിർവൃതിസ്തനുഭൃതാം തവ പാദപദ്മ
ധ്യാനാദ്ഭവജ്ജനകഥാശ്രവണേന വാ സ്യാത് .
സാ ബ്രഹ്മണി സ്വമഹിമന്യപി നാഥ മാ ഭൂത്
കിം ത്വന്തകാസിലുളിതാത് പതതാം വിമാനാത് .. 10 ..
ഭക്തിം മുഹു: പ്രവഹതാം ത്വയി മേ പ്രസംഗോ
ഭൂയാദനന്ത മഹതാം അമലാശയാനാം .
യേനാഞ്ജസോൽബണമുരുവ്യസനം ഭവാബ്ധിം
നേഷ്യേ ഭവദ് ഗുണകഥാമൃത പാനമത്ത: .. 11 ..
തേ ന സ്മരന്ത്യതിതരാം പ്രിയമീശ മർത്ത്യം
യേ ചാന്വദ: സുതസുഹൃദ്ഗൃഹവിത്തദാരാ: .
യേ ത്വബ്ജനാഭ ഭവദീയപദാരവിന്ദ
സൗഗന്ധ്യലുബ്ധഹൃദയേഷു കൃതപ്രസംഗാ: .. 12 ..
തിര്യങ് നഗ ദ്വിജസരീസൃപദേവദൈത്യ
മർത്ത്യാദിഭി: പരിചിതം സദസദ്വിശേഷം .
രൂപം സ്ഥവിഷ്ഠമജ തേ മഹദാദ്യഽനേകം
നാത: പരം പരമ വേദ്മി ന യത്ര വാദ: .. 13 ..
കല്പാന്ത ഏതദഖിലം ജഠരേണ ഗൃഹ്ണൻ
ശേതേ പുമാൻ സ്വദൃഗനന്ത സഖസ്തദങ്കേ .
യന്നാഭിസിന്ധുരുഹ കാഞ്ചനലോകപദ്മ-
ഗർഭേദ്യുമാൻ ഭഗവതേ പ്രണതോഽസ്മി തസ്മൈ .. 14 ..
ത്വം നിത്യമുക്ത പരിശുദ്ധ വിബുദ്ധ ആത്മാ
കൂടസ്ഥ ആദിപുരുഷോ ഭഗവാംസ്ത്ര്യധീശ: .
യദ്ബുദ്ധ്യവസ്ഥിതിമഖണ്ഡിതയാ സ്വദൃഷ്ട്യാ
ദ്രഷ്ടാ സ്ഥിതാവധിമഖോ വ്യതിരിക്ത ആസ്സേ .. 15 ..
യസ്മിൻ വിരുദ്ധഗതയോ ഹ്യനിശം പതന്തി
വിദ്യാദയോ വിവിധശക്തയ ആനുപൂർവ്യാത് .
തദ്ബ്രഹ്മ വിശ്വഭവമേകമനന്തമാദ്യം
ആനന്ദമാത്ര മവികാരമഹം പ്രപദ്യേ .. 16 ..
സത്യാശിഷോ ഹി ഭഗവംസ്തവ പാദപദ്മം
ആശീസ്തഥാനുഭജത: പുരുഷാർത്ഥ മൂർത്തേ: .
അപ്യേവമാര്യ ഭഗവാൻപരിപാതി ദീനാൻ
വാശ്രേവ വത്സകമനുഗ്രഹകാതരോഽസ്മാൻ .. 17 ..
പ്രഹ്ളാദ സ്തുതി
ശ്രീപ്രഹ്ളാദ ഉവാച
ബ്രഹ്മാദയ: സുരഗണാ മുനയോഽഥ സിദ്ധാ:
സത്ത്വൈകതാനമതയോ വചസാം പ്രവാഹൈ: .
നാരാധിതും പുരുഗുണൈരധുനാപി പിപ്രു:
കിം തോഷ്ടുമർഹതി സ മേ ഹരിരുഗ്രജാതേ: .. 8 ..
മന്യേ ധനാഭിജനരൂപതപ:ശ്രുതൗജ-
സ്തേജ:പ്രഭാവ,ബലപൗരുഷ ബുദ്ധിയോഗാ: .
നാരാധനായ ഹി ഭവന്തി പരസ്യ പുംസോ
ഭക്ത്യാ തുതോഷ ഭഗവാൻഗജയൂഥപായ .. 9 ..
വിപ്രാദ് ദ്വിഷഡ്ഗുണയുതാദരവിന്ദനാഭ-
പാദാരവിന്ദവിമുഖാത് ച്ഛ്വപചം വരിഷ്ഠം .
മന്യേ തദർപിതമനോവചനേ ഹിതാർത്ഥ-
പ്രാണം പുനാതി സ കുലം ന തു ഭൂരിമാന: .. 10 ..
നൈവാത്മന: പ്രഭുരയം നിജലാഭപൂർണ്ണോ
മാനം ജനാദവിദുഷ: കരുണോ വൃണീതേ .
യദ്യജ്ജനോ ഭഗവതേ വിദധീത മാനം
തച്ചാത്മനേ പ്രതിമുഖസ്യ യഥാ മുഖശ്രീ: .. 11 ..
തസ്മാദഹം വിഗതവിക്ലവ ഈശ്വരസ്യ
സർവാത്മനാ മഹി ഗൃണാമി യഥാ മനീഷം .
നീചോഽജയാ ഗുണവിസർഗ്ഗമനുപ്രവിഷ്ട:
പൂയേത യേന ഹി പുമാനനു വർണ്ണിതേന .. 12 ..
സർവേ ഹ്യമീ വിധികരാസ്തവ സത്ത്വധാമ്നോ
ബ്രഹ്മാദയോ വയമിവേശ ന ചോദ്വിജന്ത: .
ക്ഷേമായ ഭൂതയ ഉതാത്മസുഖായ ചാസ്യ
വിക്രീഡിതം ഭഗവതോ രുചിരാവതാരൈ: .. 13 ..
തദ്യച്ഛ മന്യുമസുരശ്ച ഹതസ്ത്വയാദ്യ
മോദേത സാധുരപി വൃശ്ചികസർപ്പഹത്യാ .
ലോകാശ്ച നിർവൃതിമിതാ: പ്രതിയന്തി സർവ്വേ
രൂപം നൃസിംഹ വിഭയായ ജനാ: സ്മരന്തി .. 14 ..
നാഹം ബിഭേമ്യജിത തേഽതിഭയാനകാസ്യ-
ജിഹ്വാർക നേത്ര ഭ്രുകുടീ രഭസോഗ്രദംഷ്ട്രാത് .
ആന്ത്രസ്രജ: ക്ഷതജ കേശര ശങ്കുകർണ്ണാ-
ന്നിർഹ്രാദഭീത ദിഗിഭാദരിഭി ന്നഖാഗ്രാത് .. 15 ..
ത്രസ്തോഽസ്മ്യഹം കൃപണവത്സല ദു:സഹോഗ്ര-
സംസാരചക്രകദനാദ് ഗ്രസതാം പ്രണീത: .
ബദ്ധ: സ്വകർമ്മഭിരുശത്തമ തേഽംഘ്രിമൂലം
പ്രീതോഽപവർഗ്ഗ ശരണം ഹ്വയസേ കദാ നു .. 16 ..
യസ്മാത് പ്രിയാപ്രിയ വിയോഗസയോഗജന്മ-
ശോകാഗ്നിനാ സകലയോനിഷു ദഹ്യമാന: .
ദു:ഖൗഷധം തദപി ദു:ഖമതദ്ധിയാഹം
ഭൂമൻ ഭ്രമാമി വദമേ തവ ദാസ്യയോഗം .. 17 ..
സോഽഹം പ്രിയസ്യ സുഹൃദ: പരദേവതായാ
ലീലാകഥാസ്തവ നൃസിംഹ വിരിഞ്ചഗീതാ: .
അഞ്ജസ്തിതർമ്യനുഗൃണൻ ഗുണവിപ്രമുക്തോ
ദുർഗാണി തേ പദയുഗാലയ ഹംസസംഗ: .. 18 ..
ബാലസ്യ നേഹ ശരണം പിതരൗ നൃസിംഹ
നാർത്തസ്യ ചാഗദമുദന്വതി മജ്ജതോ നൗ: .
തപ്തസ്യ തത്പ്രതിവിധിർ യ ഇഹാഞ്ജസേഷ്ട-
സ്താവദ്വിഭോ തനുഭൃതാം ത്വദുപേക്ഷിതാനാം .. 19 ..
യസ്മിന്യതോ യർഹി യേന ച യസ്യ യസ്മാദ്
യസ്മൈ യഥാ യദുത യസ്ത്വപര: പരോ വാ .
ഭാവ: കരോതി വികരോതി പൃഥക്സ്വഭാവ:
സഞ്ചോദിതസ്തദഖിലം ഭവത: സ്വരൂപം .. 20 ..
മായാ മന: സൃജതി കർമ്മമയം ബലീയ:
കാലേന ചോദിതഗുണാനുമതേന പുംസ: .
ഛന്ദോമയം യദജയാർപിതഷോഡശാരം
സംസാരചക്രമജ കോഽതിതരേത് ത്വദന്യ: .. 21 ..
സ ത്വം ഹി നിത്യവിജിതാത്മഗുണ: സ്വധാമ്നാ
കാലോ വശീകൃതവിസൃജ്യവിസർഗ്ഗശക്തി: .
ചക്രേ വിസൃഷ്ടമജയേശ്വര ഷോഡശാരേ
നിഷ്പീഡ്യമാനമുപകർഷ വിഭോ പ്രപന്നം .. 22 ..
ദൃഷ്ടാ മയാ ദിവി വിഭോഽഖിലധിഷ്ണ്യപാനാ-
മായു: ശ്രിയോ വിഭവ ഇച്ഛതി യാഞ്ജനോഽയം .
യേഽസ്മത്പിതു: കുപിതഹാസവിജൃംഭിതഭ്രൂ-
വിസ്ഫൂർജിതേന ലുളിതാ: സ തു തേ നിരസ്ത: .. 23 ..
തസ്മാദമൂസ്തനുഭൃതാ മഹമാശിഷോഽജ്ഞ
ആയു: ശ്രിയം വിഭവമൈന്ദ്രിയമാ വിരിഞ്ചാത് .
നേച്ഛാമി തേ വിലുളിതാനുരുവിക്രമേണ
കാലാത്മനോപനയ മാം നിജഭൃത്യപാർശ്വം .. 24 ..
കുത്രാശിഷ: ശ്രുതിസുഖാ മൃഗതൃഷ്ണിരൂപാ:
ക്വേദം കലേവരമശേഷരുജാം വിരോഹ: .
നിർവിദ്യതേ ന തു ജനോ യദപീതി വിദ്വാൻ
കാമാനലം മധുലവൈ: ശമയൻ ദുരാപൈ: .. 25 ..
ക്വാഹം രജ:പ്രഭവ ഈശ തമോഽധികേഽസ്മിൻ
ജാത: സുരേതരകുലേ ക്വ തവാനുകമ്പാ .
ന ബ്രഹ്മണോ ന തു ഭവസ്യ ന വൈ രമായാ
യന്മേഽർപ്പിത: ശിരസി പദ്മകര: പ്രസാദ: .. 26 ..
നൈഷാ പരാവരമതിർഭവതോ നനു സ്യാ-
ജ്ജന്തോര്യഥാത്മസുഹൃദോ ജഗതസ്തഥാപി .
സംസേവയാ സുരതരോരിവ തേ പ്രസാദ:
സേവാനുരൂപമുദയോ ന പരാവരത്വം .. 27 ..
ഏവം ജനം നിപതിതം പ്രഭവാഹികൂപേ
കാമാഭികാമമനു യ: പ്രപതൻ പ്രസംഗാത് .
കൃത്വാത്മസാത് സുരർഷിണാ ഭഗവൻ ഗൃഹീത:
സോഽഹം കഥം നു വിസൃജേ തവ ഭൃത്യസേവാം .. 28 ..
മത്പ്രാണരക്ഷണമനന്ത പിതുർവധശ്ച
മന്യേ സ്വഭൃത്യഋഷിവാക്യമൃതം വിധാതും .
ഖഡ്ഗം പ്രഗൃഹ്യ യദവോചദസദ്വിധിത്സു-
സ്ത്വാമീശ്വരോ മദപരോഽവതു കം ഹരാമി .. 29 ..
ഏകസ്ത്വമേവ ജഗദേതമമുഷ്യ യത്ത്വം
ആദ്യന്തയോ: പൃഥഗവസ്യസി മധ്യതശ്ച .
സൃഷ്ട്വാ ഗുണവ്യതികരം നിജമായയേദം
നാനേവ തൈരവസിതസ്തദനുപ്രവിഷ്ട: .. 30 ..
ത്വം വാ ഇദം സദസദീശ ഭവാംസ്തതോഽന്യോ
മായാ യദാത്മപരബുദ്ധിരിയം ഹ്യപാർത്ഥാ .
യദ്യസ്യ ജന്മ നിധനം സ്ഥിതിരീക്ഷണം ച
തദ്വൈതദേവ വസുകാലവദഷ്ടിതർവോ: .. 31 ..
ന്യസ്യേദമാത്മനി ജഗദ്വിലയാംബുമധ്യേ
ശേഷേത്മനാ നിജസുഖാനുഭവോ നിരീഹ: .
യോഗേന മീലിതദൃഗാത്മനിപീതനിദ്ര-
സ്തുര്യേ സ്ഥിതോ ന തു തമോ ന ഗുണാംശ്ച യുങ്ക്ഷേ .. 32 ..
തസ്യൈവ തേ വപുരിദം നിജകാലശക്ത്യാ
സഞ്ചോദിതപ്രകൃതിധർമണ ആത്മഗൂഢം .
അംഭസ്യനന്തശയനാദ്വിരമത്സമാധേ-
ര്നാഭേരഭൂത് സ്വകണികാവടവന്മഹാബ്ജം .. 33 ..
തത്സംഭവ: കവിരതോഽന്യദപശ്യമാന-
സ്ത്വാം ബീജമാത്മനി തതം സ ബഹിർവിചിന്ത്യ .
നാവിന്ദദബ്ദശതമപ്സു നിമജ്ജമാനോ
ജാതേഽങ്കുരേ കഥമുഹോപലഭേത ബീജം .. 34 ..
സ ത്വാത്മയോനിരതിവിസ്മിത ആശ്രിതോഽബ്ജം
കാലേന തീവ്രതപസാ പരിശുദ്ധഭാവ: .
ത്വാമാത്മനീശ ഭുവി ഗന്ധമിവാതിസൂക്ഷ്മം
ഭൂതേന്ദ്രിയാശയമയേ വിതതം ദദർശ .. 35 ..
ഏവം സഹസ്രവദനാംഘ്രിശിര:കരോരു-
നാസാദ്യകർണനയനാഭരണായുധാഢ്യം .
മായാമയം സദുപലക്ഷിതസന്നിവേശം
ദൃഷ്ട്വാ മഹാപുരുഷമാപ മുദം വിരിഞ്ച: .. 36 ..
തസ്മൈ ഭവാൻഹയശിരസ്തനുവം ഹി ബിഭ്രദ്
വേദദ്രുഹാവതിബലൗ മധുകൈടഭാഖ്യൗ .
ഹത്വാനയച്ഛ്രുതിഗണാംശ്ച രജസ്തമശ്ച
സത്ത്വം തവ പ്രിയതമാം തനുമാമനന്തി .. 37 ..
ഇത്ഥം നൃതിര്യഗൃഷിദേവഝഷാവതാരൈ-
ര്ലോകാൻ വിഭാവയസി ഹംസി ജഗത്പ്രതീപാൻ .
ധർമം മഹാപുരുഷ പാസി യുഗാനുവൃത്തം
ഛന്ന: കലൗ യദഭവസ്ത്രിയുഗോഽഥ സ ത്വം .. 38 ..
നൈതന്മനസ്തവ കഥാസു വികുണ്ഠനാഥ
സമ്പ്രീയതേ ദുരിതദുഷ്ടമസാധു തീവ്രം .
കാമാതുരം ഹർഷശോകഭയൈഷണാർതം
തസ്മിൻകഥം തവ ഗതിം വിമൃശാമി ദീന: .. 39 ..
ജിഹ്വൈകതോഽച്യുത വികർഷതി മാവിതൃപ്താ
ശിശ്നോഽന്യതസ്ത്വഗുദരം ശ്രവണം കുതശ്ചിത് .
ഘ്രാണോഽന്യതശ്ചപലദൃക് ക്വ ച കർമശക്തി-
ര്ബഹ്വ്യ: സപത്ന്യ ഇവ ഗേഹപതിം ലുനന്തി .. 40 ..
ഏവം സ്വകർമപതിതം ഭവവൈതരണ്യാ-
മന്യോന്യജന്മമരണാശനഭീതഭീതം .
പശ്യഞ്ജനം സ്വപരവിഗ്രഹവൈരമൈത്രം
ഹന്തേതി പാരചര പീപൃഹി മൂഢമദ്യ .. 41 ..
കോ ന്വത്ര തേഽഖിലഗുരോ ഭഗവൻപ്രയാസ
ഉത്താരണേഽസ്യ ഭവസംഭവലോപഹേതോ: .
മൂഢേഷു വൈ മഹദനുഗ്രഹ ആർതബന്ധോ
കിം തേന തേ പ്രിയജനാനനുസേവതാം ന: .. 42 ..
നൈവോദ്വിജേ പര ദുരത്യയവൈതരണ്യാ-
സ്ത്വദ്വീര്യഗായനമഹാമൃതമഗ്നചിത്ത: .
ശോചേ തതോ വിമുഖചേതസ ഇന്ദ്രിയാർഥ
മായാസുഖായ ഭരമുദ്വഹതോ വിമൂഢാൻ .. 43 ..
പ്രായേണ ദേവ മുനയ: സ്വവിമുക്തികാമാ
മൗനം ചരന്തി വിജനേ ന പരാർഥനിഷ്ഠാ: .
നൈതാന്വിഹായ കൃപണാന്വിമുമുക്ഷ ഏകോ
നാന്യം ത്വദസ്യ ശരണം ഭ്രമതോഽനുപശ്യേ .. 44 ..
യന്മൈഥുനാദിഗൃഹമേധിസുഖം ഹി തുച്ഛം
കണ്ഡൂയനേന കരയോരിവ ദു:ഖദു:ഖം .
തൃപ്യന്തി നേഹ കൃപണാ ബഹുദു:ഖഭാജ:
കണ്ഡൂതിവന്മനസിജം വിഷഹേത ധീര: .. 45 ..
മൗനവ്രതശ്രുതതപോഽധ്യയനസ്വധർമ-
വ്യാഖ്യാരഹോജപസമാധയ ആപവർഗ്യാ: .
പ്രായ: പരം പുരുഷ തേ ത്വജിതേന്ദ്രിയാണാം
വാർതാ ഭവന്ത്യുത ന വാത്ര തു ദാംഭികാനാം .. 46 ..
രൂപേ ഇമേ സദസതീ തവ വേദസൃഷ്ടേ
ബീജാങ്കുരാവിവ ന ചാന്യദരൂപകസ്യ .
യുക്താ: സമക്ഷമുഭയത്ര വിചക്ഷന്തേ ത്വാം
യോഗേന വഹ്നിമിവ ദാരുഷു നാന്യത: സ്യാത് .. 47 ..
ത്വം വായുരഗ്നിരവനിർവിയദംബു മാത്രാ:
പ്രാണേന്ദ്രിയാണി ഹൃദയം ചിദനുഗ്രഹശ്ച .
സർവം ത്വമേവ സഗുണോ വിഗുണശ്ച ഭൂമൻ
നാന്യത് ത്വദസ്ത്യപി മനോവചസാ നിരുക്തം .. 48 ..
നൈതേ ഗുണാ ന ഗുണിനോ മഹദാദയോ യേ
സർവേ മന: പ്രഭൃതയ: സഹദേവമർത്യാ: .
ആദ്യന്തവന്ത ഉരുഗായ വിദന്തി ഹി ത്വാ-
മേവം വിമൃശ്യ സുധിയോ വിരമന്തി ശബ്ദാത് .. 49 ..
തത്തേഽർഹത്തമ നമ: സ്തുതികർമപൂജാ:
കർമ സ്മൃതിശ്ചരണയോ: ശ്രവണം കഥായാം .
സംസേവയാ ത്വയി വിനേതി ഷഡംഗയാ കിം
ഭക്തിം ജന: പരമഹംസഗതൗ ലഭേത .. 50 ..
ഗജേന്ദ്ര സ്തുതി
ശ്രീശുക ഉവാച
ഏവം വ്യവസിതോ ബുദ്ധ്യാ സമാധായ മനോ ഹൃദി .
ജജാപ പരമം ജാപ്യം പ്രാഗ്ജന്മന്യനുശിക്ഷിതം .. 1 ..
ശ്രീഗജേന്ദ്ര ഉവാച
ഓം നമോ ഭഗവതേ തസ്മൈ യത ഏതച്ചിദാത്മകമ .
പുരുഷായാദിബീജായ പരേശായാഭിധീമഹി ..1..
യസ്മിന്നിദം യതശ്ചേദം യേനേദം യ ഇദം സ്വയം .
യോസ്മാത്പരസ്മാച്ച പരസ്തം പ്രപദ്യേ സ്വയംഭുവമ ..3..
യഃ സ്വാത്മനീദം നിജമായയാർപിതം
ക്കചിദ്വിഭാതം ക്ക ച തത്തിരോഹിതമ .
അവിദ്ധദൃക സാക്ഷ്യുഭയം തദീക്ഷതേ
സ ആത്മമൂലോവതു മാം പരാത്പരഃ ..4..
കാലേന പഞ്ചത്വമിതേഷു കൃത്സ്നശോ
ലോകേഷു പാലേഷു ച സർവ ഹേതുഷു .
തമസ്തദാsssസീദ ഗഹനം ഗഭീരം
യസ്തസ്യ പാരേsഭിവിരാജതേ വിഭുഃ ..5..
ന യസ്യ ദേവാ ഋഷയഃ പദം വിദു-
ര്ജന്തുഃ പുനഃ കോsര്ഹതി ഗന്തുമീരിതുമ .
യഥാ നടസ്യാകൃതിഭിർവിചേഷ്ടതോ
ദുരത്യയാനുക്രമണഃ സ മാവതു ..6..
ദിദൃക്ഷവോ യസ്യ പദം സുമംഗലമ
വിമുക്ത സംഗാ മുനയഃ സുസാധവഃ .
ചരന്ത്യലോകവ്രതമവ്രണം വനേ
ഭൂതത്മഭൂതാ സുഹൃദഃ സ മേ ഗതിഃ ..7..
ന വിദ്യതേ യസ്യ ന ജന്മ കർമ വാ
ന നാമ രൂപേ ഗുണദോഷ ഏവ വാ .
തഥാപി ലോകാപ്യയാംഭവായ യഃ
സ്വമായയാ താന്യുലാകമൃച്ഛതി ..8..
തസ്മൈ നമഃ പരേശായ ബ്രാഹ്മണേsനന്തശക്തയേ .
അരൂപായോരുരൂപായ നമ ആശ്ചര്യ കർമണേ ..9..
നമ ആത്മ പ്രദീപായ സാക്ഷിണേ പരമാത്മനേ .
നമോ ഗിരാം വിദൂരായ മനസശ്ചേതസാമപി ..10..
സത്ത്വേന പ്രതിലഭ്യായ നൈഷ്കർമ്യേണ വിപശ്ചിതാ .
നമഃ കേവല്യനാഥായ നിർവാണസുഖസംവിദേ ..11..
നമഃ ശാന്തായ ഘോരായ മൂഢായ ഗുണ ധർമിണേ .
നിർവിശേഷായ സാമ്യായ നമോ ജ്ഞാനഘനായ ച ..12..
ക്ഷേത്രജ്ഞായ നമസ്തുഭ്യം സർവാധ്യക്ഷായ സാക്ഷിണേ .
പുരുഷായാത്മമൂലയ മൂലപ്രകൃതയേ നമഃ ..13..
സർവേന്ദ്രിയഗുണദ്രഷ്ട്രേ സർവപ്രത്യയഹേതവേ .
അസതാച്ഛായയോക്തായ സദാഭാസയ തേ നമഃ ..14..
നമോ നമസ്തേ ഖില കാരണായ
നിഷ്കാരണായദ്ഭുത കാരണായ .
സർവാഗമാന്മായമഹാർണവായ
നമോപവർഗായ പരായണായ ..15..
ഗുണാരണിച്ഛന്ന ചിദൂഷ്മപായ
തത്ക്ഷോഭവിസ്ഫൂർജിത മാൻസായ .
നൈഷ്കർമ്യഭാവേന വിവർജിതാഗമ-
സ്വയമ്പ്രകാശായ നമസ്കരോമി ..16..
മാദൃക്പ്രപന്നപശുപാശവിമോക്ഷണായ
മുക്തായ ഭൂരികരുണായ നമോsലയായ .
സ്വാംശേന സർവതനുഭൃന്മനസി പ്രതീത-
പ്രത്യഗ്ദൃശേ ഭഗവതേ ബൃഹതേ നമസ്തേ ..17..
ആത്മാത്മജാപ്തഗൃഹവിത്തജനേഷു സക്തൈ-
ര്ദുഷ്പ്രാപണായ ഗുണസംഗവിവർജിതായ .
മുക്താത്മഭിഃ സ്വഹൃദയേ പരിഭാവിതായ
ജ്ഞാനാത്മനേ ഭഗവതേ നമ ഈശ്വരായ ..18..
യം ധർമകാമാർഥവിമുക്തികാമാ
ഭജന്ത ഇഷ്ടാം ഗതിമാപ്നുവന്തി .
കിം ത്വാശിഷോ രാത്യപി ദേഹമവ്യയം
കരോതു മേദഭ്രദയോ വിമോക്ഷണമ ..19..
ഏകാന്തിനോ യസ്യ ന കഞ്ചനാർഥ
വാഞ്ഛന്തി യേ വൈ ഭഗവത്പ്രപന്നാഃ .
അത്യദ്ഭുതം തച്ചരിതം സുമംഗലം
ഗായന്ത ആനന്ന്ദ സമുദ്രമഗ്നാഃ ..20..
തമക്ഷരം ബ്രഹ്മ പരം പരേശ-
മവ്യക്തമാധ്യാത്മികയോഗഗമ്യമ .
അതീന്ദ്രിയം സൂക്ഷമമിവാതിദൂര-
മനന്തമാദ്യം പരിപൂർണമീഡേ ..21..
യസ്യ ബ്രഹ്മാദയോ ദേവാ വേദാ ലോകാശ്ചരാചരാഃ .
നാമരൂപവിഭേദേന ഫൽഗ്വ്യാ ച കലയാ കൃതാഃ ..22..
യഥാർചിഷോഗ്നേഃ സവിതുർഗഭസ്തയോ
നിര്യാന്തി സംയാന്ത്യസകൃത സ്വരോചിഷഃ .
തഥാ യതോയം ഗുണസമ്പ്രവാഹോ
ബുദ്ധിർമനഃ ഖാനി ശരീരസർഗാഃ ..23..
സ വൈ ന ദേവാസുരമർത്യതിര്യംഗ
ന സ്ത്രീ ന ഷണ്ഡോ ന പുമാന ന ജന്തുഃ .
നായം ഗുണഃ കർമ ന സന്ന ചാസന
നിഷേധശേഷോ ജയതാദശേഷഃ ..24..
ജിജീവിഷേ നാഹമിഹാമുയാ കി-
മന്തർബഹിശ്ചാവൃതയേഭയോന്യാ .
ഇച്ഛാമി കാലേന ന യസ്യ വിപ്ലവ-
സ്തസ്യാത്മലോകാവരണസ്യ മോക്ഷമ ..25..
സോsഹം വിശ്വസൃജം വിശ്വമവിശ്വം വിശ്വവേദസമ .
വിശ്വാത്മാനമജം ബ്രഹ്മ പ്രണതോസ്മി പരം പദമ ..26..
യോഗരന്ധിത കർമാണോ ഹൃദി യോഗവിഭാവിതേ .
യോഗിനോ യം പ്രപശ്യന്തി യോഗേശം തം നതോsസ്മ്യഹമ ..27..
നമോ നമസ്തുഭ്യമസഹ്യവേഗ-
ശക്തിത്രയായാഖിലധീഗുണായ .
പ്രപന്നപാലായ ദുരന്തശക്തയേ
കദിന്ദ്രിയാണാമനവാപ്യവർത്മനേ ..28..
നായം വേദ സ്വമാത്മാനം യച്ഛ്ക്ത്യാഹന്ധിയാ ഹതമ .
തം ദുരത്യയമാഹാത്മ്യം ഭഗവന്തമിതോsസ്മ്യഹമ ..29..
ശ്രീ ശുകദേവ ഉവാച
ഏവം ഗജേന്ദ്രമുപവർണിതനിർവിശേഷം
ബ്രഹ്മാദയോ വിവിധലിംഗഭിദാഭിമാനാഃ .
നൈതേ യദോപസസൃപുർനിഖിലാത്മകത്വാത
തത്രാഖിലാമർമയോ ഹരിരാവിരാസീത ..30..
തം തദ്വദാർത്തമുപലഭ്യ ജഗന്നിവാസഃ
സ്തോത്രം നിശമ്യ ദിവിജൈഃ സഹ സംസ്തുവദ്ഭി : .
ഛന്ദോമയേന ഗരുഡേന സമുഹ്യമാന –
ശ്ചക്രായുധോsഭ്യഗമദാശു യതോ ഗജേന്ദ്രഃ ..31..
സോsന്തസ്സരസ്യുരുബലേന ഗൃഹീത ആർത്തോ
ദൃഷ്ട്വാ ഗരുത്മതി ഹരി ഖ ഉപാത്തചക്രമ .
ഉത്ക്ഷിപ്യ സാംബുജകരം ഗിരമാഹ കൃച്ഛാ –
ന്നാരായൺഖിലഗുരോ ഭഗവാന നമ്സ്തേ ..32..
തം വീക്ഷ്യ പീഡിതമജഃ സഹസാവതീര്യ
സഗ്രാഹമാശു സരസഃ കൃപയോജ്ജഹാര .
ഗ്രാഹാദ വിപാടിതമുഖാദരിണാ ഗജേന്ദ്രം
സമ്പശ്യതാം ഹരിരമൂമുചദുസ്ത്രിയാണാമ ..33..
ഗോപി ഗീതം
ഗോപ്യ ഊചുഃ
ജയതി തേഽധികം ജന്മനാ വ്രജഃ, ശ്രയത ഇന്ദിരാ ശശ്വദത്ര ഹി .
ദയിത ദൃശ്യതാം ദിക്ഷു താവകാ: , ത്വയി ധൃതാസവ: ത്വാം വിചിന്വതേ ..1.
ശരദുദാശയേ സാധുജാത, സത്സരസിജോദര ശ്രീമുഷാ ദൃശാ .
സുരതനാഥ തേ അശുൽകദാസികാ, വരദ നിഘ്നതോ നേഹ കിം വധഃ .. 2..
വിഷജലാപ്യയാദ് വ്യാളരാക്ഷസാദ് വർഷമാരുതാദ് വൈദ്ദ്യുതാനലാത് .
വൃഷമയാത്മജാദ് വിശ്വതോഭയാദ് ൠഷഭ തേ വയം രക്ഷിതാ മുഹുഃ .. 3..
ന ഖലു ഗോപികാനന്ദനോ ഭവാൻ അ ഖിലദേഹിനാം അന്തരാത്മദൃക് .
വിഖനസാർഥിതോ വിശ്വഗുപ്തയേ സഖ ഉദേയിവാൻ സാത്വതാം കുലേ .. 4..
വിരചിതാഭയം വൃഷ്ണിധുര്യ തേ ചരണമീയുഷാം സംസൃതേർഭയാത് .
കരസരോരുഹം കാന്ത കാമദം ശിരസി ധേഹി നഃ ശ്രീകരഗ്രഹം .. 5..
വ്രജജനാർതിഹൻ വീര യോഷിതാം നിജജനസ്മയ ധ്വംസനസ്മിത .
ഭജ സഖേ ഭവത് കിങ്കരീഃ സ്മ നോ ജലരുഹാനനം ചാരു ദർശയ .. 6..
പ്രണതദേഹിനാം പാപകർശനം തൃണചരാനുഗം ശ്രീനികേതനം .
ഫണിഫണാർപ്പിതം തേ പദാംബുജം കൃണു കുചേഷു നഃ കൃന്ധി ഹൃച്ഛയം .7.
മധുരയാ ഗിരാ വൽഗുവാക്യയാ ബുധമനോജ്ഞയാ പുഷ്കരേക്ഷണ .
വിധികരീരിമാ വീര മുഹ്യതീർ അധരസീധുനാ അപ്യായയസ്വ നഃ .. 8..
തവ കഥാമൃതം തപ്തജീവനം കവിഭിരീഡിതം കല്മഷാപഹം .
ശ്രവണമംഗളം ശ്രീമദാതതം ഭുവി ഗൃണന്തി തേ ഭൂരിദാ ജനാഃ .. 9..
പ്രഹസിതം പ്രിയ പ്രേമവീക്ഷണം വിഹരണം ച തേ ധ്യാനമംഗളം .
രഹസി സംവിദോ യാ ഹൃദിസ്പൃശഃ കുഹക നോ മനഃ ക്ഷോഭയന്തി ഹി .10.
ചലസി യദ്വ്രജാ,ച്ചാരയൻപശൂൻ നളിനസുന്ദരം നാഥ തേ പദം .
ശിലതൃണാങ്കുരൈഃ സീദതീതി നഃ കലിലതാം മനഃ കാന്ത ഗച്ഛതി .. 11..
ദിനപരിക്ഷയേ നീലകുന്തളൈ: വനരുഹാനനം ബിഭ്രദാവൃതം .
ഘനരജസ്വലം ദർശയന്മുഹു: മനസി നഃ സ്മരം വീര യച്ഛസി .. 12..
പ്രണതകാമദം പദ്മജാർചിതം ധരണിമണ്ഡനം ധ്യേയമാപദി .
ചരണപങ്കജം ശന്തമം ച തേ രമണ നഃ സ്തനേഷു അർപയാധിഹൻ .. 13..
സുരതവർധനം ശോകനാശനം സ്വരിതവേണുനാ സുഷ്ഠു ചുംബിതം .
ഇതരരാഗ, വിസ്മാരണം നൃണാം വിതര വീര ന: തേധരാമൃതം .. 14..
അടതി യദ്ഭവാൻ അഹ്നി കാനനം ത്രുടിര്യുഗായതേ ത്വാം അപശ്യതാം .
കുടിലകുന്തളം ശ്രീമുഖം ച തേ ജഡ ഉദീക്ഷതാം പക്ഷ്മകൃദ്ദൃശാം .. 15..
പതിസുതാന്വയ ഭ്രാതൃബാന്ധവാൻ അതിവിലംഘ്യ തേ അന്ത്യച്യുതാഗതാഃ .
ഗതിവിദസ്തവ ഉദ്ഗീതമോഹിതാഃ കിതവ യോഷിതഃ കസ്ത്യജേന്നിശി .. 16..
രഹസി സംവിദം ഹൃച്ഛയോദയം പ്രഹസിതാനനം പ്രേമവീക്ഷണം .
ബൃഹദുരഃ ശ്രിയോ വീക്ഷ്യ ധാമ തേ മുഹുരതിസ്പൃഹാ മുഹ്യതേ മനഃ .. 17..
വ്രജവനൗകസാം വ്യക്തിരംഗ തേ വൃജിനഹന്ത്ര്യലം വിശ്വമംഗളം .
ത്യജ മനാക് ച ന: ത്വത്സ്പൃഹാത്മനാം സ്വജനഹൃദ്രുജാം യന്നിഷൂദനം .18..
യത്തേ സുജാതചരണാംബുരുഹം സ്തനേ
ഭീതാഃ ശനൈഃ പ്രിയ ദധീമഹി കർകശേഷു .
തേനാടവീമടസി തദ് വ്യഥതേ ന കിംസ്വിത്
കൂർപാദിഭിർഭ്രമതി ധീർഭവദായുഷാം നഃ .. 19..
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവത മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം ദശമസ്കന്ധേ പൂർവാർധേ രാസക്രീഡായാം ഗോപീഗീതം നാമൈകത്രിംശോഽധ്യായഃ
ഐള ഗീതം
ശ്രീഭഗവാനുവാച
മല്ലക്ഷണമിമം കായം ലബ്ധ്വാ മദ്ധർമ ആസ്ഥിതഃ .
ആനന്ദം പരമാത്മാനമാത്മസ്ഥം സമുപൈതി മാം .. 11.26.1..
ഗുണമയ്യാ ജീവയോന്യാ വിമുക്തോ ജ്ഞാനനിഷ്ഠയാ .
ഗുണേഷു മായാമാത്രേഷു ദൃശ്യമാനേഷ്വവസ്തുതഃ .
വർതമാനോഽപി ന പുമാന്യുജ്യതേഽവസ്തുഭിർഗുണൈഃ .. 11.26.2..
സംഗം ന കുര്യാദസതാം ശിശ്നോദരതൃപാം ക്വചിത് .
തസ്യാനുഗസ്തമസ്യന്ധേ പതത്യന്ധാനുഗാന്ധവത് .. 11.26.3..
ഐലഃ സമ്രാഡിമാം ഗാഥാമഗായത ബൃഹച്ഛ്രവാഃ .
ഉർവശീവിരഹാന്മുഹ്യന്നിർവിണ്ണഃ ശോകസംയമേ .. 11.26.4..
ത്യക്ത്വാത്മാനം വ്രയന്തീം താം നഗ്ന ഉന്മത്തവന്നൃപഃ .
വിലപന്നന്വഗാജ്ജായേ ഘോരേ തിഷ്ഠേതി വിക്ലവഃ .. 11.26.5..
കാമാനതൃപ്തോഽനുജുഷൻക്ഷുല്ലകാന്വർഷയാമിനീഃ .
ന വേദ യാന്തീർനായാന്തീരുർവശ്യാകൃഷ്ടചേതനഃ .. 11.26.6..
ഐള ഉവാച .
അഹോ മേ മോഹവിസ്താരഃ കാമകശ്മലചേതസഃ .
ദേവ്യാ ഗൃഹീതകണ്ഠസ്യ നായുഃഖണ്ഡാ ഇമേ സ്മൃതാഃ .. 11.26.7..
നാഹം വേദാഭിനിർമുക്തഃ സൂര്യോ വാഭ്യുദിതോഽമുയാ .
മൂഷിതോ വർഷപൂഗാനാം ബതാഹാനി ഗതാന്യുത .. 11.26.8..
അഹോ മേ ആത്മസമ്മോഹോ യേനാത്മാ യോഷിതാം കൃതഃ .
ക്രീഡാമൃഗശ്ചക്രവർതീ നരദേവശിഖാമണിഃ .. 11.26.9..
സപരിച്ഛദമാത്മാനം ഹിത്വാ തൃണമിവേശ്വരം .
യാന്തീം സ്ത്രിയം ചാന്വഗമം നഗ്ന ഉന്മത്തവദ്രുദൻ .. 11.26.10..
കുതസ്തസ്യാനുഭാവഃ സ്യാത്തേജ ഈശത്വമേവ വാ .
യോഽന്വഗച്ഛം സ്ത്രിയം യാന്തീം ഖരവത്പാദതാഡിതഃ .. 11.26.11..
കിം വിദ്യയാ കിം തപസാ കിം ത്യാഗേന ശ്രുതേന വാ .
കിം വിവിക്തേന മൗനേന സ്ത്രീഭിര്യസ്യ മനോ ഹൃതം .. 11.26.12..
സ്വാർഥസ്യാകോവിദം ധിങ്മാം മൂർഖം പണ്ഡിതമാനിനം .
യോഽഹമീശ്വരതാം പ്രാപ്യ സ്ത്രീഭിർഗോഖരവജ്ജിതഃ .. 11.26.13..
സേവതോ വർഷപൂഗാന്മേ ഉർവശ്യാ അധരാസവം .
ന തൃപ്യത്യാത്മഭൂഃ കാമോ വഹ്നിരാഹുതിഭിര്യഥാ .. 11.26.14..
പുംശ്ചല്യാപഹൃതം ചിത്തം കോ ന്വന്യോ മോചിതും പ്രഭുഃ .
ആത്മാരാമേശ്വരമൃതേ ഭഗവന്തമധോക്ഷജം .. 11.26.15..
ബോധിതസ്യാപി ദേവ്യാ മേ സൂക്തവാക്യേന ദുർമതേഃ .
മനോഗതോ മഹാമോഹോ നാപയാത്യജിതാത്മനഃ .. 11.26.16..
കിമേതയാ നോഽപകൃതം രജ്ജ്വാ വാ സർപചേതസഃ .
ദ്രഷ്ടുഃ സ്വരൂപാവിദുഷോ യോഽഹം യദജിതേന്ദ്രിയഃ .. 11.26.17..
ക്വായം മലീമസഃ കായോ ദൗർഗന്ധ്യാദ്യാത്മകോഽശുചിഃ .
ക്വ ഗുണാഃ സൗമനസ്യാദ്യാ ഹ്യധ്യാസോഽവിദ്യയാ കൃതഃ .. 11.26.18..
പിത്രോഃ കിം സ്വം നു ഭാര്യായാഃ സ്വാമിനോഽഗ്നേഃ ശ്വഗൃധ്രയോഃ .
കിമാത്മനഃ കിം സുഹൃദാമിതി യോ നാവസീയതേ .. 11.26.19..
തസ്മിൻകലേവരേഽമേധ്യേ തുച്ഛനിഷ്ഠേ വിഷജ്ജതേ .
അഹോ സുഭദ്രം സുനസം സുസ്മിതം ച മുഖം സ്ത്രിയഃ .. 11.26.20..
ത്വങ്മാംസരുധിരസ്നായു മേദോമജ്ജാസ്ഥിസംഹതൗ .
വിണ്മൂത്രപൂയേ രമതാം കൃമീണാം കിയദന്തരം .. 11.26.21..
അഥാപി നോപസജ്ജേത സ്ത്രീഷു സ്ത്രൈണേഷു ചാർഥവിത് .
വിഷയേന്ദ്രിയസംയോഗാന്മനഃ ക്ഷുഭ്യതി നാന്യഥാ .. 11.26.22..
അദൃഷ്ടാദശ്രുതാദ്ഭാവാന്ന ഭാവ ഉപജായതേ .
അസമ്പ്രയുഞ്ജതഃ പ്രാണാൻശാമ്യതി സ്തിമിതം മനഃ .. 11.26.23..
തസ്മാത്സംഗോ ന കർതവ്യഃ സ്ത്രീഷു സ്ത്രൈണേഷു ചേന്ദ്രിയൈഃ .
വിദുഷാം ചാപ്യവിസ്രബ്ധഃ ഷഡ്വർഗഃ കിമു മാദൃശാം .. 11.26.24..
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാമേകാദശസ്കന്ധേ
ഷദ്വിംശോഽധ്യായാന്തർഗതം ഐലഗീതം സമാപ്തം .. 11.26..
ബ്രഹ്മര ഗീതം
ശ്രീശുക ഉവാച .
തം വീക്ഷ്യ കൃഷാനുചരം വ്രജസ്ത്രിയഃ പ്രലംബബാഹും നവകഞ്ജലോചനം .
പീതാംബരം പുഷ്കരമാലിനം ലസൻ മുഖാരവിന്ദം പരിമൃഷ്ടകുണ്ഡലം .. 10.47.1..
സുവിസ്മിതാഃ കോഽയമപീവ്യദർശനഃ കുതശ്ച കസ്യാച്യുതവേഷഭൂഷണഃ .
ഇതി സ്മ സർവാഃ പരിവവ്രുരുത്സുകാസ് തമുത്തമഃശ്ലോകപദാംബുജാശ്രയം 10.47.2.
തം പ്രശ്രയേണാവനതാഃ സുസത്കൃതം സവ്രീഡഹാസേക്ഷണസൂനൃതാദിഭിഃ .
രഹസ്യപൃച്ഛന്നുപവിഷ്ടമാസനേ വിജ്ഞായ സന്ദേശഹരം രമാപതേഃ .. 10.47.3..
ജാനീമസ്ത്വാം യദുപതേഃ പാർഷദം സമുപാഗതം .
ഭർത്രേഹ പ്രേഷിതഃ പിത്രോർഭവാൻപ്രിയചികീർഷയാ .. 10.47.4..
അന്യഥാ ഗോവ്രജേ തസ്യ സ്മരണീയം ന ചക്ഷ്മഹേ .
സ്നേഹാനുബന്ധോ ബന്ധൂനാം മുനേരപി സുദുസ്ത്യജഃ .. 10.47.5..
അന്യേഷ്വർഥകൃതാ മൈത്രീ യാവദർഥവിഡംബനം .
പുംഭിഃ സ്ത്രീഷു കൃതാ യദ്വത്സുമനഃസ്വിവ ഷട്പദൈഃ .. 10.47.6..
നിഃസ്വം ത്യജന്തി ഗണികാ അകല്പം നൃപതിം പ്രജാഃ .
അധീതവിദ്യാ ആചാര്യമൃത്വിജോ ദത്തദക്ഷിണം .. 10.47.7..
ഖഗാ വീതഫലം വൃക്ഷം ഭുക്ത്വാ ചാതിഥയോ ഗൃഹം .
ദഗ്ധം മൃഗാസ്തഥാരണ്യം ജാരാ ഭുക്ത്വാ രതാം സ്ത്രിയം .. 10.47.8..
ഇതി ഗോപ്യോ ഹി ഗോവിന്ദേ ഗതവാക്കായമാനസാഃ .
കൃഷ്ണദൂതേ സമായാതേ ഉദ്ധവേ ത്യക്തലൗകികാഃ .. 10.47.9..
ഗായന്ത്യഃ പ്രീയകർമാണി രുദന്ത്യശ്ച ഗതഹ്രിയഃ .
തസ്യ സംസ്മൃത്യ സംസ്മൃത്യ യാനി കൈശോരബാല്യയോഃ .. 10.47.10..
കാചിന്മധുകരം ദൃഷ്ട്വാ ധ്യായന്തീ കൃഷ്ണസംഗമം .
പ്രിയപ്രസ്ഥാപിതം ദൂതം കല്പയിത്വേദമബ്രവീത് .. 10.47.11..
ഗോപ്യുവാച
മധുപ കിതവബന്ധോ മാ സ്പൃശംഘ്രിം സപത്ന്യാഃ കുചവിലുലിതമാലാകുങ്കുമശ്മശ്രുഭിർനഃ .
വഹതു മധുപതിസ്തന്മാനിനീനാം പ്രസാദം
യദുസദസി വിഡംബ്യം യസ്യ ദൂതസ്ത്വമീദൃക് .. 10.47.12..
സകൃദധരസുധാം സ്വാം മോഹിനീം പായയിത്വാ
സുമനസ ഇവ സദ്യസ്തത്യജേഽസ്മാൻഭവാദൃക് .
പരിചരതി കഥം തത്പാദപദ്മം നു പദ്മാ ഹ്യപി
ബത ഹൃതചേതാ ഹ്യുത്തമഃശ്ലോകജല്പൈഃ .. 10.47.13..
കിമിഹ ബഹു ഷഡംഘ്രേ ഗായസി ത്വം യദൂനാം
അധിപതിമഗൃഹാണാമഗ്രതോ നഃ പുരാണം .
വിജയസഖസഖീനാം ഗീയതാം തത്പ്രസംഗഃ
ക്ഷപിതകുചരുജസ്തേ കല്പയന്തീഷ്ടമിഷ്ടാഃ .. 10.47.14..
ദിവി ഭുവി ച രസായാം കാഃ സ്ത്രിയസ്തദ്ദുരാപാഃ
കപടരുചിരഹാസഭ്രൂവിജൃംഭസ്യ യാഃ സ്യുഃ .
ചരണരജ ഉപാസ്തേ യസ്യ ഭൂതിർവയം കാ
അപി ച കൃപണപക്ഷേ ഹ്യുത്തമഃശ്ലോകശബ്ദഃ .. 10.47.15..
വിസൃജ ശിരസി പാദം വേദ്മ്യഹം ചാതുകാരൈർ
അനുനയവിദുഷസ്തേഽഭ്യേത്യ ദൗത്യൈർമുകുന്ദാത് .
സ്വകൃത ഇഹ വിഷൃഷ്ടാപത്യപത്യന്യലോകാ
വ്യസൃജദകൃതചേതാഃ കിം നു സന്ധേയമസ്മിൻ .. 10.47.16..
മൃഗയുരിവ കപീന്ദ്രം വിവ്യധേ ലുബ്ധധർമാ
സ്ത്രിയമകൃത വിരൂപാം സ്ത്രീജിതഃ കാമയാനാം .
ബലിമപി ബലിമത്ത്വാവേഷ്ടയദ്ധ്വാങ്ക്ഷവദ്യസ് തദലമസിതസഖ്യൈർദുസ്ത്യജസ്തത്കഥാർഥഃ .. 10.47.17..
യദനുചരിതലീലാകർണപീയൂഷവിപ്രുട്
സകൃദദനവിധൂതദ്വന്ദ്വധർമാ വിനഷ്ടാഃ .
സപദി ഗൃഹകുടുംബം ദീനമുത്സൃജ്യ ദീനാ
ബഹവ ഇഹ വിഹംഗാ ഭിക്ഷുചര്യാം ചരന്തി .. 10.47.18..
വയമൃതമിവ ജിഹ്മവ്യാഹൃതം ശ്രദ്ദധാനാഃ
കുലികരുതമിവാജ്ഞാഃ കൃഷ്ണവധ്വോ ഹരിണ്യഃ . ദദൃശുരസകൃദേതത്തന്നഖസ്പർശതീവ്ര
സ്മരരുജ ഉപമന്ത്രിൻഭണ്യതാമന്യവാർതാ .. 10.47.19
പ്രിയസഖ പുനരാഗാഃ പ്രേയസാ പ്രേഷിതഃ കിം
വരയ കിമനുരുന്ധേ മാനനീയോഽസി മേഽംഗ .
നയസി കഥമിഹാസ്മാന്ദുസ്ത്യജദ്വന്ദ്വപാർശ്വം
സതതമുരസി സൗമ്യ ശ്രീർവധൂഃ സാകമാസ്തേ .. 10.47.20..
അപി ബത മധുപുര്യാമാര്യപുത്രോഽധുനാസ്തേ
സ്മരതി സ പിതൃഗേഹാൻസൗമ്യ ബന്ധൂംശ്ച ഗോപാൻ .
ക്വചിദപി സ കഥാ നഃ കിങ്കരീണാം ഗൃണീതേ
ഭുജമഗുരുസുഗന്ധം മൂർധ്ന്യധാസ്യത്കദാ നു .. 10.47.21..
ശ്രീശുക ഉവാച . അഥോദ്ധവോ നിശമ്യൈവം കൃഷ്ണദർശനലാലസാഃ .
സാന്ത്വയൻപ്രിയസന്ദേശൈർഗോപീരിദമഭാഷത .. 10.47.22..
ശ്രീഉദ്ധവ ഉവാച
അഹോ യൂയം സ്മ പൂർണാർഥാ ഭവത്യോ ലോകപൂജിതാഃ .
വാസുദേവേ ഭഗവതി യാസാമിത്യർപിതം മനഃ .. 10.47.23..
ദാനവ്രതതപോഹോമ ജപസ്വാധ്യായസംയമൈഃ .
ശ്രേയോഭിർവിവിധൈശ്ചാന്യൈഃ കൃഷ്ണേ ഭക്തിർഹി സാധ്യതേ .. 10.47.24..
ഭഗവത്യുത്തമഃശ്ലോകേ ഭവതീഭിരനുത്തമാ .
ഭക്തിഃ പ്രവർതിതാ ദിഷ്ട്യാ മുനീനാമപി ദുർലഭാ .. 10.47.25..
ദിഷ്ട്യാ പുത്രാൻപതീന്ദേഹാൻസ്വജനാൻഭവനാനി ച .
ഹിത്വാവൃനീത യൂയം യത്കൃഷ്ണാഖ്യം പുരുഷം പരം .. 10.47.26..
സർവാത്മഭാവോഽധികൃതോ ഭവതീനാമധോക്ഷജേ .
വിരഹേണ മഹാഭാഗാ മഹാന്മേഽനുഗ്രഹഃ കൃതഃ .. 10.47.27..
ശ്രൂയതാം പ്രിയസന്ദേശോ ഭവതീനാം സുഖാവഹഃ .
യമാദായാഗതോ ഭദ്രാ അഹം ഭർതൂ രഹസ്കരഃ .. 10.47.28..
ശ്രീഭഗവാനുവാച
ഭവതീനാം വിയോഗോ മേ ന ഹി സർവാത്മനാ ക്വചിത് .
യഥാ ഭൂതാനി ഭൂതേഷു ഖം വായ്വഗ്നിർജലം മഹീ .
തഥാഹം ച മനഃപ്രാണ ഭൂതേന്ദ്രിയഗുണാശ്രയഃ .. 10.47.29..
ആത്മന്യേവാത്മനാത്മാനം സൃജേ ഹന്മ്യനുപാലയേ .
ആത്മമായാനുഭാവേന ഭൂതേന്ദ്രിയഗുണാത്മനാ .. 10.47.30..
ആത്മാ ജ്ഞാനമയഃ ശുദ്ധോ വ്യതിരിക്തോഽഗുണാന്വയഃ .
സുഷുപ്തിസ്വപ്നജാഗ്രദ്ഭിർമായാവൃത്തിഭിരീയതേ .. 10.47.31..
യേനേന്ദ്രിയാർഥാന്ധ്യായേത മൃഷാ സ്വപ്നവദുത്ഥിതഃ .
തന്നിരുന്ധ്യാദിന്ദ്രിയാണി വിനിദ്രഃ പ്രത്യപദ്യത .. 10.47.32..
ഏതദന്തഃ സമാമ്നായോ യോഗഃ സാംഖ്യം മനീഷിണാം .
ത്യാഗസ്തപോ ദമഃ സത്യം സമുദ്രാന്താ ഇവാപഗാഃ .. 10.47.33..
യത്ത്വഹം ഭവതീനാം വൈ ദൂരേ വർതേ പ്രിയോ ദൃശാം .
മനസഃ സന്നികർഷാർഥം മദനുധ്യാനകാമ്യയാ .. 10.47.34..
യഥാ ദൂരചരേ പ്രേഷ്ഠേ മന ആവിശ്യ വർതതേ .
സ്ത്രീണാം ച ന തഥാ ചേതഃ സന്നികൃഷ്ടേഽക്ഷിഗോചരേ .. 10.47.35..
മയ്യാവേശ്യ മനഃ കൃത്സ്നം വിമുക്താശേഷവൃത്തി യത് .
അനുസ്മരന്ത്യോ മാം നിത്യമചിരാന്മാമുപൈഷ്യഥ .. 10.47.36..
യാ മയാ ക്രീഡതാ രാത്ര്യാം വനേഽസ്മിന്വ്രജ ആസ്ഥിതാഃ .
അലബ്ധരാസാഃ കല്യാണ്യോ മാപുർമദ്വീര്യചിന്തയാ .. 10.47.37..
ശ്രീശുക ഉവാച . ഏവം പ്രിയതമാദിഷ്ടമാകർണ്യ വ്രജയോഷിതഃ .
താ ഊചുരുദ്ധവം പ്രീതാസ്തത്സന്ദേശാഗതസ്മൃതീഃ .. 10.47.38..
ഗോപ്യ ഊചുഃ . ദിഷ്ട്യാഹിതോ ഹതഃ കംസോ യദൂനാം സാനുഗോഽഘകൃത് .
ദിഷ്ട്യാപ്തൈർലബ്ധസർവാർഥൈഃ കുശല്യാസ്തേഽച്യുതോഽധുനാ .. 10.47.39..
കച്ചിദ്ഗദാഗ്രജഃ സൗമ്യ കരോതി പുരയോഷിതാം .
പ്രീതിം നഃ സ്നിഗ്ധസവ്രീഡ ഹാസോദാരേക്ഷണാർചിതഃ .. 10.47.40..
കഥം രതിവിശേഷജ്ഞഃ പ്രിയശ്ച പുരയോഷിതാം .
നാനുബധ്യേത തദ്വാക്യൈർവിഭ്രമൈശ്ചാനുഭാജിതഃ .. 10.47.41..
അപി സ്മരതി നഃ സാധോ ഗോവിന്ദഃ പ്രസ്തുതേ ക്വചിത് .
ഗോഷ്ഠിമധ്യേ പുരസ്ത്രീണാമ്ഗ്രാമ്യാഃ സ്വൈരകഥാന്തരേ .. 10.47.42..
താഃ കിം നിശാഃ സ്മരതി യാസു തദാ പ്രിയാഭിർ
വൃന്ദാവനേ കുമുദകുന്ദശശാങ്കരമ്യേ .
രേമേ ക്വണച്ചരണനൂപുരരാസഗോഷ്ഠ്യാം
അസ്മാഭിരീഡിതമനോജ്ഞകഥഃ കദാചിത് .. 10.47.43..
അപ്യേഷ്യതീഹ ദാശാർഹസ്തപ്താഃ സ്വകൃതയാ ശുചാ .
സഞ്ജീവയന്നു നോ ഗാത്രൈര്യഥേന്ദ്രോ വനമംബുദൈഃ .. 10.47.44..
കസ്മാത്കൃഷ്ണ ഇഹായാതി പ്രാപ്തരാജ്യോ ഹതാഹിതഃ .
നരേന്ദ്രകന്യാ ഉദ്വാഹ്യ പ്രീതഃ സർവസുഹൃദ്വൃതഃ .. 10.47.45..
കിമസ്മാഭിർവനൗകോഭിരന്യാഭിർവാ മഹാത്മനഃ .
ശ്രീപതേരാപ്തകാമസ്യ ക്രിയേതാർഥഃ കൃതാത്മനഃ .. 10.47.46..
പരം സൗഖ്യം ഹി നൈരാശ്യം സ്വൈരിണ്യപ്യാഹ പിംഗലാ .
തജ്ജാനതീനാം നഃ കൃഷ്ണേ തഥാപ്യാശാ ദുരത്യയാ .. 10.47.47..
ക ഉത്സഹേത സന്ത്യക്തുമുത്തമഃശ്ലോകസംവിദം .
അനിച്ഛതോഽപി യസ്യ ശ്രീരംഗാന്ന ച്യവതേ ക്വചിത് .. 10.47.48..
സരിച്ഛൈലവനോദ്ദേശാ ഗാവോ വേണുരവാ ഇമേ .
സങ്കർഷണസഹായേന കൃഷ്ണേനാചരിതാഃ പ്രഭോ .. 10.47.49..
പുനഃ പുനഃ സ്മാരയന്തി നന്ദഗോപസുതം ബത .
ശ്രീനികേതൈസ്തത്പദകൈർവിസ്മർതും നൈവ ശക്നുമഃ .. 10.47.50..
ഗത്യാ ലലിതയോദാര ഹാസലീലാവലോകനൈഃ .
മാധ്വ്യാ ഗിരാ ഹൃതധിയഃ കഥം തം വിസ്മരാമ ഹേ .. 10.47.51..
ഹേ നാഥ ഹേ രമാനാഥ വ്രജനാഥാർതിനാശന .
മഗ്നമുദ്ധര ഗോവിന്ദ ഗോകുലം വൃജിനാർണവാത് .. 10.47.52..
ശ്രീശുക ഉവാച
തതസ്താഃ കൃഷ്ണസന്ദേശൈർവ്യപേതവിരഹജ്വരാഃ .
ഉദ്ധവം പൂജയാം ചക്രുർജ്ഞാത്വാത്മാനമധോക്ഷജം .. 10.47.53..
ഉവാസ കതിചിന്മാസാൻഗോപീനാം വിനുദൻശുചഃ .
കൃഷ്ണലീലാകഥാം ഗായന്രമയാമാസ ഗോകുലം .. 10.47.54..
യാവന്ത്യഹാനി നന്ദസ്യ വ്രജേഽവാത്സീത്സ ഉദ്ധവഃ .
വ്രജൗകസാം ക്ഷണപ്രായാണ്യാസൻകൃഷ്ണസ്യ വാർതയാ .. 10.47.55..
സരിദ്വനഗിരിദ്രോണീർവീക്ഷൻകുസുമിതാന്ദ്രുമാൻ .
കൃഷ്ണം സംസ്മാരയന്രേമേ ഹരിദാസോ വ്രജൗകസാം .. 10.47.56..
ദൃഷ്ട്വൈവമാദി ഗോപീനാം കൃഷ്ണാവേശാത്മവിക്ലവം .
ഉദ്ധവഃ പരമപ്രീതസ്താ നമസ്യന്നിദം ജഗൗ .. 10.47.57..
ഏതാഃ പരം തനുഭൃതോ ഭുവി ഗോപവധ്വോ
ഗോവിന്ദ ഏവ നിഖിലാത്മനി രൂഢഭാവാഃ .
വാഞ്ഛന്തി യദ്ഭവഭിയോ മുനയോ വയം ച
കിം ബ്രഹ്മജന്മഭിരനന്തകഥാരസസ്യ .. 10.47.58..
ക്വേമാഃ സ്ത്രിയോ വനചരീർവ്യഭിചാരദുഷ്ടാഃ
കൃഷ്ണേ ക്വ ചൈഷ പരമാത്മനി രൂഢഭാവഃ . . നന്വീശ്വരോഽനുഭജതോഽവിദുഷോഽപി
സാക്ഷാച് ഛ്രേയസ്തനോത്യഗദരാജ ഇവോപയുക്തഃ .. 10.47.59..
നായം ശ്രിയോഽംഗ ഉ നിതാന്തരതേഃ പ്രസാദഃ
സ്വര്യോഷിതാം നലിനഗന്ധരുചാം കുതോഽന്യാഃ .
രാസോത്സവേഽസ്യ ഭുജദണ്ഡഗൃഹീതകണ്ഠ
ലബ്ധാശിഷാം യ ഉദഗാദ്വ്രജവല്ലഭീനാം .. 10.47.60..
ആസാമഹോ ചരണരേണുജുഷാമഹം സ്യാം
വൃന്ദാവനേ കിമപി ഗുല്മലതൗഷധീനാം .
യാ ദുസ്ത്യജം സ്വജനമാര്യപഥം ച ഹിത്വാ
ഭേജുർമുകുന്ദപദവീം ശ്രുതിഭിർവിമൃഗ്യാം .. 10.47.61..
യാ വൈ ശ്രിയാർചിതമജാദിഭിരാപ്തകാമൈർ
യോഗേശ്വരൈരപി യദാത്മനി രാസഗോഷ്ഠ്യാം .
കൃഷ്ണസ്യ തദ്ഭഗവതഃ ചരണാരവിന്ദം ന്യസ്തം
സ്തനേഷു വിജഹുഃ പരിരഭ്യ താപം .. 10.47.62..
വന്ദേ നന്ദവ്രജസ്ത്രീണാം പാദരേണുമഭീക്ഷ്ണശഃ .
യാസാം ഹരികഥോദ്ഗീതം പുനാതി ഭുവനത്രയം .. 10.47.63..
ശ്രീശുക ഉവാച . അഥ ഗോപീരനുജ്ഞാപ്യ യശോദാം നന്ദമേവ ച .
ഗോപാനാമന്ത്ര്യ ദാശാർഹോ യാസ്യന്നാരുരുഹേ രഥം .. 10.47.64..
തം നിർഗതം സമാസാദ്യ നാനോപായനപാണയഃ .
നന്ദാദയോഽനുരാഗേണ പ്രാവോചന്നശ്രുലോചനാഃ .. 10.47.65..
മനസോ വൃത്തയോ നഃ സ്യുഃ കൃഷ്ണ പാദാംബുജാശ്രയാഃ .
വാചോഽഭിധായിനീർനാമ്നാം കായസ്തത്പ്രഹ്വണാദിഷു .. 10.47.66..
കർമഭിർഭ്രാമ്യമാണാനാം യത്ര ക്വാപീശ്വരേച്ഛയാ .
മംഗലാചരിതൈർദാനൈ രതിർനഃ കൃഷ്ണ ഈശ്വരേ .. 10.47.67..
ഏവം സഭാജിതോ ഗോപൈഃ കൃഷ്ണഭക്ത്യാ നരാധിപ .
ഉദ്ധവഃ പുനരാഗച്ഛന്മഥുരാം കൃഷ്ണപാലിതാം .. 10.47.68..
കൃഷ്ണായ പ്രണിപത്യാഹ ഭക്ത്യുദ്രേകം വ്രജൗകസാം .
വസുദേവായ രാമായ രാജ്ഞേ ചോപായനാന്യദാത് .. 10.47.69.. ..
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം
ദശമസ്കന്ധേ പൂർവാർധേ ഉദ്ധവപ്രതിയാനേ
സപ്തചത്വാരിശോഽധ്യായാന്തർഗതം ഭ്രമരഗീതം സമാപ്തം .. 10.47..
പ്രണയ ഗീതം
ശ്രീഗോപ്യ ഊചുഃ
മൈവം വിഭോഽർഹതി ഭവാൻഗദിതും നൃശംസം
സന്ത്യജ്യ സർവവിഷയാംസ്തവ പാദമൂലം .
ഭക്താ ഭജസ്വ ദുരവഗ്രഹ മാ ത്യജാസ്മാൻ
ദേവോ യഥാദിപുരുഷോ ഭജതേ മുമുക്ഷൂൻ .. 10.29.31..
യത്പത്യപത്യസുഹൃദാമനുവൃത്തിരംഗ
സ്ത്രീണാം സ്വധർമ ഇതി ധർമവിദാ ത്വയോക്തം .
അസ്ത്വേവമേതദുപദേശപദേ ത്വയീശേ
പ്രേഷ്ഠോ ഭവാംസ്തനുഭൃതാം കില ബന്ധുരാത്മാ .. 10.29.32..
കുർവന്തി ഹി ത്വയി രതിം കുശലാഃ സ്വ ആത്മൻ
നിത്യപ്രിയേ പതിസുതാദിഭിരാർതിദൈഃ കിം .
തന്നഃ പ്രസീദ പരമേശ്വര മാ സ്മ ഛിന്ദ്യാ
ആശാം ധൃതാം ത്വയി ചിരാദരവിന്ദനേത്ര .. 10.29.33..
ചിത്തം സുഖേന ഭവതാപഹൃതം ഗൃഹേഷു
യന്നിർവിശത്യുത കരാവപി ഗൃഹ്യകൃത്യേ .
പാദൗ പദം ന ചലതസ്തവ പാദമൂലാദ്
യാമഃ കഥം വ്രജമഥോ കരവാമ കിം വാ .. 10.29.34..
സിഞ്ചാംഗ നസ്ത്വദധരാമൃതപൂരകേണ
ഹാസാവലോകകലഗീതജഹൃച്ഛയാഗ്നിം .
നോ ചേദ്വയം വിരഹജാഗ്ന്യുപയുക്തദേഹാ
ധ്യാനേന യാമ പദയോഃ പദവീം സഖേ തേ .. 10.29.35..
യർഹ്യംബുജാക്ഷ തവ പാദതലം രമായാ
ദത്തക്ഷണം ക്വചിദരണ്യജനപ്രിയസ്യ .
അസ്പ്രാക്ഷ്മ തത്പ്രഭൃതി നാന്യസമക്ഷമഞ്ജഃ
സ്ഥാതുംസ്ത്വയാഭിരമിതാ ബത പാരയാമഃ .. 10.29.36..
ശ്രീര്യത്പദാംബുജരജശ്ചകമേ തുലസ്യാ
ലബ്ധ്വാപി വക്ഷസി പദം കില ഭൃത്യജുഷ്ടം .
യസ്യാഃ സ്വവീക്ഷണ ഉതാന്യസുരപ്രയാസസ്
തദ്വദ്വയം ച തവ പാദരജഃ പ്രപന്നാഃ .. 10.29.37..
തന്നഃ പ്രസീദ വൃജിനാർദന തേഽൻഘ്രിമൂലം
പ്രാപ്താ വിസൃജ്യ വസതീസ്ത്വദുപാസനാശാഃ .
ത്വത്സുന്ദരസ്മിതനിരീക്ഷണതീവ്രകാമ
തപ്താത്മനാം പുരുഷഭൂഷണ ദേഹി ദാസ്യം .. 10.29.38..
വീക്ഷ്യാലകാവൃതമുഖം തവ കുൺദലശ്രീ
ഗണ്ഡസ്ഥലാധരസുധം ഹസിതാവലോകം .
ദത്താഭയം ച ഭുജദണ്ഡയുഗം വിലോക്യ
വക്ഷഃ ശ്രിയൈകരമണം ച ഭവാമ ദാസ്യഃ .. 10.29.39..
കാ സ്ത്ര്യംഗ തേ കലപദായതവേണുഗീത
സമ്മോഹിതാര്യചരിതാന്ന ചലേത്ത്രിലോക്യാം .
ത്രൈലോക്യസൗഭഗമിദം ച നിരീക്ഷ്യ രൂപം
യദ്ഗോദ്വിജദ്രുമമൃഗാഃ പുലകാന്യബിഭ്രൻ .. 10.29.40..
വ്യക്തം ഭവാന്വ്രജഭയാർതിഹരോഽഭിജാതോ
ദേവോ യഥാദിപുരുഷഃ സുരലോകഗോപ്താ .
തന്നോ നിധേഹി കരപങ്കജമാർതബന്ധോ
തപ്തസ്തനേഷു ച ശിരഃസു ച കിങ്കരീണാം .. 10.29.41..
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം ദശമസ്കന്ധേ പൂർവാർധേ ഭഗവതോ രാസക്രീഡാവർണനം നാമൈകോനത്രിംശോഽധ്യായാന്തർഗതം പ്രണയഗീതം സമാപ്തം .. 10.29..
യുഗള ഗീതം
ശ്രീശുക ഉവാച
ഗോപ്യഃ കൃഷ്ണേ വനം യാതേ തമനുദ്രുതചേതസഃ .
കൃഷ്ണലീലാഃ പ്രഗായന്ത്യോ നിന്യുർദുഃഖേന വാസരാൻ .. 1..
ശ്രീഗോപ്യ ഊചുഃ
വാമബാഹുകൃതവാമകപോലോ വൽഗിതഭ്രുരധരാർപിതവേണും .
കോമലാംഗുലിഭിരാശ്രിതമാർഗം ഗോപ്യ ഈരയതി യത്ര മുകുന്ദഃ .. 2..
വ്യോമയാനവനിതാഃ സഹ സിദ്ധൈർവിസ്മിതാസ്തദുപധാര്യ സലജ്ജാഃ .
കാമമാർഗണസമർപിതചിത്താഃ കശ്മലം യയുരപസ്മൃതനീവ്യഃ .. 3..
ഹന്ത ചിത്രമബലാഃ ശൃണുതേദം ഹാരഹാസ ഉരസി സ്ഥിരവിദ്യുത് .
നന്ദസൂനുരയമാർതജനാനാം നർമദോ യർഹി കൂജിതവേണുഃ .. 4..
വൃന്ദശോ വ്രജവൃഷാ മൃഗഗാവോ വേണുവാദ്യഹൃതചേതസ ആരാത് .
ദന്തദഷ്ടകവലാ ധൃതകർണാ നിദ്രിതാ ലിഖിതചിത്രമിവാസൻ .. 5..
ബർഹിണസ്തബകധാതുപലാശൈർബദ്ധമല്ലപരിബർഹവിഡംബഃ .
കർഹിചിത്സബല ആലി സ ഗോപൈർഗാഃ സമാഹ്വയതി യത്ര മുകുന്ദഃ ..6.
തർഹി ഭഗ്നഗതയഃ സരിതോ വൈ തത്പദാംബുജരജോഽനിലനീതം .
സ്പൃഹയതീർവയമിവാബഹുപുണ്യാഃ പ്രേമവേപിതഭുജാഃ സ്തിമിതാപഃ .. 7..
അനുചരൈഃ സമനുവർണിതവീര്യ ആദിപൂരുഷ ഇവാചലഭൂതിഃ .
വനചരോ ഗിരിതടേഷു ചരന്തീർവേണുനാഹ്വയതി ഗാഃ സ യദാ ഹി .. 8..
വനലതാസ്തരവ ആത്മനി വിഷ്ണും വ്യഞ്ജയന്ത്യ ഇവ പുഷ്പഫലാഢ്യാഃ .
പ്രണതഭാരവിടപാ മധുധാരാഃ പ്രേമഹൃഷ്ടതനവോ വവൃഷുഃ സ്മ .. 9..
ദർശനീയതിലകോ വനമാലാ ദിവ്യഗന്ധതുലസീമധുമത്തൈഃ .
അലികുലൈരലഘു ഗീതാമഭീഷ്ടമാദ്രിയന്യർഹി സന്ധിതവേണുഃ .. 10..
സരസി സാരസഹംസവിഹംഗാശ്ചാരുഗീതാഹൃതചേതസ ഏത്യ .
ഹരിമുപാസത തേ യതചിത്താ ഹന്ത മീലിതദൃശോ ധൃതമൗനാഃ .. 11..
സഹബലഃ സ്രഗവതംസവിലാസഃ സാനുഷു ക്ഷിതിഭൃതോ വ്രജദേവ്യഃ .
ഹർഷയന്യർഹി വേണുരവേണ ജാതഹർഷ ഉപരംഭതി വിശ്വം .. 12..
മഹദതിക്രമണശങ്കിതചേതാ മന്ദമന്ദമനുഗർജതി മേഘഃ .
സുഹൃദമഭ്യവർഷത്സുമനോഭിശ്ഛായയാ ച വിദധത്പ്രതപത്രം .. 13..
വിവിധഗോപചരണേഷു വിദഗ്ധോ വേണുവാദ്യ ഉരുധാ നിജശിക്ഷാഃ .
തവ സുതഃ സതി യദാധരബിംബേ ദത്തവേണുരനയത്സ്വരജാതീഃ .. 14..
സവനശസ്തദുപധാര്യ സുരേശാഃ ശക്രശർവപരമേഷ്ഠിപുരോഗാഃ .
കവയ ആനതകന്ധരചിത്താഃ കശ്മലം യയുരനിശ്ചിതതത്ത്വാഃ .. 15..
നിജപദാബ്ജദലൈർധ്വജവജ്ര നീരജാങ്കുശവിചിത്രലലാമൈഃ .
വ്രജഭുവഃ ശമയൻഖുരതോദം വർഷ്മധുര്യഗതിരീഡിതവേണുഃ .. 16..
വ്രജതി തേന വയം സവിലാസ വീക്ഷണാർപിതമനോഭവവേഗാഃ .
കുജഗതിം ഗമിതാ ന വിദാമഃ കശ്മലേന കവരം വസനം വാ .. 17..
മണിധരഃ ക്വചിദാഗണയൻഗാ മാലയാ ദയിതഗന്ധതുലസ്യാഃ .
പ്രണയിനോഽനുചരസ്യ കദാംസേ പ്രക്ഷിപൻഭുജമഗായത യത്ര .. 18..
ക്വണിതവേണുരവവഞ്ചിതചിത്താഃ കൃഷ്ണമന്വസത കൃഷ്ണഗൃഹിണ്യഃ .
ഗുണഗണാർണമനുഗത്യ ഹരിണ്യോ ഗോപികാ ഇവ വിമുക്തഗൃഹാശാഃ ..19.
കുന്ദദാമകൃതകൗതുകവേഷോ ഗോപഗോധനവൃതോ യമുനായാം .
നന്ദസൂനുരനഘേ തവ വത്സോ നർമദഃ പ്രണയിണാം വിജഹാര .. 20..
മന്ദവായുരുപവാത്യനകൂലം മാനയന്മലയജസ്പർശേന .
വന്ദിനസ്തമുപദേവഗണാ യേ വാദ്യഗീതബലിഭിഃ പരിവവ്രുഃ .. 21..
വത്സലോ വ്രജഗവാം യദഗധ്രോ വന്ദ്യമാനചരണഃ പഥി വൃദ്ധൈഃ .
കൃത്സ്നഗോധനമുപോഹ്യ ദിനാന്തേ ഗീതവേണുരനുഗേഡിതകീർതിഃ .. 22..
ഉത്സവം ശ്രമരുചാപി ദൃശീനാമുന്നയൻഖുരരജശ്ഛുരിതസ്രക് .
ദിത്സയൈതി സുഹൃദാസിഷ ഏഷ ദേവകീജഠരഭൂരുഡുരാജഃ .. 23..
മദവിഘൂർണിതലോചന ഈഷത്മാനദഃ സ്വസുഹൃദാം വനമാലീ .
ബദരപാണ്ഡുവദനോ മൃദുഗണ്ഡം മണ്ഡയൻകനകകുണ്ഡലലക്ഷ്മ്യാ .. 24..
യദുപതിർദ്വിരദരാജവിഹാരോ യാമിനീപതിരിവൈഷ ദിനാന്തേ .
മുദിതവക്ത്ര ഉപയാതി ദുരന്തം മോചയന്വ്രജഗവാം ദിനതാപം .. 25.. ..
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം ദശമസ്കന്ധേ പൂർവാർധേ വൃന്ദാവനക്രീഡായാം ഗോപികായുഗലഗീതം നാമ പഞ്ചത്രിംശോഽധ്യായഃ
വേണു ഗീതം
ശ്രീശുക ഉവാച
ഇത്ഥം ശരത്സ്വച്ഛജലം പദ്മാകരസുഗന്ധിനാ .
ന്യവിശദ്വായുനാ വാതം സ ഗോഗോപാലകോഽച്യുതഃ .. 10.21.1..
കുസുമിതവനരാജിശുഷ്മിഭൃംഗ ദ്വിജകുലഘുഷ്ടസരഃസരിന്മഹീധ്രം .
മധുപതിരവഗാഹ്യ ചാരയൻഗാഃ സഹപശുപാലബലശ്ചുകൂജ വേണും .10.21.2.
തദ്വ്രജസ്ത്രിയ ആശ്രുത്യ വേണുഗീതം സ്മരോദയം .
കാശ്ചിത്പരോക്ഷം കൃഷ്ണസ്യ സ്വസഖീഭ്യോഽന്വവർണയൻ .. 10.21.3..
തദ്വർണയിതുമാരബ്ധാഃ സ്മരന്ത്യഃ കൃഷ്ണചേഷ്ടിതം .
നാശകൻസ്മരവേഗേന വിക്ഷിപ്തമനസോ നൃപ .. 10.21.4..
ബർഹാപീഡം നടവരവപുഃ കർണയോഃ കർണികാരം
ബിഭ്രദ്വാസഃ കനകകപിശം വൈജയന്തീം ച മാലാം .
രന്ധ്രാന്വേണോരധരസുധയാപൂരയൻഗോപവൃന്ദൈർ-
വൃന്ദാരണ്യം സ്വപദരമണം പ്രാവിശദ്ഗീതകീർതിഃ .. 10.21.5..
ഇതി വേണുരവം രാജൻ സർവഭൂതമനോഹരം .
ശ്രുത്വാ വ്രജസ്ത്രിയഃ സർവാ വർണയന്ത്യോഽഭിരേഭിരേ .. 10.21.6..
ശ്രീഗോപ്യ ഊചുഃ
അക്ഷണ്വതാം ഫലമിദം ന പരം വിദാമഃ സഖ്യഃ പശൂനനവിവേശയതോർവയസ്യൈഃ .
വക്ത്രം വ്രജേശസുതയോരനവേണുജുഷ്ടം യൈർവാ നിപീതമനുരക്തകടാക്ഷമോക്ഷം .. 10.21.7..
ചൂതപ്രവാലബർഹസ്തബകോത്പലാബ്ജ
മാലാനുപൃക്തപരിധാനവിചിത്രവേശൗ
മധ്യേ വിരേജതുരലം പശുപാലഗോഷ്ഠ്യാം
രംഗേ യഥാ നടവരൗ ക്വച ഗായമാനൗ .. 10.21.8..
ഗോപ്യഃ കിമാചരദയം കുശലം സ്മ വേണുർ-
ദാമോദരാധരസുധാമപി ഗോപികാനാം
ഭുങ്ക്തേ സ്വയം യദവശിഷ്ടരസം ഹ്രദിന്യോ
ഹൃഷ്യത്ത്വചോഽശ്രു മുമുചുസ്തരവോ യഥാര്യഃ .. 10.21.9..
വൃന്ദാവനം സഖി ഭുവോ വിതനോതി കീർതിം യദ്ദേവകീസുതപദാംബുജലബ്ധലക്ഷ്മി .
ഗോവിന്ദവേണുമനു മത്തമയൂരനൃത്യം പ്രേക്ഷ്യാദ്രിസാന്വവരതാന്യസമസ്തസത്ത്വം .. 10.21.10..
ധന്യാഃ സ്മ മൂഢഗതയോഽപി ഹരിണ്യ ഏതാ യാ നന്ദനന്ദനമുപാത്തവിചിത്രവേശം .
ആകർണ്യ വേണുരണിതം സഹകൃഷ്ണസാരാഃ
പൂജാം ദധുർവിരചിതാം പ്രണയാവലോകൈഃ .. 10.21.11..
കൃഷ്ണം നിരീക്ഷ്യ വനിതോത്സവരൂപശീലം ശ്രുത്വാ ച തത്ക്വണിതവേണുവിവിക്തഗീതം .
ദേവ്യോ വിമാനഗതയഃ സ്മരനുന്നസാരാ
ഭ്രശ്യത്പ്രസൂനകബരാ മുമുഹുർവിനീവ്യഃ .. 10.21.12..
ഗാവശ്ച കൃഷ്ണമുഖനിർഗതവേണുഗീത
പീയൂഷമുത്തഭിതകർണപുടൈഃ പിബന്ത്യഃ .
ശാവാഃ സ്നുതസ്തനപയഃകവലാഃ സ്മ തസ്ഥുർ-
ഗോവിന്ദമാത്മനി ദൃശാശ്രുകലാഃ സ്പൃശന്ത്യഃ .. 10.21.13..
പ്രായോ ബതാംബ വിഹഗാ മുനയോ വനേഽസ്മിൻ
കൃഷ്ണേക്ഷിതം തദുദിതം കലവേണുഗീതം .
ആരുഹ്യ യേ ദ്രുമഭുജാന്രുചിരപ്രവാലാൻ
ശൃണ്വന്തി മീലിതദൃശോ വിഗതാന്യവാചഃ .. 10.21.14..
നദ്യസ്തദാ തദുപധാര്യ മുകുന്ദഗീതം
ആവർതലക്ഷിതമനോഭവഭഗ്നവേഗാഃ .
ആലിംഗനസ്ഥഗിതമൂർമിഭുജൈർമുരാരേർ-
ഗൃഹ്ണന്തി പാദയുഗലം കമലോപഹാരാഃ .. 10.21.15..
ദൃഷ്ട്വാതപേ വ്രജപശൂൻസഹ രാമഗോപൈഃ
സഞ്ചാരയന്തമനു വേണുമുദീരയന്തം .
പ്രേമപ്രവൃദ്ധ ഉദിതഃ കുസുമാവലീഭിഃ
സഖ്യുർവ്യധാത്സ്വവപുഷാംബുദ ആതപത്രം .. 10.21.16..
പൂർണാഃ പുലിന്ദ്യ ഉരുഗായപദാബ്ജരാഗ
ശ്രീകുങ്കുമേന ദയിതാസ്തനമണ്ഡിതേന .
തദ്ദർശനസ്മരരുജസ്തൃണരൂഷിതേന
ലിമ്പന്ത്യ ആനനകുചേഷു ജഹുസ്തദാധിം .. 10.21.17..
ഹന്തായമദ്രിരബലാ ഹരിദാസവര്യോ
യദ്രാമകൃഷ്ണചരണസ്പരശപ്രമോദഃ .
മാനം തനോതി സഹഗോഗണയോസ്തയോര്യത് പാനീയസൂയവസകന്ദരകന്ദമൂലൈഃ .. 10.21.18..
ഗാ ഗോപകൈരനുവനം നയതോരുദാര
വേണുസ്വനൈഃ കലപദൈസ്തനുഭൃത്സു സഖ്യഃ .
അസ്പന്ദനം ഗതിമതാം പുലകസ്തരുണാം നിര്യോഗപാശകൃതലക്ഷണയോർവിചിത്രം .. 10.21.19..
ഏവംവിധാ ഭഗവതോ യാ വൃന്ദാവനചാരിണഃ .
വർണയന്ത്യോ മിഥോ ഗോപ്യഃ ക്രീഡാസ്തന്മയതാം യയുഃ .. 10.21.20.. ..
ഇതി ശ്രീമദ്ഭാഗവതേ മഹാപുരാണേ പാരമഹംസ്യാം സംഹിതായാം ദശമസ്കന്ധേ പൂർവാർധേ വേണുഗീതം നാമൈകവിംശോഽധ്യായഃ .. 10.21..
നാരായണ കവചം
॥ രാജോവാച ॥
യയാ ഗുപ്തഃ സഹസ്ത്രാക്ഷഃ സവാഹാന് രിപുസൈനികാന് ।
ക്രീഡന്നിവ വിനിര്ജിത്യ ത്രിലോക്യാ ബുഭുജേ ശ്രിയമ് ॥ 1 ॥
ഭഗവംസ്തന്മമാഖ്യാഹി വര്മ നാരായണാത്മകമ് ।
യഥാസ്സ്തതായിനഃ ശത്രൂന് യേന ഗുപ്തോസ്ജയന്മൃധേ ॥ 2 ॥
॥ ശ്രീശുക ഉവാച ॥
വൃതഃ പുരോഹിതോസ്ത്വാഷ്ട്രോ മഹേന്ദ്രായാനുപൃച്ഛതേ ।
നാരായണാഖ്യം വര്മാഹ തദിഹൈകമനാഃ ശൃണു ॥ 3 ॥
വിശ്വരൂപ ഉവാചധൗതാങ്ഘ്രിപാണിരാചമ്യ സപവിത്ര ഉദങ് മുഖഃ ।
കൃതസ്വാങ്ഗകരന്യാസോ മന്ത്രാഭ്യാം വാഗ്യതഃ ശുചിഃ ॥ 4 ॥
നാരായണമയം വര്മ സംനഹ്യേദ് ഭയ ആഗതേ ।
പാദയോര്ജാനുനോരൂര്വോരൂദരേ ഹൃദ്യഥോരസി ॥ 5 ॥
മുഖേ ശിരസ്യാനുപൂര്വ്യാദോംകാരാദീനി വിന്യസേത് ।
ഓം നമോ നാരായണായേതി വിപര്യയമഥാപി വാ ॥ 6 ॥
കരന്യാസം തതഃ കുര്യാദ് ദ്വാദശാക്ഷരവിദ്യയാ ।
പ്രണവാദിയകാരന്തമങ്ഗുല്യങ്ഗുഷ്ഠപര്വസു ॥ 7 ॥
ന്യസേദ് ഹൃദയ ഓങ്കാരം വികാരമനു മൂര്ധനി ।
ഷകാരം തു ഭ്രുവോര്മധ്യേ ണകാരം ശിഖയാ ദിശേത് ॥ 8 ॥
വേകാരം നേത്രയോര്യുഞ്ജ്യാന്നകാരം സര്വസന്ധിഷു ।
മകാരമസ്ത്രമുദ്ദിശ്യ മന്ത്രമൂര്തിര്ഭവേദ് ബുധഃ ॥ 9 ॥
സവിസര്ഗം ഫഡന്തം തത് സര്വദിക്ഷു വിനിര്ദിശേത് ।
ഓം വിഷ്ണവേ നമ ഇതി ॥ 10 ॥
ആത്മാനം പരമം ധ്യായേദ ധ്യേയം ഷട്ശക്തിഭിര്യുതമ് ।
വിദ്യാതേജസ്തപോമൂര്തിമിമം മന്ത്രമുദാഹരേത ॥ 11 ॥
ഓം ഹരിര്വിദധ്യാന്മമ സര്വരക്ഷാം ന്യസ്താങ്ഘ്രിപദ്മഃ പതഗേന്ദ്രപൃഷ്ഠേ ।
ദരാരിചര്മാസിഗദേഷുചാപാശാന് ദധാനോസ്ഷ്ടഗുണോസ്ഷ്ടബാഹുഃ ॥ 12 ॥
ജലേഷു മാം രക്ഷതു മത്സ്യമൂര്തിര്യാദോഗണേഭ്യോ വരൂണസ്യ പാശാത് ।
സ്ഥലേഷു മായാവടുവാമനോസ്വ്യാത് ത്രിവിക്രമഃ ഖേஉവതു വിശ്വരൂപഃ ॥ 13 ॥
ദുര്ഗേഷ്വടവ്യാജിമുഖാദിഷു പ്രഭുഃ പായാന്നൃസിംഹോஉസുരയുഥപാരിഃ ।
വിമുഞ്ചതോ യസ്യ മഹാട്ടഹാസം ദിശോ വിനേദുര്ന്യപതംശ്ച ഗര്ഭാഃ ॥ 14 ॥
രക്ഷത്വസൗ മാധ്വനി യജ്ഞകല്പഃ സ്വദംഷ്ട്രയോന്നീതധരോ വരാഹഃ ।
രാമോஉദ്രികൂടേഷ്വഥ വിപ്രവാസേ സലക്ഷ്മണോസ്വ്യാദ് ഭരതാഗ്രജോസ്സ്മാന് ॥ 15 ॥
മാമുഗ്രധര്മാദഖിലാത് പ്രമാദാന്നാരായണഃ പാതു നരശ്ച ഹാസാത് ।
ദത്തസ്ത്വയോഗാദഥ യോഗനാഥഃ പായാദ് ഗുണേശഃ കപിലഃ കര്മബന്ധാത് ॥ 16 ॥
സനത്കുമാരോ വതു കാമദേവാദ്ധയശീര്ഷാ മാം പഥി ദേവഹേലനാത് ।
ദേവര്ഷിവര്യഃ പുരൂഷാര്ചനാന്തരാത് കൂര്മോ ഹരിര്മാം നിരയാദശേഷാത് ॥ 17 ॥
ധന്വന്തരിര്ഭഗവാന് പാത്വപഥ്യാദ് ദ്വന്ദ്വാദ് ഭയാദൃഷഭോ നിര്ജിതാത്മാ ।
യജ്ഞശ്ച ലോകാദവതാജ്ജനാന്താദ് ബലോ ഗണാത് ക്രോധവശാദഹീന്ദ്രഃ ॥ 18 ॥
ദ്വൈപായനോ ഭഗവാനപ്രബോധാദ് ബുദ്ധസ്തു പാഖണ്ഡഗണാത് പ്രമാദാത് ।
കല്കിഃ കലേ കാലമലാത് പ്രപാതു ധര്മാവനായോരൂകൃതാവതാരഃ ॥ 19 ॥
മാം കേശവോ ഗദയാ പ്രാതരവ്യാദ് ഗോവിന്ദ ആസങ്ഗവമാത്തവേണുഃ ।
നാരായണ പ്രാഹ്ണ ഉദാത്തശക്തിര്മധ്യന്ദിനേ വിഷ്ണുരരീന്ദ്രപാണിഃ ॥ 20 ॥
ദേവോസ്പരാഹ്ണേ മധുഹോഗ്രധന്വാ സായം ത്രിധാമാവതു മാധവോ മാമ് ।
ദോഷേ ഹൃഷീകേശ ഉതാര്ധരാത്രേ നിശീഥ ഏകോസ്വതു പദ്മനാഭഃ ॥ 21 ॥
ശ്രീവത്സധാമാപരരാത്ര ഈശഃ പ്രത്യൂഷ ഈശോஉസിധരോ ജനാര്ദനഃ ।
ദാമോദരോஉവ്യാദനുസന്ധ്യം പ്രഭാതേ വിശ്വേശ്വരോ ഭഗവാന് കാലമൂര്തിഃ ॥ 22 ॥
ചക്രം യുഗാന്താനലതിഗ്മനേമി ഭ്രമത് സമന്താദ് ഭഗവത്പ്രയുക്തമ് ।
ദന്ദഗ്ധി ദന്ദഗ്ധ്യരിസൈന്യമാസു കക്ഷം യഥാ വാതസഖോ ഹുതാശഃ ॥ 23 ॥
ഗദേஉശനിസ്പര്ശനവിസ്ഫുലിങ്ഗേ നിഷ്പിണ്ഢി നിഷ്പിണ്ഢ്യജിതപ്രിയാസി ।
കൂഷ്മാണ്ഡവൈനായകയക്ഷരക്ഷോഭൂതഗ്രഹാംശ്ചൂര്ണയ ചൂര്ണയാരീന് ॥ 24 ॥
ത്വം യാതുധാനപ്രമഥപ്രേതമാതൃപിശാചവിപ്രഗ്രഹഘോരദൃഷ്ടീന് ।
ദരേന്ദ്ര വിദ്രാവയ കൃഷ്ണപൂരിതോ ഭീമസ്വനോஉരേര്ഹൃദയാനി കമ്പയന് ॥ 25 ॥
ത്വം തിഗ്മധാരാസിവരാരിസൈന്യമീശപ്രയുക്തോ മമ ഛിന്ധി ഛിന്ധി ।
ചര്മഞ്ഛതചന്ദ്ര ഛാദയ ദ്വിഷാമഘോനാം ഹര പാപചക്ഷുഷാമ് ॥ 26 ॥
യന്നോ ഭയം ഗ്രഹേഭ്യോ ഭൂത് കേതുഭ്യോ നൃഭ്യ ഏവ ച ।
സരീസൃപേഭ്യോ ദംഷ്ട്രിഭ്യോ ഭൂതേഭ്യോംஉഹോഭ്യ ഏവ വാ ॥ 27 ॥
സര്വാണ്യേതാനി ഭഗന്നാമരൂപാസ്ത്രകീര്തനാത് ।
പ്രയാന്തു സംക്ഷയം സദ്യോ യേ നഃ ശ്രേയഃ പ്രതീപകാഃ ॥ 28 ॥
ഗരൂഡോ ഭഗവാന് സ്തോത്രസ്തോഭശ്ഛന്ദോമയഃ പ്രഭുഃ ।
രക്ഷത്വശേഷകൃച്ഛ്രേഭ്യോ വിഷ്വക്സേനഃ സ്വനാമഭിഃ ॥ 29 ॥
സര്വാപദ്ഭ്യോ ഹരേര്നാമരൂപയാനായുധാനി നഃ ।
ബുദ്ധിന്ദ്രിയമനഃ പ്രാണാന് പാന്തു പാര്ഷദഭൂഷണാഃ ॥ 30 ॥
യഥാ ഹി ഭഗവാനേവ വസ്തുതഃ സദ്സച്ച യത് ।
സത്യനാനേന നഃ സര്വേ യാന്തു നാശമുപാദ്രവാഃ ॥ 31 ॥
യഥൈകാത്മ്യാനുഭാവാനാം വികല്പരഹിതഃ സ്വയമ് ।
ഭൂഷണായുദ്ധലിങ്ഗാഖ്യാ ധത്തേ ശക്തീഃ സ്വമായയാ ॥ 32 ॥
തേനൈവ സത്യമാനേന സര്വജ്ഞോ ഭഗവാന് ഹരിഃ ।
പാതു സര്വൈഃ സ്വരൂപൈര്നഃ സദാ സര്വത്ര സര്വഗഃ ॥ 33 ॥
വിദിക്ഷു ദിക്ഷൂര്ധ്വമധഃ സമന്താദന്തര്ബഹിര്ഭഗവാന് നാരസിംഹഃ ।
പ്രഹാപയംല്ലോകഭയം സ്വനേന ഗ്രസ്തസമസ്തതേജാഃ ॥ 34 ॥
മഘവന്നിദമാഖ്യാതം വര്മ നാരയണാത്മകമ് ।
വിജേഷ്യസ്യഞ്ജസാ യേന ദംശിതോஉസുരയൂഥപാന് ॥ 35 ॥
ഏതദ് ധാരയമാണസ്തു യം യം പശ്യതി ചക്ഷുഷാ ।
പദാ വാ സംസ്പൃശേത് സദ്യഃ സാധ്വസാത് സ വിമുച്യതേ ॥ 36 ॥
ന കുതശ്ചിത ഭയം തസ്യ വിദ്യാം ധാരയതോ ഭവേത് ।
രാജദസ്യുഗ്രഹാദിഭ്യോ വ്യാഘ്രാദിഭ്യശ്ച കര്ഹിചിത് ॥ 37 ॥
ഇമാം വിദ്യാം പുരാ കശ്ചിത് കൗശികോ ധാരയന് ദ്വിജഃ ।
യോഗധാരണയാ സ്വാങ്ഗം ജഹൗ സ മരൂധന്വനി ॥ 38 ॥
തസ്യോപരി വിമാനേന ഗന്ധര്വപതിരേകദാ ।
യയൗ ചിത്രരഥഃ സ്ത്രീര്ഭിവൃതോ യത്ര ദ്വിജക്ഷയഃ ॥ 39 ॥
ഗഗനാന്ന്യപതത് സദ്യഃ സവിമാനോ ഹ്യവാക് ശിരാഃ ।
സ വാലഖില്യവചനാദസ്ഥീന്യാദായ വിസ്മിതഃ ।
പ്രാസ്യ പ്രാചീസരസ്വത്യാം സ്നാത്വാ ധാമ സ്വമന്വഗാത് ॥ 40 ॥
॥ ശ്രീശുക ഉവാച ॥
യ ഇദം ശൃണുയാത് കാലേ യോ ധാരയതി ചാദൃതഃ ।
തം നമസ്യന്തി ഭൂതാനി മുച്യതേ സര്വതോ ഭയാത് ॥ 41 ॥
ഏതാം വിദ്യാമധിഗതോ വിശ്വരൂപാച്ഛതക്രതുഃ ।
ത്രൈലോക്യലക്ഷ്മീം ബുഭുജേ വിനിര്ജിത്യஉമൃധേസുരാന് ॥ 42 ॥
॥ ഇതി ശ്രീനാരായണകവചം സമ്പൂര്ണമ് ॥
ഭാഗവത സംഗ്രഹം 12.12
സൂത ഉവാച
നമോ ധർമായ മഹതേ നമഃ കൃഷ്ണായ വേധസേ
ബ്രഹ്മണേഭ്യോ നമസ്കൃത്യ ധർമാന്വക്ഷ്യേ സനാതനാൻ
ഏതദ്വഃ കഥിതം വിപ്രാ വിഷ്ണോശ്ചരിതമദ്ഭുതം
ഭവദ്ഭിര്യദഹം പൃഷ്ടോ നരാണാം പുരുഷോചിതം
അത്ര സങ്കീർതിതഃ സാക്ഷാത്സർവപാപഹരോ ഹരിഃ
നാരായണോ ഹൃഷീകേശോ ഭഗവാൻസാത്വതാമ്പതിഃ
അത്ര ബ്രഹ്മ പരം ഗുഹ്യം ജഗതഃ പ്രഭവാപ്യയം
ജ്ഞാനം ച തദുപാഖ്യാനം പ്രോക്തം വിജ്ഞാനസംയുതം
ഭക്തിയോഗഃ സമാഖ്യാതോ വൈരാഗ്യം ച തദാശ്രയം
പാരീക്ഷിതമുപാഖ്യാനം നാരദാഖ്യാനമേവ ച
പ്രായോപവേശോ രാജർഷേർവിപ്രശാപാത്പരീക്ഷിതഃ
ശുകസ്യ ബ്രഹ്മർഷഭസ്യ സംവാദശ്ച പരീക്ഷിതഃ
യോഗധാരണയോത്ക്രാന്തിഃ സംവാദോ നാരദാജയോഃ
അവതാരാനുഗീതം ച സർഗഃ പ്രാധാനികോഽഗ്രതഃ
വിദുരോദ്ധവസംവാദഃ ക്ഷത്തൃമൈത്രേയയോസ്തതഃ
പുരാണസംഹിതാപ്രശ്നോ മഹാപുരുഷസംസ്ഥിതിഃ
തതഃ പ്രാകൃതികഃ സർഗഃ സപ്ത വൈകൃതികാശ്ച യേ
തതോ ബ്രഹ്മാണ്ഡസംഭൂതിർവൈരാജഃ പുരുഷോ യതഃ
കാലസ്യ സ്ഥൂലസൂക്ഷ്മസ്യ ഗതിഃ പദ്മസമുദ്ഭവഃ
ഭുവ ഉദ്ധരണേഽംഭോധേർഹിരണ്യാക്ഷവധോ യഥാ
ഊർധ്വതിര്യഗവാക്സർഗോ രുദ്രസർഗസ്തഥൈവ ച
അർധനാരീശ്വരസ്യാഥ യതഃ സ്വായംഭുവോ മനുഃ
ശതരൂപാ ച യാ സ്ത്രീണാമാദ്യാ പ്രകൃതിരുത്തമാ
സന്താനോ ധർമപത്നീനാം കർദമസ്യ പ്രജാപതേഃ
അവതാരോ ഭഗവതഃ കപിലസ്യ മഹാത്മനഃ
ദേവഹൂത്യാശ്ച സംവാദഃ കപിലേന ച ധീമതാ
നവബ്രഹ്മസമുത്പത്തിർദക്ഷയജ്ഞവിനാശനം
ധ്രുവസ്യ ചരിതം പശ്ചാത്പൃഥോഃ പ്രാചീനബർഹിഷഃ
നാരദസ്യ ച സംവാദസ്തതഃ പ്രൈയവ്രതം ദ്വിജാഃ
നാഭേസ്തതോഽനുചരിതമൃഷഭസ്യ ഭരതസ്യ ച
ദ്വീപവർഷസമുദ്രാണാം ഗിരിനദ്യുപവർണനം
ജ്യോതിശ്ചക്രസ്യ സംസ്ഥാനം പാതാള നരകസ്ഥിതിഃ
ദക്ഷജന്മ പ്രചേതോഭ്യസ്തത്പുത്രീണാം ച സന്തതിഃ
യതോ ദേവാസുരനരാസ്തിര്യങ്നഗഖഗാദയഃ
ത്വാഷ്ട്രസ്യ ജന്മനിധനം പുത്രയോശ്ച ദിതേർദ്വിജാഃ
ദൈത്യേശ്വരസ്യ ചരിതം പ്രഹ്രാദസ്യ മഹാത്മനഃ
മന്വന്തരാനുകഥനം ഗജേന്ദ്രസ്യ വിമോക്ഷണം
മന്വന്തരാവതാരാശ്ച വിഷ്ണോർഹയശിരാദയഃ
കൗർമം മാത്സ്യം നാരസിംഹം വാമനം ച ജഗത്പതേഃ
ക്ഷീരോദമഥനം തദ്വദമൃതാർഥേ ദിവൗകസാം
ദേവാസുരമഹായുദ്ധം രാജവംശാനുകീർതനം
ഇക്ഷ്വാകുജന്മ തദ്വംശഃ സുദ്യുമ്നസ്യ മഹാത്മനഃ
ഇളോപാഖ്യാനമത്രോക്തം താരോപാഖ്യാനമേവ ച
സൂര്യവംശാനുകഥനം ശശാദാദ്യാ നൃഗാദയഃ
സൗകന്യം ചാഥ ശര്യാതേഃ കകുത്സ്ഥസ്യ ച ധീമതഃ
ഖട്വാംഗസ്യ ച മാന്ധാതുഃ സൗഭരേഃ സഗരസ്യ ച
രാമസ്യ കോസലേന്ദ്രസ്യ ചരിതം കിൽബിഷാപഹം
നിമേരംഗപരിത്യാഗോ ജനകാനാം ച സംഭവഃ
രാമസ്യ ഭാർഗവേന്ദ്രസ്യ നിഃക്ഷത്രീകരണം ഭുവഃ
ഐളസ്യ സോമവംശസ്യ യയാതേർനഹുഷസ്യ ച
ദൗഷ്മന്തേർഭരതസ്യാപി ശാന്തനോസ്തത്സുതസ്യ ച
യയാതേർജ്യേഷ്ഠപുത്രസ്യ യദോർവംശോഽനുകീർതിതഃ
യത്രാവതീർണോ ഭഗവാൻ കൃഷ്ണാഖ്യോ ജഗദീശ്വരഃ
വസുദേവഗൃഹേ ജന്മ തതോ വൃദ്ധിശ്ച ഗോകുലേ
തസ്യ കർമാണ്യപാരാണി കീർതിതാന്യസുരദ്വിഷഃ
പൂതനാസുപയഃപാനം ശകടോച്ചാടനം ശിശോഃ
തൃണാവർതസ്യ നിഷ്പേഷ: ത ഥൈവ ബകവത്സയോഃ
ധേനുകസ്യ സഹഭ്രാതുഃ പ്രലംബസ്യ ച സങ്ക്ഷയഃ
ഗോപാനാം ച പരിത്രാണം ദാവാഗ്നേഃ പരിസർപതഃ
ദമനം കാളിയസ്യാഹേർ മഹാഹേർനന്ദമോക്ഷണം
വ്രതചര്യാ തു കന്യാനാം യത്ര തുഷ്ടോഽച്യുതോ വ്രതൈഃ
പ്രസാദോ യജ്ഞപത്നീഭ്യോ വിപ്രാണാം ചാനുതാപനം
ഗോവർധനോദ്ധാരണം ച ശക്രസ്യ സുരഭേരഥ
യജ്ഞഭിഷേകഃ കൃഷ്ണസ്യ സ്ത്രീഭിഃ ക്രീഡാ ച രാത്രിഷു
ശംഖചൂഡസ്യ ദുർബുദ്ധേർവധോഽരിഷ്ടസ്യ കേശിനഃ
അക്രൂരാഗമനം പശ്ചാത്പ്രസ്ഥാനം രാമകൃഷ്ണയോഃ
വ്രജസ്ത്രീണാം വിലാപശ്ച മഥുരാലോകനം തതഃ
ഗജമുഷ്ടികചാണൂര കംസാദീനാം തഥാ വധഃ
മൃതസ്യാനയനം സൂനോഃ പുനഃ സാന്ദീപനേർഗുരോഃ
മഥുരായാം നിവസതാ യദുചക്രസ്യ യത്പ്രിയം
കൃതമുദ്ധവരാമാഭ്യാം യുതേന ഹരിണാ ദ്വിജാഃ
ജരാസന്ധസമാനീത സൈന്യസ്യ ബഹുശോ വധഃ
ഘാതനം യവനേന്ദ്രസ്യ കുശസ്ഥല്യാ നിവേശനം
ആദാനം പാരിജാതസ്യ സുധർമായാഃ സുരാലയാത്
രുക്മിണ്യാ ഹരണം യുദ്ധേ പ്രമഥ്യ ദ്വിഷതോ ഹരേഃ
ഹരസ്യ ജൃംഭണം യുദ്ധേ ബാണസ്യ ഭുജകൃന്തനം
പ്രാഗ്ജ്യോതിഷപതിം ഹത്വാ കന്യാനാം ഹരണം ച യത്
ചൈദ്യപൗണ്ഡ്രകശാല്വാനാം ദന്തവക്രസ്യ ദുർമതേഃ
ശംബരോ ദ്വിവിദഃ പീഠോ മുരഃ പഞ്ചജനാദയഃ
മാഹാത്മ്യം ച വധസ്തേഷാം വാരാണസ്യാശ്ച ദാഹനം
ഭാരാവതരണം ഭൂമേർനിമിത്തീകൃത്യ പാണ്ഡവാൻ
വിപ്രശാപാപദേശേന സംഹാരഃ സ്വകുലസ്യ ച
ഉദ്ധവസ്യ ച സംവാദോ വസുദേവസ്യ ചാദ്ഭുതഃ
യത്രാത്മവിദ്യാ ഹ്യഖിലാ പ്രോക്താ ധർമവിനിർണയഃ
തതോ മർത്യപരിത്യാഗ ആത്മയോഗാനുഭാവതഃ
യുഗലക്ഷണവൃത്തിശ്ച കലൗ നൄണാമുപപ്ലവഃ
ചതുർവിധശ്ച പ്രലയ ഉത്പത്തിസ്ത്രിവിധാ തഥാ
ദേഹത്യാഗശ്ച രാജർഷേർവിഷ്ണുരാതസ്യ ധീമതഃ
ശാഖാപ്രണയനമൃഷേർമാർകണ്ഡേയസ്യ സത്കഥാ
മഹാപുരുഷവിന്യാസഃ സൂര്യസ്യ ജഗദാത്മനഃ
ഇതി ചോക്തം ദ്വിജശ്രേഷ്ഠാ യത്പൃഷ്ടോഽഹമിഹാസ്മി വഃ
ലീലാവതാരകർമാണി കീർതിതാനീഹ സർവശഃ
പതിതഃ സ്ഖലിതശ്ചാർതഃ ക്ഷുത്ത്വാ വാ വിവശോ ഗൃണൻ
ഹരയേ നമ ഇത്യുച്ചൈർമുച്യതേ സർവപാതകാത് (3 times )
സങ്കീർത്യമാനോ ഭഗവാനനന്തഃ ശ്രുതാനുഭാവോ വ്യസനം ഹി പുംസാം
പ്രവിശ്യ ചിത്തം വിധുനോത്യശേഷം യഥാ തമോഽർകോഽഭ്രമിവാതിവാതഃ
മൃഷാ ഗിരസ്താ ഹ്യസതീരസത്കഥാ ന കഥ്യതേ യദ്ഭഗവാനധോക്ഷജഃ
തദേവ സത്യം തദു ഹൈവ മംഗലം തദേവ പുണ്യം ഭഗവദ്ഗുണോദയം
തദേവ രമ്യം രുചിരം നവം നവം തദേവ ശശ്വന്മനസോ മഹോത്സവം
തദേവ ശോകാർണവശോഷണം നൃണാം യദുത്തമഃശ്ലോകയശോഽനുഗീയതേ
ന യദ്വചശ്ചിത്രപദം ഹരേര്യശോ
ജഗത്പവിത്രം പ്രഗൃണീത കർഹിചിത്
തദ്ധ്വാങ്ക്ഷതീഋഥം ന തു ഹംസസേവിതം
യത്രാച്യുതസ്തത്ര ഹി സാധവോഽമലാഃ
തദ്വാഗ്വിസർഗോ ജനതാഘസമ്പ്ലവോ
യസ്മിൻപ്രതിശ്ലോകമബദ്ധവത്യപി
നാമാന്യനന്തസ്യ യശോഽങ്കിതാനി
യത്ശൃണ്വന്തി ഗായന്തി ഗൃണന്തി സാധവഃ
നൈഷ്കർമ്യമപ്യച്യുതഭാവവർജിതം
ന ശോഭതേ ജ്ഞാനമലം നിരഞ്ജനം
കുതഃ പുനഃ ശശ്വദഭദ്രമീശ്വരേ
ന ഹ്യർപിതം കർമ യദപ്യനുത്തമം
യശഃശ്രിയാമേവ പരിശ്രമഃ പരോ വർണാശ്രമാചാരതപഃശ്രുതാദിഷു
അവിസ്മൃതിഃ ശ്രീധരപാദപദ്മയോർഗുണാനുവാദശ്രവണാദരാദിഭിഃ
അവിസ്മൃതിഃ കൃഷ്ണപദാരവിന്ദയോഃ ക്ഷിണോത്യഭദ്രാണി ച ശം തനോതി
സത്ത്വസ്യ ശുദ്ധിം പരമാത്മഭക്തിം ജ്ഞാനം ച വിജ്ഞാനവിരാഗയുക്തം
യൂയം ദ്വിജാഗ്ര്യാ ബത ഭൂരിഭാഗാ യച്ഛശ്വദാത്മന്യഖിലാത്മഭൂതം
നാരായണം ദേവമദേവമീശമജസ്രഭാവാ ഭജതാവിവേശ്യ
അഹം ച സംസ്മാരിത ആത്മതത്ത്വം ശ്രുതം പുരാ മേ പരമർഷിവക്ത്രാത്
പ്രായോപവേശേ നൃപതേഃ പരീക്ഷിതഃ സദസ്യൃഷീണാം മഹതാം ച ശൃണ്വതാം
ഏതദ്വഃ കഥിതം വിപ്രാഃ കഥനീയോരുകർമണഃ
മാഹാത്മ്യം വാസുദേവസ്യ സർവാശുഭവിനാശനം
യ ഏതത്ശ്രാവയേന്നിത്യം യാമക്ഷണമനന്യധീഃ
ശ്രദ്ധാവാന്യോഽനുശൃണുയാത്പുനാത്യാത്മാനമേവ സഃ
ദ്വാദശ്യാമേകാദശ്യാം വാ ശൃണ്വന്നായുഷ്യവാൻഭവേത്
പഠത്യനശ്നൻപ്രയതഃ പൂതോ ഭവതി പാതകാത്
പുഷ്കരേ മഥുരയാം ച ദ്വാരവത്യാം യതാത്മവാൻ
ഉപോഷ്യ സംഹിതാമേതാം പഠിത്വാ മുച്യതേ ഭയാത്
ദേവതാ മുനയഃ സിദ്ധാഃ പിതരോ മനവോ നൃപാഃ
യച്ഛന്തി കാമാൻഗൃണതഃ ശൃണ്വതോ യസ്യ കീർതനാത്
ഋചോ യജൂംഷി സാമാനി ദ്വിജോഽധീത്യാനുവിന്ദതേ
മധുകുല്യാ ഘൃതകുല്യാഃ പയഃകുല്യാശ്ച തത്ഫലം
പുരാണസംഹിതാമേതാമധീത്യ പ്രയതോ ദ്വിജഃ
പ്രോക്തം ഭഗവതാ യത്തു തത്പദം പരമം വ്രജേത്
വിപ്രോഽധീത്യാപ്നുയാത്പ്രജ്ഞാം രാജന്യോദധിമേഖലാം
വൈശ്യോ നിധിപതിത്വം ച ശൂദ്രഃ ശുധ്യേത പാതകാത്
കലിമലസംഹതികാലനോഽഖിലേശോ ഹരിരിതരത്ര ന ഗീയതേ ഹ്യഭീക്ഷ്ണം
ഇഹ തു പുനർഭഗവാനശേഷമൂർതിഃ പരിപഠിതോഽനുപദം കഥാപ്രസംഗൈഃ
തമഹമജമനന്തമാത്മതത്ത്വം ജഗദുദയസ്ഥിതിസംയമാത്മശക്തിം
ദ്യുപതിഭിരജശക്രശങ്കരാദ്യൈർദുരവസിതസ്തവമച്യുതം നതോഽസ്മി
ഉപചിതനവശക്തിഭിഃ സ്വ ആത്മന്യുപരചിതസ്ഥിരജംഗമാലയായ
ഭഗവത ഉപലബ്ധിമാത്രധമ്നേ സുരഋഷഭായ നമഃ സനാതനായ
സ്വസുഖനിഭൃതചേതാസ്തദ്വ്യുദസ്താന്യഭാവോ
പ്യജിതരുചിരലീലാകൃഷ്ടസാരസ്തദീയം
വ്യതനുത കൃപയാ യസ്തത്ത്വദീപം പുരാണം
തമഖിലവൃജിനഘ്നം വ്യാസസൂനും നതോഽസ്മി
KUNTI STUTI
Kunti Uvacha
Namasye purusham thwaadyam, eeswaram prakrutheh param,
Alakshyam sarva bhoothaanaam, anthar bahir-avastitham.
Mayaa ja vanikacchannam, ajnaa-dhokshajam avyayam,
Na lakshyase mooda drushaa, nato naatyadharo Yathaa.
Thathaa parama hamsaanaam, muneenaam amalaath-manaam,
Bhakthi yoga vidhaanaar-tham, katham pashyema hi sthriya-ha.
Krishnaya Vaasudevaya, Devaki nandhanaaya cha,
Nanda gopa kumaaraya, govindaaya namo namaha
Namah Pankhaja nabhaya, namah Panjkaja maaline,
Namah Pankaja nethraaya, namasthe pankajaan-ghraye.
Yathaa hrishee-kesha khalena Devakee,
kamsena ruddhaathi-chiram sucharpithaa,
Vimo-chithaa-ham cha sahaathmaja Vibho
thwa-yaiva naathena muhur-vipad-gaNaath.
Vishaan mahagne-he purushaad adarshanaad,
asad sabhaayaa, vana vaasa kruchra-thaha,
Mrudhe, mrudhe anEka maha rathas-thratho
drounyasthra-thaschaasma hare abhi-rakshithaaha.
Vipadha-ha santhu na sashwath , tathra thathra jagat guro,
Bhavatho darsanam yathsyad, apunar-bhava darshanam.
Janmai-shwarya srutha shree-bhir, Edhamaana madah pumaan,
Naivaarhathy abhidhaathum vai, thwaam akinchana gOcharam.
Namo akinchana vitthaaya, nivruttha guNa vrutthaye,
Aathmaa raamaaya shaanthaaya, kaivalya pathaye namaha.
Manye thwaam kaalam eeshaanam, anaadi nidhanam vibhum,
Samam charantham sarvathra, bhoothanaam yanmithah kali-hi.
Na veda kaschid bhagawams-chikeershitham
tawEha maanasya nrunaam viDambanam,
Na yasya kaschid dayitho-sthi karhichid
dwe-shyascha yasmin vishamaa mathir-nrunaam.
Janma karma cha viswathman, ajasysa karthur aathmanaha,
Thiryang nrushishu yaadhaa ssu, thad. athyantha vidambanam.
Gopyaa dhadhe thwayi kruthaagasi. dhaama taavad
ya they dashaashru kalilaanjanaa sambhramaaksham,
Vakram nineeya bhaya bhaavanayaa sthithasya
saa maam vimOha-yathi bheerapi yad-bibhEthi.
Kechid aahur-ajam jaatham, punya slokasya keerthaye,
Yado priyasya anvavaaye malayas-yeva chandanam.
Apare vasudevasya, devakyaam yachitho abhyagaath,
Ajasthwam asya kshemaaya, vadhaaya cha suradwishaam.
Bhaaraava thaaranaa yaanye, bhuvo naama ivo-dhadhou,
Seedan-thyaa bhoori bhaareNa jaatho hyaathma bhuvaar-thitha-ha.
Bhave-smin klishya maanaa-naam, avidhyaa kaama karmabhi-hi,
Shravana smaranaar-haaNi karishyann-ithi kechana.
Shrunvanthi, gaayanthi grunanthy abheekshna-shaha
smaranthi nandanthi thavE hitham janaaha
Tha yeva pasyanthy achirENa thaavakam
bhava pravahO-paramam padaambhujam.
Apya-dhya nasthwam swakruthe hitha prabho
jihaasasi swith suhrudho anujeevinaha
Yeshaam na chaanyath bhavathah padaambujaath
paraayaNam rajasu yojithaamhasaam.
Ke vayam namaroopabhyaam, yadhubhi saha paaNdavaaha
Bhavatho adarashanam yarhi hrishee kaanaam iveshithuhu.
Neyam shobhishyathe thathra , yathe idhaaneem gadaadhara!
Thwad padair-angitha bhaathi , swa lakshana vilakshithai-hi.
Ime jana padhaa svruddhaa supa-kwoushaadhi veerudhaha,
Vanaadri nadi udhan-vantho hyedhanthe thava veekshithai.
Adha Vishwesha vishwathman, Viswamoorthe swakeshu mey,
Sneha paasham imam chindhi , druDam paandushu Vrushnishu.
Twayi may ananya vishayaa, mathir madhupathe asakruth,
Ratim udhwahathaa daddhaa, gangai vougha mudhanwathi.
Sri Krishna, Krisha-sakha, vrushnya-rushabha
avanidhrug rajaanya. vamsha dahanaa, anapa-varga veerya,
Govinda goa-dwija suraarthi haraavathaara
Yogeswara Akhila Guro Bhagavan Namasthe
Yogeswara Akhila Guro Bhagavan Namasthe
Yogeswara Akhila Guro Bhagavan Namasthe
BHEESHMA STUTI
Sree Bheeshma Uvaacha
Ithi mathir-upa-kalpithaa. vithrushnaa
bhagavathi saat-vata pungave. vibhoomni
swa-sukham upa-gathe kva-chid. viharthum
prakrutim. upeyushi. yad-bhava. pravahaha
Thri-bhuvana-kamanam tamaala varnam
ravi-kara goura-varaambaram dadhaane
vapur-alaka-kulaa-vrutaa-na-naabjam
vijaya-sakhe rathir-asthu me anavadyaa
Yudhi-turaga-rajo. vidhoomra vishwak
kacha-lulita shramavaa-ralam-krutaasye
ma-ma nishiytha sharair vibhidya maanaha
tvachi vilasath kavachesthu krishna aatma
sapadi sakhi vacho nishamya madhye
nija-parayor-balayo ratham niveshya
stitha-vathi para-sainikaayuhu,
akshnaa hrita-vathi, paartha-sakhe. rathir-mamaasthu
vyava-hitha prutanaa mukham. nireekshya
swajana vadhaath vimukhasya dosha. budhdhyaa
kumathim-aharad-aatma-vidyayaaha
charana-ratihi. paramasya. tasya. me-sthu
swa-nigamam-apahaaya math-pratijnaa-
mrutam-adhi-kartum-ava-plutho. rathastha-ha
Dhruta-ratha-charano-bhyayaa-chcha-ladgur
haririva hantum-ibham. gathoaththa-reeyai-hi
shitha-vishikha-hatho visheerna-damsha-ha
kshataja-pari-plutha. aathathaayino-me
prasabham-abhi-sasaara. mad-vadhaartham
sa bhavathu-me bhagavaan gator-mukunda-ha
Vijaya-ratha-kutumba. aattha-thoathre
Dhruta-Haya-rashmini tat-cchriye-kshaneeye
Bhagavathi rathi-rastu-me mumoor-shor
Yamiha nireekshya hathaa. gathaa-ssaroopam
Lalitha-gath-vilaasa-valguhaasa
pranaya-nireekshana. kalpi-thoaru-maanaa-ha
kritam-anukrita-vatya un-madaandhaa-haa
prakritim-agan kila yasya gopa-vadhwa-ha
muni-gana nrupa-varya samkule.. antha
ssadasi yudhishtira. raajasooya. eshaam
arhanam-upa-peda eekshaneeyo
ma ma drishi goachara esha aaviraatma
tamimam-aham-ajam shareera-bhaajaam
hrudi hrudi dhistitham-aatma-kalpithaanaam
prati-drusha-miva naika-dhaarkam-ekam
samadhi-gatoasmi vidhootha bheda moha-ha
DHRUVA STUTI
Yoantha Pravishya Ma Ma vaacham, imaam prasupthaam
Sanjeevayath-yakhila shakthi-dharah Swadhaamnaa
Anyaam-scha hastha-charana-Shravana. tva-gaadeen
Pranaan Namo Vijayathe Purushaaya Tubhyam
ekas-tva-meva Bhagavan, idam aathma-shakthya
maayaa-khya-yoru gunayaa , mahadaad-ya-shesham
Srush-tvaanu-vishya purushas-tada-sad-guneshu
naaneva-daarushu vibhaava, suvad-vibhaasi
tvad-dattaya vayunayedam achastha vishwam
supta-prabuddha iva naatha bhavath prapanna-ha
tasyaapa-vargya sharanam tava paada moolam
Vismar-yathe krutha-vidaa. katham aartha bandho!
Noonam vimushtam atayas-tava-maaya-yaathe
ye tvaam bhavaapya-ya vimokshanam anya hetoho
Archanthi kalpaka tarum, kuna popa bhogyam
ichchanti yat-sparshajam nirayepi Nruunaam
Yaa Nirvrithis-thanu-bhruthaam tava-paada-padma
Dhyaanaad Bhavajjana kathaa Shravanena. vaa-syaath
Saa Brahmani Swa-mahimanyapi Naatha. maa-bhooth
Kim tvan-thakaasi. lulithaath pathathaam vimaanaath
bhakthim muhuhu pravahathaam tvayi-mae prasango
bhooyaadh. anantha mahathaam amalaashayaanaam
yenaanja-solbanam. Uru-vyasanam. bhavaabdhim
Naeshye. Bhavad guna kathaamrutha paana-matthaha
Te-Na-smaran-thyathi-tharaam priyameesha marthyam
ye. chaan-vadaha sutha-suhrud-gruha-vittha daaraaha
ye tvab-ja-naabha. bhavadeeya. padaaravinda
sowgandhya-lubdha-hrudayeshu. kruta-prasangaaha
tiryang-naga-dwija-saree srupa deva-daithya
marthyaa-dibhihi parichitham sadasad-vishesham
roopam stavishta maja te mahadaaya-nekam
naathah param parama. vedmi n yathra vaadaha
Kalpaantha. ethadakhilam JaTarena Gruhnnan
Shethe pumaan svadrig-anatha-sakhas-tadange
yannaabhi-sindhu-ruha kaanchana lokapadma
garbhe dyumaan bhagavathe pranathosmi tasmai
tvam nitya mukhtha parishuddha vibuddha aatma
koodastha aadi purusho bhagavaams-thrya-dheeshaha
yad-buddhya-vastithim akhandithayaa svadrishtyaa
Drashtaa stithou adhi makho vyatiriktha aassae
yasmin viruddha gatayo-hya-nisham patanthi
vidyaadayo vividha shakathaya aanupoorvyaath
tad brahma vishva bhavam ekam anantham aadyam
aananda maathram. avikaaram aham prapadye
satyaa-shisho hi bhagavams-tava paada-padmam
aasees-tathaanu-bhajataha purushaartha. moorthehe
apyevam-aarya. bhagwan paripaati deenanaan
vaashreva vatsakam anugraha kaatarosmaan
GAJENDRA STUTI
Sri Shuka Uvacha
evaṁ vyavasito buddhyā samādhāya mano hṛdi
jajāpa paramaṁ jāpyaṁ prāg-janmany anuśikṣitam
Gajendra Uvacha
Om namo bhagawathe thasmai yathayetha chidhathmakam
Purushaa yaadhi bheejaaya paresayaabhi dheemahi||
Yasmin idham yatha schedham
tyenedham ya idham swayam,
Yoasmath parasamacha paraha
thvam prapadhye swayambhuvam||
Ya swathmaneedham nija mayayaa arpitham,
kwachid vibhatham kwa cha thath thirohitham,
Aviddha druk saksha yubhayam thadheekshathe
sa, aathma moolo avathu maam parathpara||
Kaalena panchathwamitheshu kruthsnasao,
lokeshu paleshu cha sarva hethushu,
Thamas thadha aaseed gahanam gabheeram,
yasthasya parebhi virajathe vibhu||
Na yasya devaa rishaya padam vidhu
janthu puna ko arhathi ganthu meerithum,
Yadhaa natasya aakruthibhir vicheshtatho,
durathya anukramana sa maavathu||
Dhidrukshavo yasya padam su mangalam,
vimuktha sanghaa munaya susaadhava,
Charanthya loka vrutha mavranam vane,
bhoothama bhoothaa shrudh sa may gathi||
Na vidhyathe yasya cha janma karma vaa,
na naama roope guna dosha yeva vaa,
Thadhapi lokaapya ya sambhavaya ya,
swa mayaya thaanyunukala mruchathi||
Thasmai nama paresaaya brahmane anatha shakthaye,
Aroopyo roopaya nama aascharya karmane||
Nama aathma pradheepaya sakshine paramathmane,
Namo giraam vidhooraya maanasa schethasam api||
Sathvena prathi labhyaya naishkarmyena vipaschitha,
Nama kaivalya nadhaya nirvana sukha samvidhe||
Nama santhaya ghoraya, moodaaya guna dharmine,
Nirviseshaya samyaya namo jnana ganaya cha.||
Kshethragnaya namasthubhyam sarvadhyakshaya sakshine,
Purushaa yaathma moolaya moola prakruthaye nama||
Sarvendrye guna drushte sarva prathyaya hethave,
Asathaa cchaya yokthaya sadaa basaaya they nama||
Namo namasthe akhila kaaranaya
nish kaaranaaya adbhutha kaaranaya,
Sarvaa gamaamnaya maharnavaya
namo apavargaya parayanaya||
Gunarani cchanna chidooshmapaaya,
thathkshobha visphoorjitha manasaya
Naishkarmya bhavena vivarjithagama,
swayam prakasaya namaskaromi||
Madruk prapanna pasu pasa vimokshanaya,
mukthaaya bhoori karunaya namo aalayaaya,
Swaamsena sarva thanu brun manasi pratheetha,
prathyag druse bhagwathe bruhathe namasthe||
Athma athmajaaptha gruha vitha janeshu saakthai,
dush praapaanaaya guna sanghaa vivarjithaaya,
Nukthaathmabhi swahrudaye pari bhavithaya,
jnanathmane bhagwathe nama ishwaraya||
Yam dharma kama artha vimukthi kaama,
bhajantha ishtaam gathi mapnuvanthi,
Kim thwaasisho rathyapi deha mavyayam,
karothu may adha brudhayo vimokshanam||
Yekanthino yasya na kanchanarrdhaa,
vanchasnthi ye vai bhagawat prapanna,
Athyadbhutham thaccharitham sumangalam,
gayantha aananda samudhra magnaa||
Thamaksharam brahma param paresam,
avyaktha madhyathmika yoga gamyam,
Athheendriyam sookshma mivathi dhooram,
anantha maadhyam paripoorna meede||
Yasya brahmadayo deva loka scharachara,
Nama roopa vibheedheena phalgvyaa cha kalaya krutha||
Yadharchisho agne savithur gabhasthayo,
niryanthi samyaanthya sakruth swarochisha,
Thadhaa yathoyam guna sampravaho,
budhir mana kaani sareera sargaa||
Savaina devaa asura marthaya thiryang,
na sthree na shando na puman na janthu,
Naayam guna karma na sanna na chasath,
nishedha sesho jayathad asesha.||
Jeejee vishe naaha mihaamuyaa kim,
anthar bahi schavrutha ye bhayonyaa,
Icchami kalena na yasya viplava,
thasya aathma loka varanasya moksham||
Soham viswa srujam visamam aviswam viswa vedhasam,
Vishwathamanam ajam brahma pranathosmi param padam||
Yoga randhitha karmaano, hrudhi yoga vibhavithe,
Yogino yam prapasyanthi, yogesam tham nathosyam aham||
Namo namasthubhyam asahya veda shakthi thrayaya akhiladhi gunaaya,
Prapanna paalaya durantha shakthaye kadheendriyaanamana vapya vaathmane||
Nayam veda swamaathmaanam yacchakthyaa hamdhiyaa hatham,
Tham durathyaya maahatmyam bhagawantha mitho asmyaham||
śrī-śuka uvāca
evaṁ gajendram upavarṇita-nirviśeṣhaṁ
brahmādayo vividha-liṅga-bhidābhimānāḥ
naite yadopasasṛpur nikhilātmakatvāt
tatrākhilāmara-mayo harir āvirāsīt
taṁ tadvad ārtam upalabhya jagan-nivāsaḥ
stotraṁ niśamya divijaiḥ saha saṁstuvadbhiḥ
chandomayena garuḍena samuhyamānaś
cakrāyudho ’bhyagamad āśu yato gajendraḥ
so ’ntaḥ-sarasy urubalena gṛhīta ārto
dṛṣṭvā garutmati hariṁ kha upātta-cakram
utkṣipya sāmbuja-karaṁ giramāha kṛcchrān
nārāyaṇākhila-guro bhagavan namas te
nārāyaṇākhila-guro bhagavan namas te
nārāyaṇākhila-guro bhagavan namas te
taṁ vīkṣya pīḍitam ajaḥ sahasāvatīrya
sa-grāham āśu sarasaḥ kṛpayojjahāra
grāhād vipāṭita-mukhād ariṇā gajendraṁ
saṁpaśyatāṁ harir amūmucad ucchriyāṇām
PRAHLADA STUTI
Brahmadaya sura gana munayotha sidhaa,
Sathvaika thana mathayo vachasam pravahai ,
Naaradhithum puru gunairadhunaapi pipru,
Kim thoshtumarhathi samay hari rugra jathe.
Manye dhanabhi jana roopa thapa sruthoujastheja,
Prabhava bala pourusha budhi yoga,
Naaraadhanaaya hi bhavanthi parasya pumso,
Bhakthya thuthosha bhagwan gaja yoodha paaya.
Vipradh dwi shad gunayutha dhath aravinda nabha,
Padaravinda vimukhascha vapacham varishtam,
Manye thad arpitha mano vachane hithartha,
Pranam punathi sa kulam na thu bhoorimana.
Naivathmana prabhurayam nija labha poorno,
Maanam janaadha vidhusha karuno vruneethe,
Yad yajjano bhagwathe vidha dheetha maanam,
Thacchtmane prathi mukhasya yadha mukhasree.
Thasmad aham vigatha viklava iswarasya ,
Sarvathmana mahi gunaami yadhamanisham,
Neecho ajayaa guna visarga manu pravishta,
Pooyetha yena hi pumaan anuvarnithena.
Sarve hyaami vidhi karaa sthava Sathwa dhaamne,
Brahmadhayo vayamivesa na choddhi jantha,
Kshemaya bhoothaya uthathma sukhaaya chasya,
Vikhreeditham bhagawatho ruchiravatharai.
Thadyachaa manyu masurascha hathas thva yaadhyaa,
Modhetha sadhurapi vruschika sarpa hathyaa,
Lokaascha nirvruthi mithaa prathiyanthi sarve,
Roopam nrusimha vibhayaaya janaa smaranthi.
Naaham vibhemya jitha they athi bhayanakaasya jihwa,
Arka nethra brukuti rabhaso ugra damshtrath,
Anthra sruja kshathaja kesara sanku karnnirhradha,
Bheetha dhigibhada ribhinna khagrath.
Thrasthomyaham krupana vathsala dussahograa,
Samsara chakra gadjhanaad grasathaam praneeth,
Badha swakarma bhirusatham they angry moolam,
Preetho apa varga saranam hvayase kadhh nu.
Yasmath priyaa Priya viyoga sayoga janma,
Sokaa agninaa sakala yonishu dahyamaanaa,
Dukha oushadham thadapi dukha matha dwiyaaham,
Bhooman bramaami vadha may thava dasya yogam.
Soham priyasya suhrudha para devasthaaya,
Leela kadahsthava nrusimha virincha geethaa,
Agnja sthitharmya anugranan guna vipramuktho.
Durgaani thay pada yugalaaya hamsa sanghaa.
Baalasya neha saranam pitharo nrusinha,
Naarthasya chaagadha mudhanwanthi majjatho nau,
THapthasya thath preethi vidhirua ihaajnaa sesthaa ,
Sthaavath vibho thanu bhruthaam thwad upekshithaanaam.
Yasmin yatho yarhi yena cha yasya yasmaadh,
Yasmai yadhaa yadhutha yasthvaparas paro vaa,
Bhava karothi vikarothi prudhak swabhava,
Sanchodhithastha d akhilam bhavathas swaroopam.
Maayaa mana srujathi karma mayam baleeya,
Kalena chodhitha gunanu mathena pumsa,
Chandho mayam yadha jayaarpitha soda saaram samsara chakram,
Aja ko athi thareth thwadhanya.
Sa thwam hi nithya vijitha athma guna swadhamna,
Kalo vaseekrutha visrujya visarga Shakthi,
Chakre visrushta majayeswara shodasare,
Nish pedayaamaana mupakarsha vibho prapannam.
Dashtraa mayaa dhivi vibho akhila dhisshnya pana mayu,
Sriyo vibhava icchaathi yagna noyam,
Ye asmathpithu kupitha hasa vijrumbhitha,
Broovisphurjithena lulithaa sa thu they nirastha.
Thasmadhamoo sthanu bruthaa maha maasisho jnaya
Aayu sriyam vibhava maindriya maavirichaath,
Nechami they vilulithaan uru vikramena,
Kalathma nopanaya maamnija bruthya parswam.
Kuthrasisha sruthi sukhaa mruga thrushni roopaa,
Kwedham kalevaram asesharujaam viroha,
Nirvidhathe na thu jano yadha peethi vidhwaan,
Kaamaanalam madhulavai samayandhuraapai.
Kwaaham raja prabhabava yeesa namo adhikesmin,
Jatha surethara kule kwa thavanukampaa,
Na Brahmano na thu bhavasya na vai ramaaya,
Yanme arpitha sirasi padmakara prasada.
Naishaa pravaramathir bhavatho nanu syaath,
Janthor yadhaa aathma suhrudho jagadastha dhapi,
Sam sevayaa suratha roriva they Prasada,
Sevaanu roopam udayo na paraa varathwam.
Yevam janam nipathiotham prabhavaahi koope,
Kaamabhi kama manu ya prapathan prasangaath,
Kruthwaa aathmasaath surarshinaa bhagwan graheetha,
Soham kadham nu visruje thava bruthya sevaam.
Math prana rakshanam anantha pithur vadhascha manye,
Swa bruthya rishi vakhya amrutham vidhathum,
Khadgan pragruhya yada vocha dasa dwithith sus thwaa,
Meeswaro mada paro aavathu kam haraami.
Yekasthwa meva jagadethamushya yath thwam,
Aadhyanthayo prutha gavasyasi madh yadascha,
Srushtwaa guna vyathikaram nija mayayedham,
Naaneva thairava sithastha dhanu pravishta.
Thwam vaa idham sada sadheesa bhavaam sthadho anye,
Maayaa yada athma para budhiriyam hyaparthaa,
Yadhyasya janma nidhanam sthithireekshanam ,
Cha thadwaithadeva vasu kalavadha shti dharvo.
Nyasyedha mathmani jagaadwi layaabhu madhye,
Sesha aathmanaa nija suka anubhavo niroha,
Yogena militha drugathmani peetha nidhra,
Sthitho na thu thamo na gunamscha yungshai.
Thasyaiva they vapuridhamnija kala shakthyaa,
Samjnchodhitha prakruthi dharmana aathma goodam,
Ambasyanaantha sayanaad viramath samaadhe,
Nabherabhooth swa kamikaa vatavan mahaabjam.
Thath sambhava kavi ratho anyadha pasya maanasthwam,
Bheejamathmani thatham swabahir vichinthaya,
Naavindha dhabdha sathamapsu nimmajjamaano jaathe,
Angure kadha maho pala bhedha bheejam.
Sa thwathmayo nirathi vismitha aasthitho abhjam,
Kaalena theevra thapasaa parishuddha bhavaa,
Thwamathamanisa bhuvi gandha mivathi sookshmam,
Bhoothendriyysayamaye vithatham dadarsa.
Yevam sahasra vadhanaangri sira karoru,
Nasaasya karna nayanaabharayudhaadyam,
Maaya mayam sad upalakshitha samnivesam,
Drushtwaa maha Purusha maapa mudham virincha.
Thasmai bhavaan haya sira sthanuvacha bhibradha,
Veda druhathi balou Madhu kaidabhakyai,
Hathwwa aanachruthi ganaamsthu rajasthamascha,
Sathwam thava Priya thamaam thanu maamnanthi.
Itham nruthiryagrushidhe vajashava tharai lokaan,
Vibhavayasi hamsee jagath prathipaan,
Dharma mahapurusha paasi yuganuvrutham channa,
Kalou yadhabha vastri yugodha sa thwam.
Naithan manasthava kadhaasu vikundanatha,
Sampriyathe duritha dushta masaadhu theevram,
Kaamathuram harsha soka bhayai shanaartham thasmin,
Kadham thava gathim vimrusaami dheena.
Jihwe katho Achyutha vikarshathi maavi thrupthaa,
Susno anya thasthwagudharam sravanam kuthaaschith,
Graano anyathascha pala druk kwa cha karma Shakthi,
Bahavya sapalyayiva gehapathim lunanthi.
Yevam swakarma pathitham bhava vaitharanyam,
Anyonya janma maranaasana bheetha bheetham,
Pasyan angnanam swa para vigraha vaira mithram,
Hathaithi paaracharapeepruhi moodamadhya.
Konvathra they akhila guro bhagwan prayasa,
Utharane asya bhava sambhava lopa hetho,
Moodeshu vai mahadanugraha aartha bandho.
Kim thena they Priya jananu sevathaam na.
Naivo dwije para durathyaya Vaithranyaas,
Thwad veerya gayana maha mrutha magna chitha,
Soche thatho vimukha chethasa indrriyartha,
Maaya sukhaaya bhara mudhwahatho vimoodaan.
Praayena deva munaya swa vimukthi kaamaa,
Mounam charanthi vijane na prartha nishtaa,
Naithaan vihaaya krupanaan vimumuksha yeko,
Naa anyam thwadasya saranam bramatho anupasye.
Yan maidhunadhi gruham yedhi sukham hi thucham,
Kandooyanena kara yoriva dukha dukham,
Thrupyanthi neha krupanaa bahu dukha bhaajaa,
Khandoothi van manasijam visha hetha dheeraa.
Mouna Vrutha srutha thapo adhyayana swadharma ,
Vyakhyaraho japa samaadhaya apa vargyaa,
Praya param Purusha they thawa jithendriyaanaam,
Varthaa bhavanthyutha na vathraa thu dhambeekaanaam.
Roope yime sadasathi thava Veda srushte,
Bheeejangura viva na cha anya adha roopakasya,
Yuktha samksha mubha yathra vichinvathe thwaam,
Yogena vahnimiva dharushu nanyatha syath.
Thwam vayur agni avanir viya dhambhu mathraa,
Pranenryaani Hrudayam chidanugrahascha,
Sarvam thwameva saguno vigunascha bhooman,
Nanyath thwadasthyapi mano vachasaa niruktham.
Naithe gunaa na gunino mahadhaadayo ye,
Sarve manna prabhoothaya saha deva marthyaa,
Aadhyanthavamtha uroogaaya vidanthi hi thwaam,
Yevam vimrusyas sudhiyo viramanthi sabhdaath.
Thath thear mhathama namasthuthi karma pooja,
Karma smruthiscaranayo sravanamkadhaayaama,
Samsevayaa thwayi vinethi shadangaya kim,
Bhakthim jana parama hamsa gathou labhetha
Gopi Geetham
gopya UchuH |
jayati te.adhikaM janmanA vrajaH
shrayata indirA shashvadatra hi |
dayita dR^ishyatAM dikShu tAvakA\-
stvayi dhR^itAsavastvAM vichinvate || 1||
sharadudAshaye sAdhujAtasa\-
tsarasijodarashrImuShA dR^ishA |
suratanAtha te.ashulkadAsikA
varada nighnato neha kiM vadhaH || 2||
viShajalApyayAdvyAlarAkShasA\-
dvarShamArutAdvaidyutAnalAt |
vR^iShamayAtmajAdvishvatobhayA\-
dR^iShabha te vayaM rakShitA muhuH || 3||
na khalu gopikAnandano bhavA\-
nakhiladehinAmantarAtmadR^ik |
vikhanasArthito vishvaguptaye
sakha udeyivAnsAtvatAM kule || 4||
virachitAbhayaM vR^iShNidhurya te
charaNamIyuShAM saMsR^iterbhayAt |
karasaroruhaM kAnta kAmadaM
shirasi dhehi naH shrIkaragraham || 5||
vrajajanArtihanvIra yoShitAM
nijajanasmayadhvaMsanasmita |
bhaja sakhe bhavatki~NkarIH sma no
jalaruhAnanaM chAru darshaya || 6||
praNatadehinAM pApakarshanaM
tR^iNacharAnugaM shrIniketanam |
phaNiphaNArpitaM te padAMbujaM
kR^iNu kucheShu naH kR^indhi hR^ichChayam || 7||
madhurayA girA valguvAkyayA
budhamanoj~nayA puShkarekShaNa |
vidhikarIrimA vIra muhyatI\-
radharasIdhunA.a.apyAyayasva naH || 8||
tava kathAmR^itaM taptajIvanaM
kavibhirIDitaM kalmaShApaham |
shravaNama~NgalaM shrImadAtataM
bhuvi gR^iNanti te bhUridA janAH || 9||
prahasitaM priya premavIkShaNaM
viharaNaM cha te dhyAnama~Ngalam |
rahasi saMvido yA hR^idispR^ishaH
kuhaka no manaH kShobhayanti hi || 10||
chalasi yadvrajAchchArayanpashUn
nalinasundaraM nAtha te padam |
shilatR^iNA~NkuraiH sIdatIti naH
kalilatAM manaH kAnta gachChati || 11||
dinaparikShaye nIlakuntalai\-
rvanaruhAnanaM bibhradAvR^itam |
ghanarajasvalaM darshayanmuhu\-
rmanasi naH smaraM vIra yachChasi || 12||
praNatakAmadaM padmajArchitaM
dharaNimaNDanaM dhyeyamApadi |
charaNapa~NkajaM shantamaM cha te
ramaNa naH staneShvarpayAdhihan || 13||
suratavardhanaM shokanAshanaM
svaritaveNunA suShThu chumbitam |
itararAgavismAraNaM nR^iNAM
vitara vIra naste.adharAmR^itam || 14||
aTati yadbhavAnahni kAnanaM
truTiryugAyate tvAmapashyatAm |
kuTilakuntalaM shrImukhaM cha te
jaDa udIkShatAM pakShmakR^iddR^ishAm || 15||
patisutAnvayabhrAtR^ibAndhavA\-
nativila~Nghya te.antyachyutAgatAH |
gatividastavodgItamohitAH
kitava yoShitaH kastyajennishi || 16||
rahasi saMvidaM hR^ichChayodayaM
prahasitAnanaM premavIkShaNam |
bR^ihaduraH shriyo vIkShya dhAma te
muhuratispR^ihA muhyate manaH || 17||
vrajavanaukasAM vyaktira~Nga te
vR^ijinahantryalaM vishvama~Ngalam |
tyaja manAk cha nastvatspR^ihAtmanAM
svajanahR^idrujAM yanniShUdanam || 18||
yatte sujAtacharaNAmburuhaM staneSha
bhItAH shanaiH priya dadhImahi karkasheShu |
tenATavImaTasi tadvyathate na kiMsvit
kUrpAdibhirbhramati dhIrbhavadAyuShAM naH || 19||
iti shrImadbhAgavata mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM
dashamaskandhe pUrvArdhe rAsakrIDAyAM gopIgItaM nAmaikatriMsho.adhyAyaH ||
Aila Geetham
shrI bhagavAn uvAcha |
mallakShaNamimaM kAyaM labdhvA maddharma AsthitaH |
AnandaM paramAtmAnamAtmasthaM samupaiti mAm || 11\.26\.1||
guNamayyA jIvayonyA vimukto j~nAnaniShThayA |
guNeShu mAyAmAtreShu dR^ishyamAneShvavastutaH |
vartamAno.api na pumAnyujyate.avastubhirguNaiH || 11\.26\.2||
sa~NgaM na kuryAdasatAM shishnodaratR^ipAM kvachit |
tasyAnugastamasyandhe patatyandhAnugAndhavat || 11\.26\.3||
ailaH samrADimAM gAthAmagAyata bR^ihachChravAH |
urvashIvirahAnmuhyannirviNNaH shokasaMyame || 11\.26\.4||
tyaktvAtmAnaM vrayantIM tAM nagna unmattavannR^ipaH |
vilapannanvagAjjAye ghore tiShTheti viklavaH || 11\.26\.5||
kAmAnatR^ipto.anujuShankShullakAnvarShayAminIH |
na veda yAntIrnAyAntIrurvashyAkR^iShTachetanaH || 11\.26\.6||
aila uvAcha |
aho me mohavistAraH kAmakashmalachetasaH |
devyA gR^ihItakaNThasya nAyuHkhaNDA ime smR^itAH || 11\.26\.7||
nAhaM vedAbhinirmuktaH sUryo vAbhyudito.amuyA |
mUShito varShapUgAnAM batAhAni gatAnyuta || 11\.26\.8||
aho me Atmasammoho yenAtmA yoShitAM kR^itaH |
krIDAmR^igashchakravartI naradevashikhAmaNiH || 11\.26\.9||
saparichChadamAtmAnaM hitvA tR^iNamiveshvaram |
yAntIM striyaM chAnvagamaM nagna unmattavadrudan || 11\.26\.10||
kutastasyAnubhAvaH syAtteja Ishatvameva vA |
yo.anvagachChaM striyaM yAntIM kharavatpAdatADitaH || 11\.26\.11||
kiM vidyayA kiM tapasA kiM tyAgena shrutena vA |
kiM viviktena maunena strIbhiryasya mano hR^itam || 11\.26\.12||
svArthasyAkovidaM dhi~NmAM mUrkhaM paNDitamAninam |
yo.ahamIshvaratAM prApya strIbhirgokharavajjitaH || 11\.26\.13||
sevato varShapUgAnme urvashyA adharAsavam |
na tR^ipyatyAtmabhUH kAmo vahnirAhutibhiryathA || 11\.26\.14||
puMshchalyApahR^itaM chittaM ko nvanyo mochituM prabhuH |
AtmArAmeshvaramR^ite bhagavantamadhokShajam || 11\.26\.15||
bodhitasyApi devyA me sUktavAkyena durmateH |
manogato mahAmoho nApayAtyajitAtmanaH || 11\.26\.16||
kimetayA no.apakR^itaM rajjvA vA sarpachetasaH |
draShTuH svarUpAviduSho yo.ahaM yadajitendriyaH || 11\.26\.17||
kvAyaM malImasaH kAyo daurgandhyAdyAtmako.ashuchiH |
kva guNAH saumanasyAdyA hyadhyAso.avidyayA kR^itaH || 11\.26\.18||
pitroH kiM svaM nu bhAryAyAH svAmino.agneH shvagR^idhrayoH |
kimAtmanaH kiM suhR^idAmiti yo nAvasIyate || 11\.26\.19||
tasminkalevare.amedhye tuchChaniShThe viShajjate |
aho subhadraM sunasaM susmitaM cha mukhaM striyaH || 11\.26\.20||
tva~NmAMsarudhirasnAyu medomajjAsthisaMhatau |
viNmUtrapUye ramatAM kR^imINAM kiyadantaram || 11\.26\.21||
athApi nopasajjeta strIShu straiNeShu chArthavit |
viShayendriyasaMyogAnmanaH kShubhyati nAnyathA || 11\.26\.22||
adR^iShTAdashrutAdbhAvAnna bhAva upajAyate |
asamprayu~njataH prANAnshAmyati stimitaM manaH || 11\.26\.23||
tasmAtsa~Ngo na kartavyaH strIShu straiNeShu chendriyaiH |
viduShAM chApyavisrabdhaH ShaDvargaH kimu mAdR^ishAm || 11\.26\.24||
|| iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramaha.nsyAM sa.nhitAyAmekAdashaskandhe
Shadvi.nsho.adhyAyAntargataM ailagItaM samAptam || 11\.26||
BRAHMARA GEETHAM
shrI shuka uvAcha |
taM vIkShya kR^iShAnucharaM vrajastriyaH
pralambabAhuM navaka~njalochanam |
pItAmbaraM puShkaramAlinaM lasan
mukhAravindaM parimR^iShTakuNDalam || 10.47.1||
suvismitAH ko.ayamapIvyadarshanaH
kutashcha kasyAchyutaveShabhUShaNaH |
iti sma sarvAH parivavrurutsukAs
tamuttamaHshlokapadAmbujAshrayam || 10.47.2||
taM prashrayeNAvanatAH susatkR^itaM
savrIDahAsekShaNasUnR^itAdibhiH |
rahasyapR^ichChannupaviShTamAsane
vij~nAya sandeshaharaM ramApateH || 10.47.3||
jAnImastvAM yadupateH pArShadaM samupAgatam |
bhartreha preShitaH pitrorbhavAnpriyachikIrShayA | 10.47.4||
anyathA govraje tasya smaraNIyaM na chakShmahe |
snehAnubandho bandhUnAM munerapi sudustyajaH || 10.47.5||
anyeShvarthakR^itA maitrI yAvadarthaviDambanam |
pumbhiH strIShu kRitA yadvatsumanaHsviva ShaTpadaiH |10.47.6||
niHsvaM tyajanti gaNikA akalpaM nR^ipatiM prajAH |
adhItavidyA AchAryamR^itvijo dattadakShiNam || 10.47.7||
khagA vItaphalaM vR^ikShaM bhuktvA chAtithayo gR^iham |
dagdhaM mRigAstathAraNyaM jArA bhuktvA ratAM striyam |10.47.8||
iti gopyo hi govinde gatavAkkAyamAnasAH |
kR^iShNadUte samAyAte uddhave tyaktalaukikAH || 10.47.9||
gAyantyaH prIyakarmANi rudantyashcha gatahriyaH |
tasya saMsmR^itya saMsmR^itya yAni kaishorabAlyayoH || 10.47.10||
kAchinmadhukaraM dR^iShTvA dhyAyantI kR^iShNasa~Ngamam |
priyaprasthApitaM dUtaM kalpayitvedamabravIt || 10.47.11||
gopy uvAcha |
madhupa kitavabandho mA spR^isha~NghriM sapatnyAH
kuchavilulitamAlAku~NkumashmashrubhirnaH |
vahatu madhupatistanmAninInAM prasAdaM
yadusadasi viDambyaM yasya dUtastvamIdR^ik || 10.47.12||
sakR^idadharasudhAM svAM mohinIM pAyayitvA
sumanasa iva sadyastatyaje.asmAnbhavAdR^ik |
paricharati kathaM tatpAdapadmaM nu padmA
hyapi bata hR^itachetA hyuttamaHshlokajalpaiH || 10.47.13||
kimiha bahu ShaDa~Nghre gAyasi tvaM yadUnAM
adhipatimagR^ihANAmagrato naH purANam |
vijayasakhasakhInAM gIyatAM tatprasa~NgaH
kShapitakucharujaste kalpayantIShTamiShTAH || 10.47.14||
divi bhuvi cha rasAyAM kAH striyastaddurApAH
kapaTaruchirahAsabhrUvijR^imbhasya yAH syuH |
charaNaraja upAste yasya bhUtirvayaM kA
api cha kR^ipaNapakShe hyuttamaHshlokashabdaH || 10.47.15||
visR^ija shirasi pAdaM vedmyahaM chAtukArair
anunayaviduShaste.abhyetya dautyairmukundAt |
svakR^ita iha viShR^iShTApatyapatyanyalokA
vyasR^ijadakR^itachetAH kiM nu sandheyamasmin || 10.47.16||
mR^igayuriva kapIndraM vivyadhe lubdhadharmA
striyamakR^ita virUpAM strIjitaH kAmayAnAm |
balimapi balimattvAveShTayaddhvA~NkShavadyas
tadalamasitasakhyairdustyajastatkathArthaH || 10.47.17||
yadanucharitalIlAkarNapIyUShavipruT
sakR^idadanavidhUtadvandvadharmA vinaShTAH |
sapadi gR^ihakuTumbaM dInamutsR^ijya dInA
bahava iha viha~NgA bhikShucharyAM charanti || 10.47.18||
vayamR^itamiva jihmavyAhR^itaM shraddadhAnAH
kulikarutamivAj~nAH kR^iShNavadhvo hariNyaH |
dadR^ishurasakR^idetattannakhasparshatIvra
smararuja upamantrinbhaNyatAmanyavArtA || 10.47.19||
priyasakha punarAgAH preyasA preShitaH kiM
varaya kimanurundhe mAnanIyo.asi me.a~Nga |
nayasi kathamihAsmAndustyajadvandvapArshvaM
satatamurasi saumya shrIrvadhUH sAkamAste || 10.47.20||
api bata madhupuryAmAryaputro.adhunAste
smarati sa pitR^igehAnsaumya bandhUMshcha gopAn |
kvachidapi sa kathA naH ki~NkarINAM gR^iNIte
bhujamagurusugandhaM mUrdhnyadhAsyatkadA nu || 10.47.21||
shrI shuka uvAcha |
athoddhavo nishamyaivaM kR^iShNadarshanalAlasAH |
sAntvayanpriyasandeshairgopIridamabhAShata || 10.47.22||
shrIuddhava uvAcha |
aho yUyaM sma pUrNArthA bhavatyo lokapUjitAH |
vAsudeve bhagavati yAsAmityarpitaM manaH || 10.47.23||
dAnavratatapohoma japasvAdhyAyasaMyamaiH |
shreyobhirvividhaishchAnyaiH kR^iShNe bhaktirhi sAdhyate || 10.47.24||
bhagavatyuttamaHshloke bhavatIbhiranuttamA |
bhaktiH pravartitA diShTyA munInAmapi durlabhA || 10.47.25||
diShTyA putrAnpatIndehAnsvajanAnbhavanAni cha |
hitvAvR^inIta yUyaM yatkR^iShNAkhyaM puruShaM param || 10.47.26||
sarvAtmabhAvo.adhikR^ito bhavatInAmadhokShaje |
viraheNa mahAbhAgA mahAnme.anugrahaH kR^itaH || 10.47.27||
shrUyatAM priyasandesho bhavatInAM sukhAvahaH |
yamAdAyAgato bhadrA ahaM bhartU rahaskaraH || 10.47.28||
shrIbhagavAnuvAcha |
bhavatInAM viyogo me na hi sarvAtmanA kvachit |
yathA bhUtAni bhUteShu khaM vAyvagnirjalaM mahI |
tathAhaM cha manaHprANa bhUtendriyaguNAshrayaH || 10.47.29||
AtmanyevAtmanAtmAnaM sR^ije hanmyanupAlaye |
AtmamAyAnubhAvena bhUtendriyaguNAtmanA || 10.47.30||
AtmA j~nAnamayaH shuddho vyatirikto.aguNAnvayaH |
suShuptisvapnajAgradbhirmAyAvR^ittibhirIyate || 10.47.31||
yenendriyArthAndhyAyeta mR^iShA svapnavadutthitaH |
tannirundhyAdindriyANi vinidraH pratyapadyata || 10.47.32||
etadantaH samAmnAyo yogaH sA~NkhyaM manIShiNAm |
tyAgastapo damaH satyaM samudrAntA ivApagAH || 10.47.33||
yattvahaM bhavatInAM vai dUre varte priyo dR^ishAm |
manasaH sannikarShArthaM madanudhyAnakAmyayA || 10.47.34||
yathA dUrachare preShThe mana Avishya vartate |
strINAM cha na tathA chetaH sannikR^iShTe.akShigochare || 10.47.35||
mayyAveshya manaH kR^itsnaM vimuktAsheShavR^itti yat |
anusmarantyo mAM nityamachirAnmAmupaiShyatha || 10.47.36||
yA mayA krIDatA rAtryAM vane.asminvraja AsthitAH |
alabdharAsAH kalyANyo mApurmadvIryachintayA || 10.47.37||
shrI shuka uvAcha
evaM priyatamAdiShTamAkarNya vrajayoShitaH |
tA UchuruddhavaM prItAstatsandeshAgatasmR^itIH || 10.47.38||
gopya UchuH
diShTyAhito hataH kaMso yadUnAM sAnugo.aghakR^it |
diShTyAptairlabdhasarvArthaiH kushalyAste.achyuto.adhunA || 10.47.39||
kachchidgadAgrajaH saumya karoti purayoShitAm |
prItiM naH snigdhasavrIDa hAsodArekShaNArchitaH || 10.47.40||
kathaM rativisheShaj~naH priyashcha purayoShitAm |
nAnubadhyeta tadvAkyairvibhramaishchAnubhAjitaH || 10.47.41||
api smarati naH sAdho govindaH prastute kvachit |
goShThimadhye purastrINAmgrAmyAH svairakathAntare || 10.47.42||
tAH kiM nishAH smarati yAsu tadA priyAbhir
vR^indAvane kumudakundashashA~Nkaramye |
reme kvaNachcharaNanUpurarAsagoShThyAm
asmAbhirIDitamanoj~nakathaH kadAchit || 10.47.43||
apyeShyatIha dAshArhastaptAH svakR^itayA shuchA |
sa~njIvayannu no gAtrairyathendro vanamambudaiH || 10.47.44||
kasmAtkR^iShNa ihAyAti prAptarAjyo hatAhitaH |
narendrakanyA udvAhya prItaH sarvasuhR^idvR^itaH || 10.47.45||
kimasmAbhirvanaukobhiranyAbhirvA mahAtmanaH |
shrIpaterAptakAmasya kriyetArthaH kR^itAtmanaH || 10.47.46||
paraM saukhyaM hi nairAshyaM svairiNyapyAha pi~NgalA |
tajjAnatInAM naH kR^iShNe tathApyAshA duratyayA || 10.47.47||
ka utsaheta santyaktumuttamaHshlokasaMvidam |
anichChato.api yasya shrIra~NgAnna chyavate kvachit || 10.47.48||
sarichChailavanoddeshA gAvo veNuravA ime |
sa~NkarShaNasahAyena kR^iShNenAcharitAH prabho || 10.47.49||
punaH punaH smArayanti nandagopasutaM bata |
shrIniketaistatpadakairvismartuM naiva shaknumaH || 10.47.50||
gatyA lalitayodAra hAsalIlAvalokanaiH |
mAdhvyA girA hR^itadhiyaH kathaM taM vismarAma he || 10.47.51||
he nAtha he ramAnAtha vrajanAthArtinAshana |
magnamuddhara govinda gokulaM vR^ijinArNavAt || 10.47.52||
shrIshuka uvAcha |
tatastAH kR^iShNasandeshairvyapetavirahajvarAH |
uddhavaM pUjayAM chakrurj~nAtvAtmAnamadhokShajam || 10.47.53||
uvAsa katichinmAsAngopInAM vinudanshuchaH |
kR^iShNalIlAkathAM gAyanramayAmAsa gokulam || 10.47.54||
yAvantyahAni nandasya vraje.avAtsItsa uddhavaH |
vrajaukasAM kShaNaprAyANyAsankR^iShNasya vArtayA || 10.47.55||
saridvanagiridroNIrvIkShankusumitAndrumAn |
kR^iShNaM saMsmArayanreme haridAso vrajaukasAm || 10.47.56||
dR^iShTvaivamAdi gopInAM kR^iShNAveshAtmaviklavam |
uddhavaH paramaprItastA namasyannidaM jagau || 10.47.57||
etAH paraM tanubhR^ito bhuvi gopavadhvo
govinda eva nikhilAtmani rUDhabhAvAH |
vA~nChanti yadbhavabhiyo munayo vayaM cha
kiM brahmajanmabhiranantakathArasasya || 10.47.58||
kvemAH striyo vanacharIrvyabhichAraduShTAH
kR^iShNe kva chaiSha paramAtmani rUDhabhAvaH | |
nanvIshvaro.anubhajato.aviduSho.api sAkShAch
ChreyastanotyagadarAja ivopayuktaH || 10.47.59||
nAyaM shriyo.a~Nga u nitAntarateH prasAdaH
svaryoShitAM nalinagandharuchAM kuto.anyAH |
rAsotsave.asya bhujadaNDagR^ihItakaNTha
labdhAshiShAM ya udagAdvrajavallabhInAm || 10.47.60||
AsAmaho charaNareNujuShAmahaM syAM
vR^indAvane kimapi gulmalatauShadhInAm |
yA dustyajaM svajanamAryapathaM cha hitvA
bhejurmukundapadavIM shrutibhirvimR^igyAm || 10.47.61||
yA vai shriyArchitamajAdibhirAptakAmair
yogeshvarairapi yadAtmani rAsagoShThyAm |
kR^iShNasya tadbhagavataH charaNAravindaM
nyastaM staneShu vijahuH parirabhya tApam || 10.47.62||
vande nandavrajastrINAM pAdareNumabhIkShNashaH |
yAsAM harikathodgItaM punAti bhuvanatrayam || 10.47.63||
shrIshuka uvAcha |
atha gopIranuj~nApya yashodAM nandameva cha |
gopAnAmantrya dAshArho yAsyannAruruhe ratham || 10.47.64||
taM nirgataM samAsAdya nAnopAyanapANayaH |
nandAdayo.anurAgeNa prAvochannashrulochanAH || 10.47.65||
manaso vR^ittayo naH syuH kR^iShNa pAdAmbujAshrayAH |
vAcho.abhidhAyinIrnAmnAM kAyastatprahvaNAdiShu || 10.47.66||
karmabhirbhrAmyamANAnAM yatra kvApIshvarechChayA |
ma~NgalAcharitairdAnai ratirnaH kR^iShNa Ishvare || 10.47.67||
evaM sabhAjito gopaiH kR^iShNabhaktyA narAdhipa |
uddhavaH punarAgachChanmathurAM kR^iShNapAlitAm || 10.47.68||
kR^iShNAya praNipatyAha bhaktyudrekaM vrajaukasAm |
vasudevAya rAmAya rAj~ne chopAyanAnyadAt || 10.47.69||
|| iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramaha.nsyAM sa.nhitAyAM
Dashamaskandhe pUrvArdhe uddhavapratiyAne saptachatvArisho.adhyAyAntargataM
bhramaragItaM samAptam || 10.47||
YUGALA GEETHAM
shrI shuka uvAcha |
gopyaH kR^iShNe vanaM yAte tamanudrutachetasaH |
kR^iShNalIlAH pragAyantyo ninyurduHkhena vAsarAn || 1||
shrI gopya UchuH |
vAmabAhukR^itavAmakapolo valgitabhruradharArpitaveNum |
komalA~NgulibhirAshritamArgaM gopya Irayati yatra mukundaH || 2||
vyomayAnavanitAH saha siddhairvismitAstadupadhArya salajjAH |
kAmamArgaNasamarpitachittAH kashmalaM yayurapasmR^itanIvyaH || 3||
hanta chitramabalAH shR^iNutedaM hArahAsa urasi sthiravidyut |
nandasUnurayamArtajanAnAM narmado yarhi kUjitaveNuH || 4||
vR^indasho vrajavR^iShA mR^igagAvo veNuvAdyahR^itachetasa ArAt |
dantadaShTakavalA dhR^itakarNA nidritA likhitachitramivAsan || 5||
barhiNastabakadhAtupalAshairbaddhamallaparibarhaviDambaH |
karhichitsabala Ali sa gopairgAH samAhvayati yatra mukundaH || 6||
tarhi bhagnagatayaH sarito vai tatpadAmbujarajo.anilanItam |
spR^ihayatIrvayamivAbahupuNyAH premavepitabhujAH stimitApaH || 7||
anucharaiH samanuvarNitavIrya AdipUruSha ivAchalabhUtiH |
vanacharo giritaTeShu charantIrveNunAhvayati gAH sa yadA hi || 8||
vanalatAstarava Atmani viShNuM vya~njayantya iva puShpaphalADhyAH |
praNatabhAraviTapA madhudhArAH premahR^iShTatanavo vavR^iShuH sma || 9||
darshanIyatilako vanamAlA divyagandhatulasImadhumattaiH |
alikulairalaghu gItAmabhIShTamAdriyanyarhi sandhitaveNuH || 10||
sarasi sArasahaMsaviha~NgAshchArugItAhR^itachetasa etya |
harimupAsata te yatachittA hanta mIlitadR^isho dhR^itamaunAH || 11||
sahabalaH sragavataMsavilAsaH sAnuShu kShitibhR^ito vrajadevyaH |
harShayanyarhi veNuraveNa jAtaharSha uparambhati vishvam || 12||
mahadatikramaNasha~NkitachetA mandamandamanugarjati meghaH |
suhR^idamabhyavarShatsumanobhishChAyayA cha vidadhatpratapatram || 13||
vividhagopacharaNeShu vidagdho veNuvAdya urudhA nijashikShAH |
tava sutaH sati yadAdharabimbe dattaveNuranayatsvarajAtIH || 14||
savanashastadupadhArya sureshAH shakrasharvaparameShThipurogAH |
kavaya AnatakandharachittAH kashmalaM yayuranishchitatattvAH || 15||
nijapadAbjadalairdhvajavajra nIrajA~NkushavichitralalAmaiH |
vrajabhuvaH shamayankhuratodaM varShmadhuryagatirIDitaveNuH || 16||
vrajati tena vayaM savilAsa vIkShaNArpitamanobhavavegAH |
kujagatiM gamitA na vidAmaH kashmalena kavaraM vasanaM vA || 17||
maNidharaH kvachidAgaNayangA mAlayA dayitagandhatulasyAH |
praNayino.anucharasya kadAMse prakShipanbhujamagAyata yatra || 18||
kvaNitaveNuravava~nchitachittAH kR^iShNamanvasata kR^iShNagR^ihiNyaH |
guNagaNArNamanugatya hariNyo gopikA iva vimuktagR^ihAshAH || 19||
kundadAmakR^itakautukaveSho gopagodhanavR^ito yamunAyAm |
nandasUnuranaghe tava vatso narmadaH praNayiNAM vijahAra || 20||
mandavAyurupavAtyanakUlaM mAnayanmalayajasparshena |
vandinastamupadevagaNA ye vAdyagItabalibhiH parivavruH || 21||
vatsalo vrajagavAM yadagadhro vandyamAnacharaNaH pathi vR^iddhaiH |
kR^itsnagodhanamupohya dinAnte gItaveNuranugeDitakIrtiH || 22||
utsavaM shramaruchApi dR^ishInAmunnayankhurarajashChuritasrak |
ditsayaiti suhR^idAsiSha eSha devakIjaTharabhUruDurAjaH || 23||
madavighUrNitalochana IShatmAnadaH svasuhR^idAM vanamAlI |
badarapANDuvadano mR^idugaNDaM maNDayankanakakuNDalalakShmyA || 24||
yadupatirdviradarAjavihAro yAminIpatirivaiSha dinAnte |
muditavaktra upayAti durantaM mochayanvrajagavAM dinatApam || 25||
|| iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM
dashamaskandhe pUrvArdhe vR^indAvanakrIDAyAM gopikAyugalagItaM
nAma pa~nchatriMsho.adhyAyaH || 10\.35||
PRANAYA GEETHAM
shrIgopya UchuH |
maivaM vibho.arhati bhavAngadituM nR^ishaMsaM santyajya sarvaviShayAMstava pAdamUlam |
bhaktA bhajasva duravagraha mA tyajAsmAn devo yathAdipuruSho bhajate mumukShUn || 10\.29\.31||
yatpatyapatyasuhR^idAmanuvR^ittira~Nga strINAM svadharma iti dharmavidA tvayoktam |
astvevametadupadeshapade tvayIshe preShTho bhavAMstanubhR^itAM kila bandhurAtmA || 10\.29\.32||
kurvanti hi tvayi ratiM kushalAH sva Atman nityapriye patisutAdibhirArtidaiH kim |
tannaH prasIda parameshvara mA sma ChindyA AshAM dhR^itAM tvayi chirAdaravindanetra || 10\.29\.33||
chittaM sukhena bhavatApahR^itaM gR^iheShu yannirvishatyuta karAvapi gR^ihyakR^itye |
pAdau padaM na chalatastava pAdamUlAd yAmaH kathaM vrajamatho karavAma kiM vA || 10\.29\.34||
si~nchA~Nga nastvadadharAmR^itapUrakeNa hAsAvalokakalagItajahR^ichChayAgnim |
no chedvayaM virahajAgnyupayuktadehA dhyAnena yAma padayoH padavIM sakhe te || 10\.29\.35||
yarhyambujAkSha tava pAdatalaM ramAyA dattakShaNaM kvachidaraNyajanapriyasya |
asprAkShma tatprabhR^iti nAnyasamakShama~njaH sthAtuMstvayAbhiramitA bata pArayAmaH || 10\.29\.36||
shrIryatpadAmbujarajashchakame tulasyA labdhvApi vakShasi padaM kila bhR^ityajuShTam |
yasyAH svavIkShaNa utAnyasuraprayAsas tadvadvayaM cha tava pAdarajaH prapannAH || 10\.29\.37||
tannaH prasIda vR^ijinArdana te.anghrimUlaM prAptA visR^ijya vasatIstvadupAsanAshAH |
tvatsundarasmitanirIkShaNatIvrakAma taptAtmanAM puruShabhUShaNa dehi dAsyam || 10\.29\.38||
vIkShyAlakAvR^itamukhaM tava kuNdalashrI gaNDasthalAdharasudhaM hasitAvalokam |
dattAbhayaM cha bhujadaNDayugaM vilokya vakShaH shriyaikaramaNaM cha bhavAma dAsyaH || 10\.29\.39||
kA strya~Nga te kalapadAyataveNugIta sammohitAryacharitAnna chalettrilokyAm |
trailokyasaubhagamidaM cha nirIkShya rUpaM yadgodvijadrumamR^igAH pulakAnyabibhran || 10\.29\.40||
vyaktaM bhavAnvrajabhayArtiharo.abhijAto devo yathAdipuruShaH suralokagoptA |
tanno nidhehi karapa~NkajamArtabandho taptastaneShu cha shiraHsu cha ki~NkarINAm || 10\.29\.41||
|| iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramaha.nsyAM sa.nhitAyAM dashamaskandhe pUrvArdhe bhagavato rAsakrIDAvarNanaM nAmaikonatri.nsho.adhyAyAntargataM praNayagItaM samAptam || 10\.29||
VENU GEETHAM
shrIshuka uvAcha |
itthaM sharatsvachChajalaM padmAkarasugandhinA |
nyavishadvAyunA vAtaM sa gogopAlako.achyutaH || 10\.21\.1||
kusumitavanarAjishuShmibhR^i~Nga dvijakulaghuShTasaraHsarinmahIdhram |
madhupatiravagAhya chArayangAH sahapashupAlabalashchukUja veNum || 10\.21\.2||
tadvrajastriya Ashrutya veNugItaM smarodayam |
kAshchitparokShaM kR^iShNasya svasakhIbhyo.anvavarNayan || 10\.21\.3||
tadvarNayitumArabdhAH smarantyaH kR^iShNacheShTitam |
nAshakansmaravegena vikShiptamanaso nR^ipa || 10\.21\.4||
barhApIDaM naTavaravapuH karNayoH karNikAraM
bibhradvAsaH kanakakapishaM vaijayantIM cha mAlAm |
randhrAnveNoradharasudhayApUrayangopavR^indair\-
vR^indAraNyaM svapadaramaNaM prAvishadgItakIrtiH || 10\.21\.5||
iti veNuravaM rAjan sarvabhUtamanoharam |
shrutvA vrajastriyaH sarvA varNayantyo.abhirebhire || 10\.21\.6||
shrIgopya UchuH |
akShaNvatAM phalamidaM na paraM vidAmaH
sakhyaH pashUnanaviveshayatorvayasyaiH |
vaktraM vrajeshasutayoranaveNujuShTaM
yairvA nipItamanuraktakaTAkShamokSham || 10\.21\.7||
chUtapravAlabarhastabakotpalAbja mAlAnupR^iktaparidhAnavichitraveshau
madhye virejaturalaM pashupAlagoShThyAM raNge yathA naTavarau kvacha gAyamAnau || 10.21.8||
gopyaH kimAcharadayaM kushalaM sma veNur\-
dAmodarAdharasudhAmapi gopikAnAm
bhu~Nkte svayaM yadavashiShTarasaM hradinyo
hR^iShyattvacho.ashru mumuchustaravo yathAryaH || 10\.21\.9||
vR^indAvanaM sakhi bhuvo vitanoti kIrtiM
yaddevakIsutapadAmbujalabdhalakShmi |
govindaveNumanu mattamayUranR^ityaM
prekShyAdrisAnvavaratAnyasamastasattvam || 10\.21\.10||
dhanyAH sma mUDhagatayo.api hariNya etA
yA nandanandanamupAttavichitravesham |
AkarNya veNuraNitaM sahakR^iShNasArAH
pUjAM dadhurvirachitAM praNayAvalokaiH || 10\.21\.11||
kR^iShNaM nirIkShya vanitotsavarUpashIlaM
shrutvA cha tatkvaNitaveNuviviktagItam |
devyo vimAnagatayaH smaranunnasArA
bhrashyatprasUnakabarA mumuhurvinIvyaH || 10\.21\.12||
gAvashcha kR^iShNamukhanirgataveNugIta
pIyUShamuttabhitakarNapuTaiH pibantyaH |
shAvAH snutastanapayaHkavalAH sma tasthur\-
govindamAtmani dR^ishAshrukalAH spR^ishantyaH || 10\.21\.13||
prAyo batAmba vihagA munayo vane.asmin
kR^iShNekShitaM taduditaM kalaveNugItam |
Aruhya ye drumabhujAnruchirapravAlAn
shR^iNvanti mIlitadR^isho vigatAnyavAchaH || 10\.21\.14||
nadyastadA tadupadhArya mukundagItam
AvartalakShitamanobhavabhagnavegAH |
Ali~NganasthagitamUrmibhujairmurArer\-
gR^ihNanti pAdayugalaM kamalopahArAH || 10\.21\.15||
dR^iShTvAtape vrajapashUnsaha rAmagopaiH
sa~nchArayantamanu veNumudIrayantam |
premapravR^iddha uditaH kusumAvalIbhiH
sakhyurvyadhAtsvavapuShAmbuda Atapatram || 10\.21\.16||
pUrNAH pulindya urugAyapadAbjarAga
shrIku~Nkumena dayitAstanamaNDitena |
taddarshanasmararujastR^iNarUShitena
limpantya AnanakucheShu jahustadAdhim || 10\.21\.17||
hantAyamadrirabalA haridAsavaryo
yadrAmakR^iShNacharaNasparashapramodaH |
mAnaM tanoti sahagogaNayostayoryat
pAnIyasUyavasakandarakandamUlaiH || 10\.21\.18||
gA gopakairanuvanaM nayatorudAra
veNusvanaiH kalapadaistanubhR^itsu sakhyaH |
aspandanaM gatimatAM pulakastaruNAM
niryogapAshakR^italakShaNayorvichitram || 10\.21\.19||
evaMvidhA bhagavato yA vR^indAvanachAriNaH |
varNayantyo mitho gopyaH krIDAstanmayatAM yayuH || 10\.21\.20||
|| iti shrImadbhAgavate mahApurANe pAramahaMsyAM saMhitAyAM
dashamaskandhe pUrvArdhe veNugItaM nAmaikaviMsho.adhyAyaH || 10\.21||
Narayana Kavacham
shrI gaNeshAya namaH |
rAjovAcha |
yayA guptaH sahasrAkShaH savAhAn ripusainikAn |
krIDanniva vinirjitya trilokyA bubhuje shriyam || 1||
bhagava.nstanmamAkhyAhi varma nArAyaNAtmakam |
yathAtatAyinaH shatrUna yena gupto.ajayanmR^idhe || 2||
shrIshuka uvAcha |
vR^itaH purohitastvAShTro mahendrAyAnupR^ichChate |
nArAyaNAkhyaM varmAha tadihaikamanAH shR^iNu || 3||
shrIvishvarUpa uvAcha |
dhautA.nghripANirAchamya sapavitra uda~NmukhaH |
kR^itasvA~NgakaranyAso mantrAbhyAM vAgyataH shuchiH || 4||
nArAyaNamayaM varma sannahyedbhaya Agate |
daivabhUtAtmakarmabhyo nArAyaNamayaH pumAna || 5||
pAdayorjAnunorUrvorudare hR^idyathorasi |
mukhe shirasyAnupUrvyAdo~NkArAdIni vinyaset || 6||
OM namo nArAyaNAyeti viparyayamathApi vA |
karanyAsaM tataH kuryAddvAdashAkSharavidyayA || 7||
praNavAdiyakArAntama~Ngulya~NguShThaparvasu |
nyaseddhR^idaya OMkAraM vikAramanumUrdhani || 8||
ShakAraM tu bhruvormadhye NakAraM shikhayA nyaset |
vekAraM netrayoryu.njyAnnakAraM sarvasandhiShu || 9||
makAramastrumuddishya mantramUrtirbhavedbudhaH |
sarvisargaM phaDantaM tatsarvadikShu vinirdishet || 10||
OM viShNave namaH |
ityAtmAnaM paraM dhyAyeddhyeyaM ShaTshaktibhiryutam |
vidyAtejastapormUtimimaM mantramudAharet || 11||
OM harirvidadhyAnmama sarvarakShAM nyastA.nghripadmaH patagendrapR^iShThe |
darAricharmAsigadeShuchApapAshAndadhAno.aShTaguNo.aShTabAhuH || 12||
jaleShu mAM rakShatu matsyamUrtiryAdogaNebhyo varuNasya pAshAt |
sthaleShu mAyAbaTuvAmano.avyAt trivikramaH khe.avatu vishvarUpaH || 13||
durgeShvaTavyAjimukhAdiShu prabhuH pAyAnnR^isi.nho.asurayUthapAriH |
vimu~nchato yasya mahATTahAsaM disho vinedurnyapata.nshcha garbhAH || 14||
rakShatvasau mA.adhvani yaj~nakalpaH svada.nShTrayonnItadharo varAhaH |
rAmo.adrikUTeShvatha vipravAse salakShmaNo.avyAdbharatAgrajo mAm || 15||
mAmugradharmAdakhilAtpramAdAnnArAyaNaH pAtu narashcha hAsAt |
dattastvayogAdatha yoganAthaH pAyAdguNeshaH kapilaH karmabandhAt || 16||
sanatkumAro.avatu kAmadevAddhayagrIvo mAM pathi devahelanAt |
devarShivaryaH puruShArchanAntarAtkUrmo harirmAM nirayAdasheShAt || 17||
dhanvantarirbhagavAnpAtvapathyAdvandvAdbhayAdR^iShabho nirjitAtmA |
yaj~nashcha lokAdavatAjjanAntAdbalo gaNAtkrodhavashAdahIndraH || 18||
dvaipAyano bhagavAnaprabodhAdbuddhastu pAShaNDagaNAtpramAdAt |
kAlkiH kaleH kAlamalAtprapAtu dharmAvanAyorukR^itAvatAraH || 19||
mAM keshavo gadayA prAtaravyAdgovinda Asa~Ngava AttaveNuH |
nArAyaNaH prAhNa udAttashaktirmadhyandine viShNurarIndrapANiH || 20||
devo.aparAhne madhuhogradhanvA sAyantridhAmA.avatu mAdhavo mAm |
doShe hR^iShIkesha utArdharAtre nishItha eko.avatu padmanAbhaH || 21||
shrIvatsadhAmA.apararAtra IshaH pratyUSha Isho.asidharo janArdanaH |
dAmodaro.avyAdanusandhyaM prabhAte vishveshvaro bhagavAnkAlamUrtiH || 22||
chakraM yugAntAnalatigmanemi bhramatsamantAdbhagavatprayuktam |
dandagdhi dandagdhyarisainyamAshu kakShaM yathA vAtasakho hutAshaH || 23||
gade.ashanisparshanavisphuli~Nge niShpiNDhi niShpiNDhyajitapriyAsi |
kUShmANDavainAyakayakSharakShobhUtagrahA.nshchUrNaya chUrNayArIn || 24||
tvaM yAtudhAnapramathapretamAtR^ipishAchavipragrahaghoradR^iShTIn |
narendra vidrAvaya kR^iShNapUrito bhImasvano.arerhR^idayAni kampayan || 25||
tvaM tigmadhArAsivarArisainyamIshaprayukto mama Chindhi Chindhi |
chakShU.nShi charman shatachandra ChAdaya dviShAmaghAnAM hara pApachakShuShAm || 26||
yanno bhayaM grahebhyo.abhUtketubhyo nR^ibhya eva cha |
sarIsR^ipebhyo da.nShTribhya bhUtebhyo.aghebhya eva cha || 27||
sarvANyetAni bhagavannAmarUpAsrakIrtanAt |
prayA.ntu sa.nkShayaM sadyo ye.anye shreyaHpratIpakAH || 28||
garuDo bhagavA.nstotrastomashChandomayaH prabhuH |
rakShatvasheShakR^ichChrebhyo viShvaksenaH svanAmabhiH || 29||
sarvApadbhyo harernAmarUpayAnAyudhAni naH |
buddhIndriyamanaHprANAn pAntu pArShadabhUShaNAH || 30||
yathA hi bhagavAneva vastutaH sadasachcha yat |
satyenAnena naH sarve yAntu nAshamupadravAH || 31||
yathaikAtmyAnubhAvAnAM vikalparahitaH svayam |
bhUShaNAyudhali~NgAkhyA dhatte shaktIH svamAyayA || 32||
tenaiva satyamAnena sarvaj~no bhagavAn hariH |
pAtu sarvaiH svarUpairnaH sadA sarvatra sarvagaH || 33||
vidikShu dikShUrghvamadhaH samantAdantarbahirbhagavAnnArasi.nhaH |
prahApaya.NllokabhayaM svanena svatejasA grastasamastatejAH || 34||
maghavannidamAkhyAtaM varma nArAyaNAtmakam |
vijeShyasya~njasA yena da.nshito.asurayUthapAn || 35||
etaddhArayamANastu yaM yaM pashyati chakShuShA |
padA vA sa.nspR^ishetsadyaH sAdhvasAtsa vimuchyate || 36||
na kutashchidbhayaM tasya vidyAM dhArayato bhavet |
rAjadasyugrahAdibhyo vyAdhyAdibhyashcha karhichit || 37||
imAM vidyAM purA kashchitkaushiko dhArayan dvijaH |
yogadhAraNayA svA~NgaM jahau sa marudhanvani || 38||
tasyopari vimAnena gandharvapatirekadA |
yayau chitrarathaH strIbhirvR^ito yatra dvijakShayaH || 39||
gaganAnnyapatatsadyaH savimAno hyavAkshirAH |
sa vAlakhilyavachanAdasthInyAdAya vismitaH || 40||
prAsya prAchIsarasvatyAM snAtvA dhAma svamanvagAt |
ya idaM shR^iNuyAtkAle yo dhArayati chAdR^itaH ||
taM namasyanti bhUtAni muchyate sarvatobhayAt || 41||
shrIshuka uvAcha |
etAM vidyAmadhigato vishvarUpAchChakratuH |
trailokyalakShmIM bubhuje vinirjitya mR^ighe.asurAn || 42||
குந்தி ஸ்துதி
குந்த்யுவாச
நமஸ்யே புருஷம் த்வாத்யம் ஈஷ்வரம் ப்ரக்ருதே꞉ பரம்|
அலக்ஷ்யம் ஸர்வபூதானாம் அந்தர்பஹிரவஸ்திதம் ||18||
மாயாஜவனிகாச்சன்னம் அஜ்ஞாதோக்ஷஜமவ்யயம்|
ந லக்ஷ்யஸே மூடத்ருஷா நடோ நாட்யதரோ யதா||19||
ததா பரமஹம்ஸானாம் முனீநாமமலாத்மனாம்|
பக்தியோகவிதானார்த்தம் கதம் பஷ்யேம ஹி ஸ்த்ரிய꞉||20||
க்ருஷ்ணாய வாஸுதேவாய தேவகீநந்தனாய ச|
நந்தகோபகுமாராய கோவிந்தாய நமோ நம꞉||21||
நம꞉ பங்கஜநாபாய நம꞉ பங்கஜமாலினே|
நம꞉ பங்கஜநேத்ராய நமஸ்தே பங்கஜாங்க்ரயே||22||
யதா ஹ்ருஷீகேஷ கலேன தேவகீ
கம்ஸேன ருத்தாதிசிரம் ஷுசார்பிதா|
விமோசிதாஹம் ச ஸஹாத்மஜா விபோ
த்வயைவ நாதேன முஹுர்விபத்கணாத்||23||
விஷான்மஹாக்னே꞉ புருஷாத அதர்ஷநாத
அஸத்ஸபாயா வனவாஸக்ருச்ச்ரத꞉|
ம்ருதே ம்ருதேऽநேகமஹாரதாஸ்த்ரதோ
த்ரௌண்யஸ்த்ரதஷ்சாஸ்ம ஹரேऽபிரக்ஷிதா꞉||24||
விபத꞉ ஸந்து தா꞉ ஷஷ்வத்தத்ர தத்ர ஜகத்குரோ|
பவதோ தர்ஷனம் யத்ஸ்யாதபுனர்பவதர்ஷனம்||25||
ஜன்மைஷ்வர்யஷ்ருதஷ்ரீபிரேதமானமத꞉ புமான்|
நைவார்ஹத்யபிதாதும் வை த்வாமகிஞ்சனகோசரம்||26||
நமோऽகிஞ்சனவித்தாய நிவ்ருத்தகுணவ்ருத்தயே|
ஆத்மாராமாய ஷாந்தாய கைவல்யபதயே நம꞉||27||
மன்யே த்வாம் காலமீஷானமநாதிநிதனம் விபும்|
ஸமம் சரந்தம் ஸர்வத்ர பூதானாம் யன்மித꞉ கலி꞉||28||
ந வேத கஷ்சித்பகவம்ஷ்சிகீர்ஷிதம்
தவேஹமானஸ்ய ந்ருணாம் விடம்பனம்|
ந யஸ்ய கஷ்சித்தயிதோऽஸ்தி கர்ஹிசித்த்வே
ஷ்யஷ்ச யஸ்மின்விஷமா மதிர்ந்ருணாம்||29||
ஜன்ம கர்ம ச விஷ்வாத்மன்னஜஸ்யாகர்துராத்மன꞉|
திர்யங்ந்ருஷிஷு யாத꞉ஸு ததத்யந்தவிடம்பனம்||30||
கோப்யாததே த்வயி க்ருதாகஸி தாம தாவத்யா தே தஷாஷ்ருகலிலாஞ்ஜனஸம்ப்ரமாக்ஷம்|
வக்த்ரம் நினீய பயபாவனயா ஸ்திதஸ்ய
ஸா மாம் விமோஹயதி பீரபி யத்பிபேதி||31||
கேசிதாஹுரஜம் ஜாதம் புண்யஷ்லோகஸ்ய கீர்தயே|
யதோ꞉ ப்ரியஸ்யான்வவாயே மலயஸ்யேவ சந்தனம்||32||
அபரே வஸுதேவஸ்ய தேவக்யாம் யாசிதோऽப்யகாத்|
அஜஸ்த்வமஸ்ய க்ஷேமாய வதாய ச ஸுரத்விஷாம்||33||
பாராவதாரணாயான்யே புவோ நாவ இவோததௌ|
ஸீதந்த்யா பூரிபாரேண ஜாதோ ஹ்யாத்மபுவார்தித꞉||34||
பவேऽஸ்மின்க்லிஷ்யமானாநாமவித்யாகாமகர்மபி꞉|
ஷ்ரவணஸ்மரணார்ஹாணி கரிஷ்யன்னிதி கேசன||35||
ஷ்ருண்வந்தி காயந்தி க்ருணந்த்யபீக்ஷ்ணஷ꞉
ஸ்மரந்தி நந்தந்தி தவேஹிதம் ஜனா꞉|
த ஏவ பஷ்யந்த்யசிரேண தாவகம்
பவப்ரவாஹோபரமம் பதாம்புஜம்||36||
அப்யத்ய நஸ்த்வம் ஸ்வக்ருதேஹித ப்ரபோ
ஜிஹாஸஸி ஸ்வித்ஸுஹ்ருதோऽநுஜீவின꞉|
யேஷாம் ந சான்யத்பவத꞉ பதாம்புஜாத்பராயணம்
ராஜஸு யோஜிதாம்ஹஸாம்||37||
கே வயம் நாமரூபாப்யாம் யதுபி꞉ ஸஹ பாண்டவா꞉|
பவதோऽதர்ஷனம் யர்ஹி ஹ்ருஷீகாணாமிவேஷிது꞉||38||
நேயம் ஷோபிஷ்யதே தத்ர யதேதானீம் கதாதர|
த்வத்பதைரங்கிதா பாதி ஸ்வலக்ஷணவிலக்ஷிதை꞉||39||
இமே ஜனபதா꞉ ஸ்வ்ருத்தா꞉ ஸுபக்வௌஷதிவீருத꞉|
வநாத்ரினத்யுதன்வந்தோ ஹ்யேதந்தே தவ வீக்ஷிதை꞉||40||
அத விஷ்வேஷ விஷ்வாத்மன்விஷ்வமூர்தே ஸ்வகேஷு மே|
ஸ்னேஹபாஷமிமம் சிந்தி த்ருடம் பாண்டுஷு வ்ருஷ்ணிஷு||41||
த்வயி மேऽநன்யவிஷயா மதிர்மதுபதேऽஸக்ருத்|
ரதிமுத்வஹதாதத்தா கங்கேவௌகமுதன்வதி||42||
ஷ்ரீக்ருஷ்ண க்ருஷ்ணஸக வ்ருஷ்ண்ய்ருஷபாவநித்ருக்ராஜன்யவம்ஷதஹனானபவர்கவீர்ய|
கோவிந்த கோத்விஜஸுரார்திஹராவதார
யோகேஷ்வராகிலகுரோ பகவந்நமஸ்தே
யோகேஷ்வராகிலகுரோ பகவந்நமஸ்தே
யோகேஷ்வராகிலகுரோ பகவந்நமஸ்தே||43||
||இதி ஷ்ரீமத்பாகவதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம் ஸம்ஹிதாயாம் ப்ரதமஸ்கந்தே அஷ்டமேऽத்யாயே ஷ்ரீ குந்தீக்ருத க்ருஷ்ணஸ்துதி꞉ ஸம்பூர்ண꞉||
பீஷ்ம ஸ்துதி
ஸ்ரீ பீஷ்ம உவாச
இதி மதிருபகல்பிதா வித்ருஷ்ணா
பகவதி ஸாத்வதபுங்கவே விபூம்னி .
ஸ்வஸுகமுபகதே க்வசித்விஹர்தும்
ப்ரக்ருதிமுபேயுஷி யத்பவப்ரவாஹ꞉ .. 32..
த்ரிபுவனகமனம் தமாலவர்ணம்
ரவிகரகௌரவராம்பரம் ததானே .
வபுரலககுலாவ்ருதானனாப்ஜம்
விஜயஸகே ரதிரஸ்து மே(அ)னவத்யா .. 33..
யுதி துரகரஜோவிதூம்ரவிஷ்வக்க
சலுலிதஷ்ரமவார்யலங்க்ருதாஸ்யே
மம நிஷிதஷரைர்விபித்யமானத்வசி
விலஸத்கவசே(அ)ஸ்து க்ருஷ்ண ஆத்மா .. 34..
ஸபதி ஸகிவசோ நிஷம்ய மத்யே
நிஜபரயோர்பலயோ ரதம் நிவேஷ்ய .
ஸ்திதவதி பரஸைநிகாயுரக்ஷ்ணா
ஹ்ருதவதி பார்தஸகே ரதிர்மமாஸ்து .. 35..
வ்யவஹிதப்ருதநாமுகம் நிரீக்ஷ்ய
ஸ்வஜனவதாத்விமுகஸ்ய தோஷபுத்த்யா .
குமதிமஹரதாத்மவித்யயா
யஷ்சரணரதி꞉ பரமஸ்ய தஸ்ய மே(அ)ஸ்து .. 36..
ஸ்வநிகமமபஹாய மத்ப்ரதிஜ்ஞாம்
ருதமதிகர்துமவப்லுதோ ரதஸ்த꞉ .
த்ருதரதசரணோ(அ)ப்யயாச்சலத்குர்ஹரிரிவ
ஹந்துமிபம் கதோத்தரீய꞉ .. 37..
ஷிதவிஷிகஹதோ விஷீர்ணதம்ஷ꞉
க்ஷதஜபரிப்லுத ஆததாயினோ மே .
ப்ரஸபமபிஸஸார மத்வதார்தம்
ஸ பவது மே பகவான் கதிர்முகுந்த꞉ .. 38..
விஜயரதகுடும்ப ஆத்ததோத்ரே
த்ருதஹயரஷ்மினி தச்ச்ரியேக்ஷணீயே .
பகவதி ரதிரஸ்து மே முமூர்ஷோர்யமிஹ
நிரீக்ஷ்ய ஹதா கதா꞉ ஸரூபம் .. 39..
லலிதகதிவிலாஸவல்குஹாஸ –
ப்ரணயநிரீக்ஷணகல்பிதோருமானா꞉ .
க்ருதமனுக்ருதவத்ய உன்மதாந்தா꞉
ப்ரக்ருதிமகன் கில யஸ்ய கோபவத்வ꞉ .. 40..
முனிகணந்ருபவர்யஸங்குலே(அ)ந்த꞉ –
ஸதஸியுதிஷ்டிரராஜஸூயஏஷாம் .
அர்ஹணமுபபேத ஈக்ஷணீயோமம
த்ருஷிகோசர ஏஷ ஆவிராத்மா .. 41..
தமிமமஹமஜம் ஷரீரபாஜாம்
ஹ்ருதி ஹ்ருதி திஷ்டிதமாத்மகல்பிதானாம் .
ப்ரதித்ருஷமிவ நைகதார்கமேகம்ஸமதிகதோ(அ)ஸ்மி
விதூதபேதமோஹ꞉ .. 42..
த்ருவ ஸ்துதி
த்ருவ உவாச
யோ(அ)ந்த: ப்ரவிஷ்ய மம வாசமிமாம் ப்ரஸுப்தாம்
ஸஞ்ஜீவயத்யகிலஷக்திதர: ஸ்வதாம்னா .
அன்யாம்ஷ்ச ஹஸ்தசரணஷ்ரவணத்வகாதீன்
ப்ராணாந்நமோ பகவதே புருஷாய துப்யம் .. 6 ..
ஏகஸ்த்வமேவ பகவன்னிதமாத்மஷக்த்யா
மாயாக்யயோருகுணயா மஹதாத்யஷேஷம் .
ஸ்ருஷ்ட்வானுவிஷ்ய புருஷஸ்ததஸத்குணேஷு
நானேவ தாருஷு விபாவஸுவத்விபாஸி .. 7 ..
த்வத்தத்தயா வயுனயேதமசஷ்ட விஷ்வம்
ஸுப்தப்ரபுத்த இவ நாத பவத்ப்ரபன்ன: .
தஸ்யாபவர்க்யஷரணம் தவ பாதமூலம்
விஸ்மர்யதே க்ருதவிதா கதமார்தபந்தோ .. 8 ..
நூனம் விமுஷ்டமதயஸ்தவ மாயயா தே
யே த்வாம் பவாப்யயவிமோக்ஷணமன்யஹேதோ: .
அர்சந்தி கல்பகதரும் குணபோபபோக்ய-
மிச்சந்தி யத்ஸ்பர்ஷஜம் நிரயே(அ)பி ந்ருணாம் .. 9 ..
யா நிர்வ்ருதிஸ்தனுப்ருதாம் தவ பாதபத்ம
த்யாநாத்பவஜ்ஜனகதாஷ்ரவணேன வா ஸ்யாத் .
ஸா ப்ரஹ்மணி ஸ்வமஹிமன்யபி நாத மா பூத்
கிம் த்வந்தகாஸிலுலிதாத்பததாம் விமானாத் .. 10 ..
பக்திம் முஹு: ப்ரவஹதாம் த்வயி மே ப்ரஸங்கோ
பூயாதனந்த மஹதாமமலாஷயானாம் .
யேனாஞ்ஜஸோல்பணமுருவ்யஸனம் பவாப்திம்
நேஷ்யே பவத்குணகதாம்ருதபானமத்த: .. 11 ..
தே ந ஸ்மரந்த்யதிதராம் ப்ரியமீஷ மர்த்யம்
யே சான்வத: ஸுதஸுஹ்ருத்க்ருஹவித்ததாரா: .
யே த்வப்ஜநாப பவதீயபதாரவிந்த
ஸௌகந்த்யலுப்தஹ்ருதயேஷு க்ருதப்ரஸங்கா: .. 12 ..
திர்யங்னகத்விஜஸரீஸ்ருபதேவதைத்ய
மர்த்யாதிபி: பரிசிதம் ஸதஸத்விஷேஷம் .
ரூபம் ஸ்தவிஷ்டமஜ தே மஹதாத்யனேகம்
நாத: பரம் பரம வேத்மி ந யத்ர வாத: .. 13 ..
கல்பாந்த ஏததகிலம் ஜடரேண க்ருஹ்ணன்
ஷேதே புமான்ஸ்வத்ருகனந்தஸகஸ்ததங்கே .
யந்நாபிஸிந்துருஹகாஞ்சனலோகபத்ம-
கர்பே த்யுமான்பகவதே ப்ரணதோ(அ)ஸ்மி தஸ்மை .. 14 ..
த்வம் நித்யமுக்தபரிஷுத்தவிபுத்த ஆத்மா
கூடஸ்த ஆதிபுருஷோ பகவாம்ஸ்த்ர்யதீஷ: .
யத்புத்த்யவஸ்திதிமகண்டிதயா ஸ்வத்ருஷ்டயா
த்ரஷ்டா ஸ்திதாவதிமகோ வ்யதிரிக்த ஆஸ்ஸே .. 15 ..
யஸ்மின்விருத்தகதயோ ஹ்யநிஷம் பதந்தி
வித்யாதயோ விவிதஷக்தய ஆனுபூர்வ்யாத் .
தத்ப்ரஹ்ம விஷ்வபவமேகமனந்தமாத்ய-
மானந்தமாத்ரமவிகாரமஹம் ப்ரபத்யே .. 16 ..
ஸத்யாஷிஷோ ஹி பகவம்ஸ்தவ பாதபத்ம-
மாஷீஸ்ததானுபஜத: புருஷார்தமூர்தே: .
அப்யேவமர்ய பகவான்பரிபாதி தீனான்
வாஷ்ரேவ வத்ஸகமனுக்ரஹகாதரோ(அ)ஸ்மான் .. 17 ..
ப்ரஹ்ளாத ஸ்துதி
ஸ்ரீ ப்ரஹ்ளாத உவாச
ப்ரஹ்மாதய: ஸுரகணா முனயோ(அ)த ஸித்தா:
ஸத்த்வைகதானகதயோ வசஸாம் ப்ரவாஹை: .
நாராதிதும் புருகுணைரதுனாபி பிப்ரு:
கிம் தோஷ்டுமர்ஹதி ஸ மே ஹரிருக்ரஜாதே: .. 8 ..
மன்யே தநாபிஜனரூபதப:ஷ்ருதௌஜ-
ஸ்தேஜ:ப்ரபாவபலபௌருஷபுத்தியோகா: .
நாராதனாய ஹி பவந்தி பரஸ்ய பும்ஸோ
பக்த்யா துதோஷ பகவான்கஜயூதபாய .. 9 ..
விப்ராத் த்விஷட்குணயுதாதரவிந்தநாப-
பாதாரவிந்தவிமுகாத் ஷ்வபசம் வரிஷ்டம் .
மன்யே ததர்பிதமனோவசனேஹிதார்த-
ப்ராணம் புனாதி ஸ குலம் ந து பூரிமான: .. 10 ..
நைவாத்மன: ப்ரபுரயம் நிஜலாபபூர்ணோ
மானம் ஜநாதவிதுஷ: கருணோ வ்ருணீதே .
யத் யஜ்ஜனோ பகவதே விததீத மானம்
தச்சாத்மனே ப்ரதிமுகஸ்ய யதா முகஷ்ரீ: .. 11 ..
தஸ்மாதஹம் விகதவிக்லவ ஈஷ்வரஸ்ய
ஸர்வாத்மனா மஹி க்ருணாமி யதா மனீஷம் .
நீசோ(அ)ஜயா குணவிஸர்கமனுப்ரவிஷ்ட:
பூயேத யேன ஹி புமானனுவர்ணிதேன .. 12 ..
ஸர்வே ஹ்யமீ விதிகராஸ்தவ ஸத்த்வதாம்னோ
ப்ரஹ்மாதயோ வயமிவேஷ ந சோத்விஜந்த: .
க்ஷேமாய பூதய உதாத்மஸுகாய சாஸ்ய
விக்ரீடிதம் பகவதோ ருசிராவதாரை: .. 13 ..
தத்யச்ச மன்யுமஸுரஷ்ச ஹதஸ்த்வயாத்ய
மோதேத ஸாதுரபி வ்ருஷ்சிகஸர்பஹத்யா .
லோகாஷ்ச நிர்வ்ருதிமிதா: ப்ரதியந்தி ஸர்வே
ரூபம் ந்ருஸிம்ஹ விபயாய ஜனா: ஸ்மரந்தி .. 14 ..
நாஹம் பிபேம்யஜித தே(அ)திபயானகாஸ்ய-
ஜிஹ்வார்கநேத்ரப்ருகுடீரபஸோக்ரதம்ஷ்ட்ராத் .
ஆந்த்ரஸ்ரஜ: க்ஷதஜகேஷரஷங்குகர்ணா-
ந்நிர்ஹ்ராதபீததிகிபாதரிபிந்நகாக்ராத் .. 15 ..
த்ரஸ்தோ(அ)ஸ்ம்யஹம் க்ருபணவத்ஸல து:ஸஹோக்ர-
ஸம்ஸாரசக்ரகதநாத் க்ரஸதாம் ப்ரணீத: .
பத்த: ஸ்வகர்மபிருஷத்தம தே(அ)ங்க்ரிமூலம்
ப்ரீதோ(அ)பவர்கஷரணம் ஹ்வயஸே கதா நு .. 16 ..
யஸ்மாத் ப்ரியாப்ரியவியோகஸம்யோகஜன்ம-
ஷோகாக்னினா ஸகலயோநிஷு தஹ்யமான: .
து:கௌஷதம் ததபி து:கமதத்தியாஹம்
பூமன்ப்ரமாமி வத மே தவ தாஸ்யயோகம் .. 17 ..
ஸோ(அ)ஹம் ப்ரியஸ்ய ஸுஹ்ருத: பரதேவதாயா
லீலாகதாஸ்தவ ந்ருஸிம்ஹ விரிஞ்சகீதா: .
அஞ்ஜஸ்திதர்ம்யனுக்ருணன்குணவிப்ரமுக்தோ
துர்காணி தே பதயுகாலயஹம்ஸஸங்க: .. 18 ..
பாலஸ்ய நேஹ ஷரணம் பிதரௌ ந்ருஸிம்ஹ
நார்தஸ்ய சாகதமுதன்வதி மஜ்ஜதோ நௌ: .
தப்தஸ்ய தத்ப்ரதிவிதிர்ய இஹாஞ்ஜஸேஷ்ட-
ஸ்தாவத்விபோ தனுப்ருதாம் த்வதுபேக்ஷிதானாம் .. 19 ..
யஸ்மின்யதோ யர்ஹி யேன ச யஸ்ய யஸ்மாத்
யஸ்மை யதா யதுத யஸ்த்வபர: பரோ வா .
பாவ: கரோதி விகரோதி ப்ருதக்ஸ்வபாவ:
ஸஞ்சோதிதஸ்ததகிலம் பவத: ஸ்வரூபம் .. 20 ..
மாயா மன: ஸ்ருஜதி கர்மமயம் பலீய:
காலேன சோதிதகுணானுமதேன பும்ஸ: .
சந்தோமயம் யதஜயார்பிதஷோடஷாரம்
ஸம்ஸாரசக்ரமஜ கோ(அ)திதரேத் த்வதன்ய: .. 21 ..
ஸ த்வம் ஹி நித்யவிஜிதாத்மகுண: ஸ்வதாம்னா
காலோ வஷீக்ருதவிஸ்ருஜ்யவிஸர்கஷக்தி: .
சக்ரே விஸ்ருஷ்டமஜயேஷ்வர ஷோடஷாரே
நிஷ்பீட்யமானமுபகர்ஷ விபோ ப்ரபன்னம் .. 22 ..
த்ருஷ்டா மயா திவி விபோ(அ)கிலதிஷ்ண்யபானா-
மாயு: ஷ்ரியோ விபவ இச்சதி யாஞ்ஜனோ(அ)யம் .
யே(அ)ஸ்மத்பிது: குபிதஹாஸவிஜ்ரும்பிதப்ரூ-
விஸ்பூர்ஜிதேன லுலிதா: ஸ து தே நிரஸ்த: .. 23 ..
தஸ்மாதமூஸ்தனுப்ருதாமஹமாஷிஷோ(அ)ஜ்ஞ
ஆயு: ஷ்ரியம் விபவமைந்த்ரியமாவிரிஞ்ச்யாத் .
நேச்சாமி தே விலுலிதானுருவிக்ரமேண
காலாத்மனோபனய மாம் நிஜப்ருத்யபார்ஷ்வம் .. 24 ..
குத்ராஷிஷ: ஷ்ருதிஸுகா ம்ருகத்ருஷ்ணிரூபா:
க்வேதம் கலேவரமஷேஷருஜாம் விரோஹ: .
நிர்வித்யதே ந து ஜனோ யதபீதி வித்வான்
காமானலம் மதுலவை: ஷமயந்துராபை: .. 25 ..
க்வாஹம் ரஜ:ப்ரபவ ஈஷ தமோ(அ)திகே(அ)ஸ்மின்
ஜாத: ஸுரேதரகுலே க்வ தவானுகம்பா .
ந ப்ரஹ்மணோ ந து பவஸ்ய ந வை ரமாயா
யன்மே(அ)ர்பித: ஷிரஸி பத்மகர: ப்ரஸாத: .. 26 ..
நைஷா பராவரமதிர்பவதோ நனு ஸ்யா-
ஜ்ஜந்தோர்யதாத்மஸுஹ்ருதோ ஜகதஸ்ததாபி .
ஸம்ஸேவயா ஸுரதரோரிவ தே ப்ரஸாத:
ஸேவானுரூபமுதயோ ந பராவரத்வம் .. 27 ..
ஏவம் ஜனம் நிபதிதம் ப்ரபவாஹிகூபே
காமாபிகாமமனு ய: ப்ரபதன்ப்ரஸங்காத் .
க்ருத்வாத்மஸாத் ஸுரர்ஷிணா பகவன்க்ருஹீத:
ஸோ(அ)ஹம் கதம் நு விஸ்ருஜே தவ ப்ருத்யஸேவாம் .. 28 ..
மத்ப்ராணரக்ஷணமனந்த பிதுர்வதஷ்ச
மன்யே ஸ்வப்ருத்யருஷிவாக்யம்ருதம் விதாதும் .
கட்கம் ப்ரக்ருஹ்ய யதவோசதஸத்விதித்ஸு-
ஸ்த்வாமீஷ்வரோ மதபரோ(அ)வது கம் ஹராமி .. 29 ..
ஏகஸ்த்வமேவ ஜகதேதமமுஷ்ய யத்த்வ-
மாத்யந்தயோ: ப்ருதகவஸ்யஸி மத்யதஷ்ச .
ஸ்ருஷ்ட்வா குணவ்யதிகரம் நிஜமாயயேதம்
நானேவ தைரவஸிதஸ்ததனுப்ரவிஷ்ட: .. 30 ..
த்வம் வா இதம் ஸதஸதீஷ பவாம்ஸ்ததோ(அ)ன்யோ
மாயா யதாத்மபரபுத்திரியம் ஹ்யபார்தா .
யத்யஸ்ய ஜன்ம நிதனம் ஸ்திதிரீக்ஷணம் ச
தத்வைததேவ வஸுகாலவதஷ்டிதர்வோ: .. 31 ..
ந்யஸ்யேதமாத்மனி ஜகத்விலயாம்புமத்யே
ஷேஷேத்மனா நிஜஸுகானுபவோ நிரீஹ: .
யோகேன மீலிதத்ருகாத்மனிபீதநித்ர-
ஸ்துர்யே ஸ்திதோ ந து தமோ ந குணாம்ஷ்ச யுங்க்ஷே .. 32 ..
தஸ்யைவ தே வபுரிதம் நிஜகாலஷக்த்யா
ஸஞ்சோதிதப்ரக்ருதிதர்மண ஆத்மகூடம் .
அம்பஸ்யனந்தஷயநாத்விரமத்ஸமாதே-
ர்நாபேரபூத் ஸ்வகணிகாவடவன்மஹாப்ஜம் .. 33 ..
தத்ஸம்பவ: கவிரதோ(அ)ன்யதபஷ்யமான-
ஸ்த்வாம் பீஜமாத்மனி ததம் ஸ பஹிர்விசிந்த்ய .
நாவிந்ததப்தஷதமப்ஸு நிமஜ்ஜமானோ
ஜாதே(அ)ங்குரே கதமுஹோபலபேத பீஜம் .. 34 ..
ஸ த்வாத்மயோநிரதிவிஸ்மித ஆஷ்ரிதோ(அ)ப்ஜம்
காலேன தீவ்ரதபஸா பரிஷுத்தபாவ: .
த்வாமாத்மனீஷ புவி கந்தமிவாதிஸூக்ஷ்மம்
பூதேந்த்ரியாஷயமயே விததம் ததர்ஷ .. 35 ..
ஏவம் ஸஹஸ்ரவதனாங்க்ரிஷிர:கரோரு-
நாஸாத்யகர்ணநயநாபரணாயுதாட்யம் .
மாயாமயம் ஸதுபலக்ஷிதஸந்நிவேஷம்
த்ருஷ்ட்வா மஹாபுருஷமாப முதம் விரிஞ்ச: .. 36 ..
தஸ்மை பவான்ஹயஷிரஸ்தனுவம் ஹி பிப்ரத்
வேதத்ருஹாவதிபலௌ மதுகைடபாக்யௌ .
ஹத்வானயச்ச்ருதிகணாம்ஷ்ச ரஜஸ்தமஷ்ச
ஸத்த்வம் தவ ப்ரியதமாம் தனுமாமனந்தி .. 37 ..
இத்தம் ந்ருதிர்யக்ருஷிதேவஜஷாவதாரை-
ர்லோகான் விபாவயஸி ஹம்ஸி ஜகத்ப்ரதீபான் .
தர்மம் மஹாபுருஷ பாஸி யுகானுவ்ருத்தம்
சன்ன: கலௌ யதபவஸ்த்ரியுகோ(அ)த ஸ த்வம் .. 38 ..
நைதன்மனஸ்தவ கதாஸு விகுண்டநாத
ஸம்ப்ரீயதே துரிததுஷ்டமஸாது தீவ்ரம் .
காமாதுரம் ஹர்ஷஷோகபயைஷணார்தம்
தஸ்மின்கதம் தவ கதிம் விம்ருஷாமி தீன: .. 39 ..
ஜிஹ்வைகதோ(அ)ச்யுத விகர்ஷதி மாவித்ருப்தா
ஷிஷ்னோ(அ)ன்யதஸ்த்வகுதரம் ஷ்ரவணம் குதஷ்சித் .
க்ராணோ(அ)ன்யதஷ்சபலத்ருக் க்வ ச கர்மஷக்தி-
ர்பஹ்வ்ய: ஸபத்ன்ய இவ கேஹபதிம் லுனந்தி .. 40 ..
ஏவம் ஸ்வகர்மபதிதம் பவவைதரண்யா-
மன்யோன்யஜன்மமரணாஷனபீதபீதம் .
பஷ்யஞ்ஜனம் ஸ்வபரவிக்ரஹவைரமைத்ரம்
ஹந்தேதி பாரசர பீப்ருஹி மூடமத்ய .. 41 ..
கோ ந்வத்ர தே(அ)கிலகுரோ பகவன்ப்ரயாஸ
உத்தாரணே(அ)ஸ்ய பவஸம்பவலோபஹேதோ: .
மூடேஷு வை மஹதனுக்ரஹ ஆர்தபந்தோ
கிம் தேன தே ப்ரியஜனானனுஸேவதாம் ந: .. 42 ..
நைவோத்விஜே பர துரத்யயவைதரண்யா-
ஸ்த்வத்வீர்யகாயனமஹாம்ருதமக்னசித்த: .
ஷோசே ததோ விமுகசேதஸ இந்த்ரியார்த
மாயாஸுகாய பரமுத்வஹதோ விமூடான் .. 43 ..
ப்ராயேண தேவ முனய: ஸ்வவிமுக்திகாமா
மௌனம் சரந்தி விஜனே ந பரார்தநிஷ்டா: .
நைதான்விஹாய க்ருபணான்விமுமுக்ஷ ஏகோ
நான்யம் த்வதஸ்ய ஷரணம் ப்ரமதோ(அ)னுபஷ்யே .. 44 ..
யன்மைதுநாதிக்ருஹமேதிஸுகம் ஹி துச்சம்
கண்டூயனேன கரயோரிவ து:கது:கம் .
த்ருப்யந்தி நேஹ க்ருபணா பஹுது:கபாஜ:
கண்டூதிவன்மனஸிஜம் விஷஹேத தீர: .. 45 ..
மௌனவ்ரதஷ்ருததபோ(அ)த்யயனஸ்வதர்ம-
வ்யாக்யாரஹோஜபஸமாதய ஆபவர்க்யா: .
ப்ராய: பரம் புருஷ தே த்வஜிதேந்த்ரியாணாம்
வார்தா பவந்த்யுத ந வாத்ர து தாம்பிகானாம் .. 46 ..
ரூபே இமே ஸதஸதீ தவ வேதஸ்ருஷ்டே
பீஜாங்குராவிவ ந சான்யதரூபகஸ்ய .
யுக்தா: ஸமக்ஷமுபயத்ர விசக்ஷந்தே த்வாம்
யோகேன வஹ்னிமிவ தாருஷு நான்யத: ஸ்யாத் .. 47 ..
த்வம் வாயுரக்நிரவநிர்வியதம்பு மாத்ரா:
ப்ராணேந்த்ரியாணி ஹ்ருதயம் சிதனுக்ரஹஷ்ச .
ஸர்வம் த்வமேவ ஸகுணோ விகுணஷ்ச பூமன்
நான்யத் த்வதஸ்த்யபி மனோவசஸா நிருக்தம் .. 48 ..
நைதே குணா ந குணினோ மஹதாதயோ யே
ஸர்வே மன: ப்ரப்ருதய: ஸஹதேவமர்த்யா: .
ஆத்யந்தவந்த உருகாய விதந்தி ஹி த்வா-
மேவம் விம்ருஷ்ய ஸுதியோ விரமந்தி ஷப்தாத் .. 49 ..
தத்தே(அ)ர்ஹத்தம நம: ஸ்துதிகர்மபூஜா:
கர்ம ஸ்ம்ருதிஷ்சரணயோ: ஷ்ரவணம் கதாயாம் .
ஸம்ஸேவயா த்வயி வினேதி ஷடங்கயா கிம்
பக்திம் ஜன: பரமஹம்ஸகதௌ லபேத .. 50 ..
கஜேந்த்ர ஸ்துதி
ஸ்ரீ ஷுக உவாச
ஏவம் வ்யவஸிதோ புத்த்யா ஸமாதாய மனோ ஹ்ருதி .
ஜஜாப பரமம் ஜாப்யம் ப்ராக்ஜன்மன்யனுஷிக்ஷிதம் .. 1 ..
ஸ்ரீ கஜேந்த்ர உவாச
ஓம் நமோ பகவதே தஸ்மை யத ஏதச்சிதாத்மகம .
புருஷாயாதிபீஜாய பரேஷாயாபிதீமஹி ..1..
யஸ்மின்னிதம் யதஷ்சேதம் யேனேதம் ய இதம் ஸ்வயம் .
யோஸ்மாத்பரஸ்மாச்ச பரஸ்தம் ப்ரபத்யே ஸ்வயம்புவம ..3..
ய꞉ ஸ்வாத்மனீதம் நிஜமாயயார்பிதம்
க்கசித்விபாதம் க்க ச தத்திரோஹிதம .
அவித்தத்ருக ஸாக்ஷ்யுபயம் ததீக்ஷதே
ஸ ஆத்மமூலோவது மாம் பராத்பர꞉ ..4..
காலேன பஞ்சத்வமிதேஷு க்ருத்ஸ்னஷோ
லோகேஷு பாலேஷு ச ஸர்வ ஹேதுஷு .
தமஸ்ததாsssஸீத கஹனம் கபீரம்
யஸ்தஸ்ய பாரேsபிவிராஜதே விபு꞉ ..5..
ந யஸ்ய தேவா ருஷய꞉ பதம் விது-
ர்ஜந்து꞉ புன꞉ கோsர்ஹதி கந்துமீரிதும .
யதா நடஸ்யாக்ருதிபிர்விசேஷ்டதோ
துரத்யயானுக்ரமண꞉ ஸ மாவது ..6..
தித்ருக்ஷவோ யஸ்ய பதம் ஸுமங்கலம
விமுக்த ஸங்கா முனய꞉ ஸுஸாதவ꞉ .
சரந்த்யலோகவ்ரதமவ்ரணம் வனே
பூதத்மபூதா ஸுஹ்ருத꞉ ஸ மே கதி꞉ ..7..
ந வித்யதே யஸ்ய ந ஜன்ம கர்ம வா
ந நாம ரூபே குணதோஷ ஏவ வா .
ததாபி லோகாப்யயாம்பவாய ய꞉
ஸ்வமாயயா தான்யுலாகம்ருச்சதி ..8..
தஸ்மை நம꞉ பரேஷாய ப்ராஹ்மணேsநந்தஷக்தயே .
அரூபாயோருரூபாய நம ஆஷ்சர்ய கர்மணே ..9..
நம ஆத்ம ப்ரதீபாய ஸாக்ஷிணே பரமாத்மனே .
நமோ கிராம் விதூராய மனஸஷ்சேதஸாமபி ..10..
ஸத்த்வேன ப்ரதிலப்யாய நைஷ்கர்ம்யேண விபஷ்சிதா .
நம꞉ கேவல்யநாதாய நிர்வாணஸுகஸம்விதே ..11..
நம꞉ ஷாந்தாய கோராய மூடாய குண தர்மிணே .
நிர்விஷேஷாய ஸாம்யாய நமோ ஜ்ஞானகனாய ச ..12..
க்ஷேத்ரஜ்ஞாய நமஸ்துப்யம் ஸர்வாத்யக்ஷாய ஸாக்ஷிணே .
புருஷாயாத்மமூலய மூலப்ரக்ருதயே நம꞉ ..13..
ஸர்வேந்த்ரியகுணத்ரஷ்ட்ரே ஸர்வப்ரத்யயஹேதவே .
அஸதாச்சாயயோக்தாய ஸதாபாஸய தே நம꞉ ..14..
நமோ நமஸ்தே கில காரணாய
நிஷ்காரணாயத்புத காரணாய .
ஸர்வாகமான்மாயமஹார்ணவாய
நமோபவர்காய பராயணாய ..15..
குணாரணிச்சன்ன சிதூஷ்மபாய
தத்க்ஷோபவிஸ்பூர்ஜித மான்ஸாய .
நைஷ்கர்ம்யபாவேன விவர்ஜிதாகம-
ஸ்வயம்ப்ரகாஷாய நமஸ்கரோமி ..16..
மாத்ருக்ப்ரபன்னபஷுபாஷவிமோக்ஷணாய
முக்தாய பூரிகருணாய நமோsலயாய .
ஸ்வாம்ஷேன ஸர்வதனுப்ருன்மனஸி ப்ரதீத-
ப்ரத்யக்த்ருஷே பகவதே ப்ருஹதே நமஸ்தே ..17..
ஆத்மாத்மஜாப்தக்ருஹவித்தஜனேஷு ஸக்தை-
ர்துஷ்ப்ராபணாய குணஸங்கவிவர்ஜிதாய .
முக்தாத்மபி꞉ ஸ்வஹ்ருதயே பரிபாவிதாய
ஜ்ஞானாத்மனே பகவதே நம ஈஷ்வராய ..18..
யம் தர்மகாமார்தவிமுக்திகாமா
பஜந்த இஷ்டாம் கதிமாப்னுவந்தி .
கிம் த்வாஷிஷோ ராத்யபி தேஹமவ்யயம்
கரோது மேதப்ரதயோ விமோக்ஷணம ..19..
ஏகாந்தினோ யஸ்ய ந கஞ்சனார்த
வாஞ்சந்தி யே வை பகவத்ப்ரபன்னா꞉ .
அத்யத்புதம் தச்சரிதம் ஸுமங்கலம்
காயந்த ஆனந்ந்த ஸமுத்ரமக்னா꞉ ..20..
தமக்ஷரம் ப்ரஹ்ம பரம் பரேஷ-
மவ்யக்தமாத்யாத்மிகயோககம்யம .
அதீந்த்ரியம் ஸூக்ஷமமிவாதிதூர-
மனந்தமாத்யம் பரிபூர்ணமீடே ..21..
யஸ்ய ப்ரஹ்மாதயோ தேவா வேதா லோகாஷ்சராசரா꞉ .
நாமரூபவிபேதேன பல்க்வ்யா ச கலயா க்ருதா꞉ ..22..
யதார்சிஷோக்னே꞉ ஸவிதுர்கபஸ்தயோ
நிர்யாந்தி ஸம்யாந்த்யஸக்ருத ஸ்வரோசிஷ꞉ .
ததா யதோயம் குணஸம்ப்ரவாஹோ
புத்திர்மன꞉ கானி ஷரீரஸர்கா꞉ ..23..
ஸ வை ந தேவாஸுரமர்த்யதிர்யங்க
ந ஸ்த்ரீ ந ஷண்டோ ந புமான ந ஜந்து꞉ .
நாயம் குண꞉ கர்ம ந ஸன்ன சாஸன
நிஷேதஷேஷோ ஜயதாதஷேஷ꞉ ..24..
ஜிஜீவிஷே நாஹமிஹாமுயா கி-
மந்தர்பஹிஷ்சாவ்ருதயேபயோன்யா .
இச்சாமி காலேன ந யஸ்ய விப்லவ-
ஸ்தஸ்யாத்மலோகாவரணஸ்ய மோக்ஷம ..25..
ஸோsஹம் விஷ்வஸ்ருஜம் விஷ்வமவிஷ்வம் விஷ்வவேதஸம .
விஷ்வாத்மானமஜம் ப்ரஹ்ம ப்ரணதோஸ்மி பரம் பதம ..26..
யோகரந்தித கர்மாணோ ஹ்ருதி யோகவிபாவிதே .
யோகினோ யம் ப்ரபஷ்யந்தி யோகேஷம் தம் நதோsஸ்ம்யஹம ..27..
நமோ நமஸ்துப்யமஸஹ்யவேக-
ஷக்தித்ரயாயாகிலதீகுணாய .
ப்ரபன்னபாலாய துரந்தஷக்தயே
கதிந்த்ரியாணாமனவாப்யவர்த்மனே ..28..
நாயம் வேத ஸ்வமாத்மானம் யச்ச்க்த்யாஹந்தியா ஹதம .
தம் துரத்யயமாஹாத்ம்யம் பகவந்தமிதோsஸ்ம்யஹம ..29..
ஸ்ரீ ஷுக உவாச
ஏவம் கஜேந்த்ரமுபவர்ணிதநிர்விஷேஷம்
ப்ரஹ்மாதயோ விவிதலிங்கபிதாபிமானா꞉ .
நைதே யதோபஸஸ்ருபுர்நிகிலாத்மகத்வாத
தத்ராகிலாமர்மயோ ஹரிராவிராஸீத ..30..
தம் தத்வதார்த்தமுபலப்ய ஜகந்நிவாஸ꞉
ஸ்தோத்ரம் நிஷம்ய திவிஜை꞉ ஸஹ ஸம்ஸ்துவத்பி : .
சந்தோமயேன கருடேன ஸமுஹ்யமான –
ஷ்சக்ராயுதோsப்யகமதாஷு யதோ கஜேந்த்ர꞉ ..31..
ஸோsந்தஸ்ஸரஸ்யுருபலேன க்ருஹீத ஆர்த்தோ
த்ருஷ்ட்வா கருத்மதி ஹரி க உபாத்தசக்ரம .
உத்க்ஷிப்ய ஸாம்புஜகரம் கிரமாஹ க்ருச்சா –
ந்நாராயண்கிலகுரோ பகவான நம்ஸ்தே ..32..
தம் வீக்ஷ்ய பீடிதமஜ꞉ ஸஹஸாவதீர்ய
ஸக்ராஹமாஷு ஸரஸ꞉ க்ருபயோஜ்ஜஹார .
க்ராஹாத விபாடிதமுகாதரிணா கஜேந்த்ரம்
ஸம்பஷ்யதாம் ஹரிரமூமுசதுஸ்த்ரியாணாம ..33..
வேணு கீதம்
ஷ்ரீஷுக உவாச
இத்தம் ஷரத்ஸ்வச்சஜலம் பத்மாகரஸுகந்தினா .
ந்யவிஷத்வாயுனா வாதம் ஸ கோகோபாலகோ(அ)ச்யுத꞉ .. 10.21.1..
குஸுமிதவனராஜிஷுஷ்மிப்ருங்க த்விஜகுலகுஷ்டஸர꞉ஸரின்மஹீத்ரம் .
மதுபதிரவகாஹ்ய சாரயன்கா꞉ ஸஹபஷுபாலபலஷ்சுகூஜ வேணும் .10.21.2.
தத்வ்ரஜஸ்த்ரிய ஆஷ்ருத்ய வேணுகீதம் ஸ்மரோதயம் .
காஷ்சித்பரோக்ஷம் க்ருஷ்ணஸ்ய ஸ்வஸகீப்யோ(அ)ன்வவர்ணயன் .. 10.21.3..
தத்வர்ணயிதுமாரப்தா꞉ ஸ்மரந்த்ய꞉ க்ருஷ்ணசேஷ்டிதம் .
நாஷகன்ஸ்மரவேகேன விக்ஷிப்தமனஸோ ந்ருப .. 10.21.4..
பர்ஹாபீடம் நடவரவபு꞉ கர்ணயோ꞉ கர்ணிகாரம்
பிப்ரத்வாஸ꞉ கனககபிஷம் வைஜயந்தீம் ச மாலாம் .
ரந்த்ரான்வேணோரதரஸுதயாபூரயன்கோபவ்ருந்தைர்-
வ்ருந்தாரண்யம் ஸ்வபதரமணம் ப்ராவிஷத்கீதகீர்தி꞉ .. 10.21.5..
இதி வேணுரவம் ராஜன் ஸர்வபூதமனோஹரம் .
ஷ்ருத்வா வ்ரஜஸ்த்ரிய꞉ ஸர்வா வர்ணயந்த்யோ(அ)பிரேபிரே .. 10.21.6..
ஷ்ரீகோப்ய ஊசு꞉
அக்ஷண்வதாம் பலமிதம் ந பரம் விதாம꞉ ஸக்ய꞉ பஷூனனவிவேஷயதோர்வயஸ்யை꞉ .
வக்த்ரம் வ்ரஜேஷஸுதயோரனவேணுஜுஷ்டம் யைர்வா நிபீதமனுரக்தகடாக்ஷமோக்ஷம் .. 10.21.7..
சூதப்ரவாலபர்ஹஸ்தபகோத்பலாப்ஜ
மாலானுப்ருக்தபரிதானவிசித்ரவேஷௌ
மத்யே விரேஜதுரலம் பஷுபாலகோஷ்ட்யாம்
ரங்கே யதா நடவரௌ க்வச காயமானௌ .. 10.21.8..
கோப்ய꞉ கிமாசரதயம் குஷலம் ஸ்ம வேணுர்-
தாமோதராதரஸுதாமபி கோபிகானாம்
புங்க்தே ஸ்வயம் யதவஷிஷ்டரஸம் ஹ்ரதின்யோ
ஹ்ருஷ்யத்த்வசோ(அ)ஷ்ரு முமுசுஸ்தரவோ யதார்ய꞉ .. 10.21.9..
வ்ருந்தாவனம் ஸகி புவோ விதனோதி கீர்திம் யத்தேவகீஸுதபதாம்புஜலப்தலக்ஷ்மி .
கோவிந்தவேணுமனு மத்தமயூரந்ருத்யம் ப்ரேக்ஷ்யாத்ரிஸான்வவரதான்யஸமஸ்தஸத்த்வம் .. 10.21.10..
தன்யா꞉ ஸ்ம மூடகதயோ(அ)பி ஹரிண்ய ஏதா யா நந்தநந்தனமுபாத்தவிசித்ரவேஷம் .
ஆகர்ண்ய வேணுரணிதம் ஸஹக்ருஷ்ணஸாரா꞉
பூஜாம் ததுர்விரசிதாம் ப்ரணயாவலோகை꞉ .. 10.21.11..
க்ருஷ்ணம் நிரீக்ஷ்ய வனிதோத்ஸவரூபஷீலம் ஷ்ருத்வா ச தத்க்வணிதவேணுவிவிக்தகீதம் .
தேவ்யோ விமானகதய꞉ ஸ்மரனுன்னஸாரா
ப்ரஷ்யத்ப்ரஸூனகபரா முமுஹுர்வினீவ்ய꞉ .. 10.21.12..
காவஷ்ச க்ருஷ்ணமுகநிர்கதவேணுகீத
பீயூஷமுத்தபிதகர்ணபுடை꞉ பிபந்த்ய꞉ .
ஷாவா꞉ ஸ்னுதஸ்தனபய꞉கவலா꞉ ஸ்ம தஸ்துர்-
கோவிந்தமாத்மனி த்ருஷாஷ்ருகலா꞉ ஸ்ப்ருஷந்த்ய꞉ .. 10.21.13..
ப்ராயோ பதாம்ப விஹகா முனயோ வனே(அ)ஸ்மின்
க்ருஷ்ணேக்ஷிதம் ததுதிதம் கலவேணுகீதம் .
ஆருஹ்ய யே த்ருமபுஜான்ருசிரப்ரவாலான்
ஷ்ருண்வந்தி மீலிதத்ருஷோ விகதான்யவாச꞉ .. 10.21.14..
நத்யஸ்ததா ததுபதார்ய முகுந்தகீதம்
ஆவர்தலக்ஷிதமனோபவபக்னவேகா꞉ .
ஆலிங்கனஸ்தகிதமூர்மிபுஜைர்முராரேர்-
க்ருஹ்ணந்தி பாதயுகலம் கமலோபஹாரா꞉ .. 10.21.15..
த்ருஷ்ட்வாதபே வ்ரஜபஷூன்ஸஹ ராமகோபை꞉
ஸஞ்சாரயந்தமனு வேணுமுதீரயந்தம் .
ப்ரேமப்ரவ்ருத்த உதித꞉ குஸுமாவலீபி꞉
ஸக்யுர்வ்யதாத்ஸ்வவபுஷாம்புத ஆதபத்ரம் .. 10.21.16..
பூர்ணா꞉ புலிந்த்ய உருகாயபதாப்ஜராக
ஷ்ரீகுங்குமேன தயிதாஸ்தனமண்டிதேன .
தத்தர்ஷனஸ்மரருஜஸ்த்ருணரூஷிதேன
லிம்பந்த்ய ஆனனகுசேஷு ஜஹுஸ்ததாதிம் .. 10.21.17..
ஹந்தாயமத்ரிரபலா ஹரிதாஸவர்யோ
யத்ராமக்ருஷ்ணசரணஸ்பரஷப்ரமோத꞉ .
மானம் தனோதி ஸஹகோகணயோஸ்தயோர்யத் பானீயஸூயவஸகந்தரகந்தமூலை꞉ .. 10.21.18..
கா கோபகைரனுவனம் நயதோருதார
வேணுஸ்வனை꞉ கலபதைஸ்தனுப்ருத்ஸு ஸக்ய꞉ .
அஸ்பந்தனம் கதிமதாம் புலகஸ்தருணாம் நிர்யோகபாஷக்ருதலக்ஷணயோர்விசித்ரம் .. 10.21.19..
ஏவம்விதா பகவதோ யா வ்ருந்தாவனசாரிண꞉ .
வர்ணயந்த்யோ மிதோ கோப்ய꞉ க்ரீடாஸ்தன்மயதாம் யயு꞉ .. 10.21.20.. ..
இதி ஷ்ரீமத்பாகவதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம் ஸம்ஹிதாயாம் தஷமஸ்கந்தே பூர்வார்தே வேணுகீதம் நாமைகவிம்ஷோ(அ)த்யாய꞉ .. 10.21..
ப்ரணய கீதம்
ஷ்ரீகோப்ய ஊசு꞉
மைவம் விபோ(அ)ர்ஹதி பவான்கதிதும் ந்ருஷம்ஸம்
ஸந்த்யஜ்ய ஸர்வவிஷயாம்ஸ்தவ பாதமூலம் .
பக்தா பஜஸ்வ துரவக்ரஹ மா த்யஜாஸ்மான்
தேவோ யதாதிபுருஷோ பஜதே முமுக்ஷூன் .. 10.29.31..
யத்பத்யபத்யஸுஹ்ருதாமனுவ்ருத்திரங்க
ஸ்த்ரீணாம் ஸ்வதர்ம இதி தர்மவிதா த்வயோக்தம் .
அஸ்த்வேவமேததுபதேஷபதே த்வயீஷே
ப்ரேஷ்டோ பவாம்ஸ்தனுப்ருதாம் கில பந்துராத்மா .. 10.29.32..
குர்வந்தி ஹி த்வயி ரதிம் குஷலா꞉ ஸ்வ ஆத்மன்
நித்யப்ரியே பதிஸுதாதிபிரார்திதை꞉ கிம் .
தன்ன꞉ ப்ரஸீத பரமேஷ்வர மா ஸ்ம சிந்த்யா
ஆஷாம் த்ருதாம் த்வயி சிராதரவிந்தநேத்ர .. 10.29.33..
சித்தம் ஸுகேன பவதாபஹ்ருதம் க்ருஹேஷு
யந்நிர்விஷத்யுத கராவபி க்ருஹ்யக்ருத்யே .
பாதௌ பதம் ந சலதஸ்தவ பாதமூலாத்
யாம꞉ கதம் வ்ரஜமதோ கரவாம கிம் வா .. 10.29.34..
ஸிஞ்சாங்க நஸ்த்வததராம்ருதபூரகேண
ஹாஸாவலோககலகீதஜஹ்ருச்சயாக்னிம் .
நோ சேத்வயம் விரஹஜாக்ன்யுபயுக்ததேஹா
த்யானேன யாம பதயோ꞉ பதவீம் ஸகே தே .. 10.29.35..
யர்ஹ்யம்புஜாக்ஷ தவ பாததலம் ரமாயா
தத்தக்ஷணம் க்வசிதரண்யஜனப்ரியஸ்ய .
அஸ்ப்ராக்ஷ்ம தத்ப்ரப்ருதி நான்யஸமக்ஷமஞ்ஜ꞉
ஸ்தாதும்ஸ்த்வயாபிரமிதா பத பாரயாம꞉ .. 10.29.36..
ஷ்ரீர்யத்பதாம்புஜரஜஷ்சகமே துலஸ்யா
லப்த்வாபி வக்ஷஸி பதம் கில ப்ருத்யஜுஷ்டம் .
யஸ்யா꞉ ஸ்வவீக்ஷண உதான்யஸுரப்ரயாஸஸ்
தத்வத்வயம் ச தவ பாதரஜ꞉ ப்ரபன்னா꞉ .. 10.29.37..
தன்ன꞉ ப்ரஸீத வ்ருஜினார்தன தே(அ)ன்க்ரிமூலம்
ப்ராப்தா விஸ்ருஜ்ய வஸதீஸ்த்வதுபாஸநாஷா꞉ .
த்வத்ஸுந்தரஸ்மிதநிரீக்ஷணதீவ்ரகாம
தப்தாத்மனாம் புருஷபூஷண தேஹி தாஸ்யம் .. 10.29.38..
வீக்ஷ்யாலகாவ்ருதமுகம் தவ குண்தலஷ்ரீ
கண்டஸ்தலாதரஸுதம் ஹஸிதாவலோகம் .
தத்தாபயம் ச புஜதண்டயுகம் விலோக்ய
வக்ஷ꞉ ஷ்ரியைகரமணம் ச பவாம தாஸ்ய꞉ .. 10.29.39..
கா ஸ்த்ர்யங்க தே கலபதாயதவேணுகீத
ஸம்மோஹிதார்யசரிதான்ன சலேத்த்ரிலோக்யாம் .
த்ரைலோக்யஸௌபகமிதம் ச நிரீக்ஷ்ய ரூபம்
யத்கோத்விஜத்ருமம்ருகா꞉ புலகான்யபிப்ரன் .. 10.29.40..
வ்யக்தம் பவான்வ்ரஜபயார்திஹரோ(அ)பிஜாதோ
தேவோ யதாதிபுருஷ꞉ ஸுரலோககோப்தா .
தன்னோ நிதேஹி கரபங்கஜமார்தபந்தோ
தப்தஸ்தனேஷு ச ஷிர꞉ஸு ச கிங்கரீணாம் .. 10.29.41..
இதி ஷ்ரீமத்பாகவதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம் ஸம்ஹிதாயாம் தஷமஸ்கந்தே பூர்வார்தே பகவதோ ராஸக்ரீடாவர்ணனம் நாமைகோனத்ரிம்ஷோ(அ)த்யாயாந்தர்கதம் ப்ரணயகீதம் ஸமாப்தம் .. 10.29..
கோபி கீதம்
கோ³ப்ய ஊசு꞉
ஜயதி தே(அ)தி⁴கம்ʼ ஜன்மனா வ்ரஜ꞉, ஶ்ரயத இந்தி³ரா ஶஶ்வத³த்ர ஹி .
த³யித த்³ருʼஶ்யதாம்ʼ தி³க்ஷு தாவகா: , த்வயி த்⁴ருʼதாஸவ: த்வாம்ʼ விசின்வதே ..1.
ஶரது³தா³ஶயே ஸாது⁴ஜாத, ஸத்ஸரஸிஜோத³ர ஶ்ரீமுஷா த்³ருʼஶா .
ஸுரதநாத² தே அஶுல்கதா³ஸிகா, வரத³ நிக்⁴னதோ நேஹ கிம்ʼ வத⁴꞉ .. 2..
விஷஜலாப்யயாத்³ வ்யாளராக்ஷஸாத்³ வர்ஷமாருதாத்³ வைத்³த்³யுதானலாத் .
வ்ருʼஷமயாத்மஜாத்³ விஶ்வதோப⁴யாத்³ ரூʼஷப⁴ தே வயம்ʼ ரக்ஷிதா முஹு꞉ .. 3..
ந க²லு கோ³பிகாநந்த³னோ ப⁴வான் அ கி²லதே³ஹினாம்ʼ அந்தராத்மத்³ருʼக் .
விக²னஸார்தி²தோ விஶ்வகு³ப்தயே ஸக² உதே³யிவான் ஸாத்வதாம்ʼ குலே .. 4..
விரசிதாப⁴யம்ʼ வ்ருʼஷ்ணிது⁴ர்ய தே சரணமீயுஷாம்ʼ ஸம்ʼஸ்ருʼதேர்ப⁴யாத் .
கரஸரோருஹம்ʼ காந்த காமத³ம்ʼ ஶிரஸி தே⁴ஹி ந꞉ ஶ்ரீகரக்³ரஹம்ʼ .. 5..
வ்ரஜஜனார்திஹன் வீர யோஷிதாம்ʼ நிஜஜனஸ்மய த்⁴வம்ʼஸனஸ்மித .
ப⁴ஜ ஸகே² ப⁴வத் கிங்கரீ꞉ ஸ்ம நோ ஜலருஹானனம்ʼ சாரு த³ர்ஶய .. 6..
ப்ரணததே³ஹினாம்ʼ பாபகர்ஶனம்ʼ த்ருʼணசரானுக³ம்ʼ ஶ்ரீநிகேதனம்ʼ .
ப²ணிப²ணார்ப்பிதம்ʼ தே பதா³ம்பு³ஜம்ʼ க்ருʼணு குசேஷு ந꞉ க்ருʼந்தி⁴ ஹ்ருʼச்ச²யம்ʼ .7.
மது⁴ரயா கி³ரா வல்கு³வாக்யயா பு³த⁴மனோஜ்ஞயா புஷ்கரேக்ஷண .
விதி⁴கரீரிமா வீர முஹ்யதீர் அத⁴ரஸீது⁴னா அப்யாயயஸ்வ ந꞉ .. 8..
தவ கதா²ம்ருʼதம்ʼ தப்தஜீவனம்ʼ கவிபி⁴ரீடி³தம்ʼ கல்மஷாபஹம்ʼ .
ஶ்ரவணமங்க³ளம்ʼ ஶ்ரீமதா³ததம்ʼ பு⁴வி க்³ருʼணந்தி தே பூ⁴ரிதா³ ஜனா꞉ .. 9..
ப்ரஹஸிதம்ʼ ப்ரிய ப்ரேமவீக்ஷணம்ʼ விஹரணம்ʼ ச தே த்⁴யானமங்க³ளம்ʼ .
ரஹஸி ஸம்ʼவிதோ³ யா ஹ்ருʼதி³ஸ்ப்ருʼஶ꞉ குஹக நோ மன꞉ க்ஷோப⁴யந்தி ஹி .10.
சலஸி யத்³வ்ரஜா,ச்சாரயன்பஶூன் நளினஸுந்த³ரம்ʼ நாத² தே பத³ம்ʼ .
ஶிலத்ருʼணாங்குரை꞉ ஸீத³தீதி ந꞉ கலிலதாம்ʼ மன꞉ காந்த க³ச்ச²தி .. 11..
தி³னபரிக்ஷயே நீலகுந்தளை: வனருஹானனம்ʼ பி³ப்⁴ரதா³வ்ருʼதம்ʼ .
க⁴னரஜஸ்வலம்ʼ த³ர்ஶயன்முஹு: மனஸி ந꞉ ஸ்மரம்ʼ வீர யச்ச²ஸி .. 12..
ப்ரணதகாமத³ம்ʼ பத்³மஜார்சிதம்ʼ த⁴ரணிமண்ட³னம்ʼ த்⁴யேயமாபதி³ .
சரணபங்கஜம்ʼ ஶந்தமம்ʼ ச தே ரமண ந꞉ ஸ்தனேஷு அர்பயாதி⁴ஹன் .. 13..
ஸுரதவர்த⁴னம்ʼ ஶோகநாஶனம்ʼ ஸ்வரிதவேணுனா ஸுஷ்டு² சும்பி³தம்ʼ .
இதரராக³, விஸ்மாரணம்ʼ ந்ருʼணாம்ʼ விதர வீர ந: தேத⁴ராம்ருʼதம்ʼ .. 14..
அடதி யத்³ப⁴வான் அஹ்னி கானனம்ʼ த்ருடிர்யுகா³யதே த்வாம்ʼ அபஶ்யதாம்ʼ .
குடிலகுந்தளம்ʼ ஶ்ரீமுக²ம்ʼ ச தே ஜட³ உதீ³க்ஷதாம்ʼ பக்ஷ்மக்ருʼத்³த்³ருʼஶாம்ʼ .. 15..
பதிஸுதான்வய ப்⁴ராத்ருʼபா³ந்த⁴வான் அதிவிலங்க்⁴ய தே அந்த்யச்யுதாக³தா꞉ .
க³திவித³ஸ்தவ உத்³கீ³தமோஹிதா꞉ கிதவ யோஷித꞉ கஸ்த்யஜேந்நிஶி .. 16..
ரஹஸி ஸம்ʼவித³ம்ʼ ஹ்ருʼச்ச²யோத³யம்ʼ ப்ரஹஸிதானனம்ʼ ப்ரேமவீக்ஷணம்ʼ .
ப்³ருʼஹது³ர꞉ ஶ்ரியோ வீக்ஷ்ய தா⁴ம தே முஹுரதிஸ்ப்ருʼஹா முஹ்யதே மன꞉ .. 17..
வ்ரஜவனௌகஸாம்ʼ வ்யக்திரங்க³ தே வ்ருʼஜினஹந்த்ர்யலம்ʼ விஶ்வமங்க³ளம்ʼ .
த்யஜ மனாக் ச ந: த்வத்ஸ்ப்ருʼஹாத்மனாம்ʼ ஸ்வஜனஹ்ருʼத்³ருஜாம்ʼ யந்நிஷூத³னம்ʼ .18..
யத்தே ஸுஜாதசரணாம்பு³ருஹம்ʼ ஸ்தனே
பீ⁴தா꞉ ஶனை꞉ ப்ரிய த³தீ⁴மஹி கர்கஶேஷு .
தேனாடவீமடஸி தத்³ வ்யத²தே ந கிம்ʼஸ்வித்
கூர்பாதி³பி⁴ர்ப்⁴ரமதி தீ⁴ர்ப⁴வதா³யுஷாம்ʼ ந꞉ .. 19..
இதி ஶ்ரீமத்³பா⁴க³வத மஹாபுராணே பாரமஹம்ʼஸ்யாம்ʼ ஸம்ʼஹிதாயாம்ʼ த³ஶமஸ்கந்தே⁴ பூர்வார்தே⁴ ராஸக்ரீடா³யாம்ʼ கோ³பீகீ³தம்ʼ நாமைகத்ரிம்ʼஶோ(அ)த்⁴யாய꞉
யுகள கீதம்
ஷ்ரீஷுக உவாச
கோப்ய꞉ க்ருஷ்ணே வனம் யாதே தமனுத்ருதசேதஸ꞉ .
க்ருஷ்ணலீலா꞉ ப்ரகாயந்த்யோ நின்யுர்து꞉கேன வாஸரான் .. 1..
ஷ்ரீகோப்ய ஊசு꞉
வாமபாஹுக்ருதவாமகபோலோ வல்கிதப்ருரதரார்பிதவேணும் .
கோமலாங்குலிபிராஷ்ரிதமார்கம் கோப்ய ஈரயதி யத்ர முகுந்த꞉ .. 2..
வ்யோமயானவனிதா꞉ ஸஹ ஸித்தைர்விஸ்மிதாஸ்ததுபதார்ய ஸலஜ்ஜா꞉ .
காமமார்கணஸமர்பிதசித்தா꞉ கஷ்மலம் யயுரபஸ்ம்ருதனீவ்ய꞉ .. 3..
ஹந்த சித்ரமபலா꞉ ஷ்ருணுதேதம் ஹாரஹாஸ உரஸி ஸ்திரவித்யுத் .
நந்தஸூனுரயமார்தஜனானாம் நர்மதோ யர்ஹி கூஜிதவேணு꞉ .. 4..
வ்ருந்தஷோ வ்ரஜவ்ருஷா ம்ருககாவோ வேணுவாத்யஹ்ருதசேதஸ ஆராத் .
தந்ததஷ்டகவலா த்ருதகர்ணா நித்ரிதா லிகிதசித்ரமிவாஸன் .. 5..
பர்ஹிணஸ்தபகதாதுபலாஷைர்பத்தமல்லபரிபர்ஹவிடம்ப꞉ .
கர்ஹிசித்ஸபல ஆலி ஸ கோபைர்கா꞉ ஸமாஹ்வயதி யத்ர முகுந்த꞉ ..6.
தர்ஹி பக்னகதய꞉ ஸரிதோ வை தத்பதாம்புஜரஜோ(அ)னிலனீதம் .
ஸ்ப்ருஹயதீர்வயமிவாபஹுபுண்யா꞉ ப்ரேமவேபிதபுஜா꞉ ஸ்திமிதாப꞉ .. 7..
அனுசரை꞉ ஸமனுவர்ணிதவீர்ய ஆதிபூருஷ இவாசலபூதி꞉ .
வனசரோ கிரிதடேஷு சரந்தீர்வேணுனாஹ்வயதி கா꞉ ஸ யதா ஹி .. 8..
வனலதாஸ்தரவ ஆத்மனி விஷ்ணும் வ்யஞ்ஜயந்த்ய இவ புஷ்பபலாட்யா꞉ .
ப்ரணதபாரவிடபா மதுதாரா꞉ ப்ரேமஹ்ருஷ்டதனவோ வவ்ருஷு꞉ ஸ்ம .. 9..
தர்ஷனீயதிலகோ வனமாலா திவ்யகந்ததுலஸீமதுமத்தை꞉ .
அலிகுலைரலகு கீதாமபீஷ்டமாத்ரியன்யர்ஹி ஸந்திதவேணு꞉ .. 10..
ஸரஸி ஸாரஸஹம்ஸவிஹங்காஷ்சாருகீதாஹ்ருதசேதஸ ஏத்ய .
ஹரிமுபாஸத தே யதசித்தா ஹந்த மீலிதத்ருஷோ த்ருதமௌனா꞉ .. 11..
ஸஹபல꞉ ஸ்ரகவதம்ஸவிலாஸ꞉ ஸானுஷு க்ஷிதிப்ருதோ வ்ரஜதேவ்ய꞉ .
ஹர்ஷயன்யர்ஹி வேணுரவேண ஜாதஹர்ஷ உபரம்பதி விஷ்வம் .. 12..
மஹததிக்ரமணஷங்கிதசேதா மந்தமந்தமனுகர்ஜதி மேக꞉ .
ஸுஹ்ருதமப்யவர்ஷத்ஸுமனோபிஷ்சாயயா ச விததத்ப்ரதபத்ரம் .. 13..
விவிதகோபசரணேஷு விதக்தோ வேணுவாத்ய உருதா நிஜஷிக்ஷா꞉ .
தவ ஸுத꞉ ஸதி யதாதரபிம்பே தத்தவேணுரனயத்ஸ்வரஜாதீ꞉ .. 14..
ஸவனஷஸ்ததுபதார்ய ஸுரேஷா꞉ ஷக்ரஷர்வபரமேஷ்டிபுரோகா꞉ .
கவய ஆனதகந்தரசித்தா꞉ கஷ்மலம் யயுரநிஷ்சிததத்த்வா꞉ .. 15..
நிஜபதாப்ஜதலைர்த்வஜவஜ்ர நீரஜாங்குஷவிசித்ரலலாமை꞉ .
வ்ரஜபுவ꞉ ஷமயன்குரதோதம் வர்ஷ்மதுர்யகதிரீடிதவேணு꞉ .. 16..
வ்ரஜதி தேன வயம் ஸவிலாஸ வீக்ஷணார்பிதமனோபவவேகா꞉ .
குஜகதிம் கமிதா ந விதாம꞉ கஷ்மலேன கவரம் வஸனம் வா .. 17..
மணிதர꞉ க்வசிதாகணயன்கா மாலயா தயிதகந்ததுலஸ்யா꞉ .
ப்ரணயினோ(அ)னுசரஸ்ய கதாம்ஸே ப்ரக்ஷிபன்புஜமகாயத யத்ர .. 18..
க்வணிதவேணுரவவஞ்சிதசித்தா꞉ க்ருஷ்ணமன்வஸத க்ருஷ்ணக்ருஹிண்ய꞉ .
குணகணார்ணமனுகத்ய ஹரிண்யோ கோபிகா இவ விமுக்தக்ருஹாஷா꞉ ..19.
குந்ததாமக்ருதகௌதுகவேஷோ கோபகோதனவ்ருதோ யமுனாயாம் .
நந்தஸூனுரனகே தவ வத்ஸோ நர்மத꞉ ப்ரணயிணாம் விஜஹார .. 20..
மந்தவாயுருபவாத்யனகூலம் மாநயன்மலயஜஸ்பர்ஷேன .
வந்தினஸ்தமுபதேவகணா யே வாத்யகீதபலிபி꞉ பரிவவ்ரு꞉ .. 21..
வத்ஸலோ வ்ரஜகவாம் யதகத்ரோ வந்த்யமானசரண꞉ பதி வ்ருத்தை꞉ .
க்ருத்ஸ்னகோதனமுபோஹ்ய தினாந்தே கீதவேணுரனுகேடிதகீர்தி꞉ .. 22..
உத்ஸவம் ஷ்ரமருசாபி த்ருஷீநாமுந்நயன்குரரஜஷ்சுரிதஸ்ரக் .
தித்ஸயைதி ஸுஹ்ருதாஸிஷ ஏஷ தேவகீஜடரபூருடுராஜ꞉ .. 23..
மதவிகூர்ணிதலோசன ஈஷத்மானத꞉ ஸ்வஸுஹ்ருதாம் வனமாலீ .
பதரபாண்டுவதனோ ம்ருதுகண்டம் மண்டயன்கனககுண்டலலக்ஷ்ம்யா .. 24..
யதுபதிர்த்விரதராஜவிஹாரோ யாமினீபதிரிவைஷ தினாந்தே .
முதிதவக்த்ர உபயாதி துரந்தம் மோசயன்வ்ரஜகவாம் தினதாபம் .. 25.. ..
இதி ஷ்ரீமத்பாகவதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம் ஸம்ஹிதாயாம் தஷமஸ்கந்தே பூர்வார்தே வ்ருந்தாவனக்ரீடாயாம் கோபிகாயுகலகீதம் நாம பஞ்சத்ரிம்ஷோ(அ)த்யாய꞉
ப்ரஹ்மர கீதம்
ஷ்ரீஷுக உவாச .
தம் வீக்ஷ்ய க்ருஷானுசரம் வ்ரஜஸ்த்ரிய꞉ ப்ரலம்பபாஹும் நவகஞ்ஜலோசனம் .
பீதாம்பரம் புஷ்கரமாலினம் லஸன் முகாரவிந்தம் பரிம்ருஷ்டகுண்டலம் .. 10.47.1..
ஸுவிஸ்மிதா꞉ கோ(அ)யமபீவ்யதர்ஷன꞉ குதஷ்ச கஸ்யாச்யுதவேஷபூஷண꞉ .
இதி ஸ்ம ஸர்வா꞉ பரிவவ்ருருத்ஸுகாஸ் தமுத்தம꞉ஷ்லோகபதாம்புஜாஷ்ரயம் 10.47.2.
தம் ப்ரஷ்ரயேணாவனதா꞉ ஸுஸத்க்ருதம் ஸவ்ரீடஹாஸேக்ஷணஸூந்ருதாதிபி꞉ .
ரஹஸ்யப்ருச்சன்னுபவிஷ்டமாஸனே விஜ்ஞாய ஸந்தேஷஹரம் ரமாபதே꞉ .. 10.47.3..
ஜானீமஸ்த்வாம் யதுபதே꞉ பார்ஷதம் ஸமுபாகதம் .
பர்த்ரேஹ ப்ரேஷித꞉ பித்ரோர்பவான்ப்ரியசிகீர்ஷயா .. 10.47.4..
அன்யதா கோவ்ரஜே தஸ்ய ஸ்மரணீயம் ந சக்ஷ்மஹே .
ஸ்னேஹானுபந்தோ பந்தூனாம் முனேரபி ஸுதுஸ்த்யஜ꞉ .. 10.47.5..
அன்யேஷ்வர்தக்ருதா மைத்ரீ யாவதர்தவிடம்பனம் .
பும்பி꞉ ஸ்த்ரீஷு க்ருதா யத்வத்ஸுமன꞉ஸ்விவ ஷட்பதை꞉ .. 10.47.6..
நி꞉ஸ்வம் த்யஜந்தி கணிகா அகல்பம் ந்ருபதிம் ப்ரஜா꞉ .
அதீதவித்யா ஆசார்யம்ருத்விஜோ தத்ததக்ஷிணம் .. 10.47.7..
ககா வீதபலம் வ்ருக்ஷம் புக்த்வா சாதிதயோ க்ருஹம் .
தக்தம் ம்ருகாஸ்ததாரண்யம் ஜாரா புக்த்வா ரதாம் ஸ்த்ரியம் .. 10.47.8..
இதி கோப்யோ ஹி கோவிந்தே கதவாக்காயமானஸா꞉ .
க்ருஷ்ணதூதே ஸமாயாதே உத்தவே த்யக்தலௌகிகா꞉ .. 10.47.9..
காயந்த்ய꞉ ப்ரீயகர்மாணி ருதந்த்யஷ்ச கதஹ்ரிய꞉ .
தஸ்ய ஸம்ஸ்ம்ருத்ய ஸம்ஸ்ம்ருத்ய யானி கைஷோரபால்யயோ꞉ .. 10.47.10..
காசின்மதுகரம் த்ருஷ்ட்வா த்யாயந்தீ க்ருஷ்ணஸங்கமம் .
ப்ரியப்ரஸ்தாபிதம் தூதம் கல்பயித்வேதமப்ரவீத் .. 10.47.11..
கோப்யுவாச
மதுப கிதவபந்தோ மா ஸ்ப்ருஷங்க்ரிம் ஸபத்ன்யா꞉ குசவிலுலிதமாலாகுங்குமஷ்மஷ்ருபிர்ன꞉ .
வஹது மதுபதிஸ்தன்மானினீனாம் ப்ரஸாதம்
யதுஸதஸி விடம்ப்யம் யஸ்ய தூதஸ்த்வமீத்ருக் .. 10.47.12..
ஸக்ருததரஸுதாம் ஸ்வாம் மோஹினீம் பாயயித்வா
ஸுமனஸ இவ ஸத்யஸ்தத்யஜே(அ)ஸ்மான்பவாத்ருக் .
பரிசரதி கதம் தத்பாதபத்மம் நு பத்மா ஹ்யபி
பத ஹ்ருதசேதா ஹ்யுத்தம꞉ஷ்லோகஜல்பை꞉ .. 10.47.13..
கிமிஹ பஹு ஷடங்க்ரே காயஸி த்வம் யதூனாம்
அதிபதிமக்ருஹாணாமக்ரதோ ந꞉ புராணம் .
விஜயஸகஸகீனாம் கீயதாம் தத்ப்ரஸங்க꞉
க்ஷபிதகுசருஜஸ்தே கல்பயந்தீஷ்டமிஷ்டா꞉ .. 10.47.14..
திவி புவி ச ரஸாயாம் கா꞉ ஸ்த்ரியஸ்தத்துராபா꞉
கபடருசிரஹாஸப்ரூவிஜ்ரும்பஸ்ய யா꞉ ஸ்யு꞉ .
சரணரஜ உபாஸ்தே யஸ்ய பூதிர்வயம் கா
அபி ச க்ருபணபக்ஷே ஹ்யுத்தம꞉ஷ்லோகஷப்த꞉ .. 10.47.15..
விஸ்ருஜ ஷிரஸி பாதம் வேத்ம்யஹம் சாதுகாரைர்
அனுனயவிதுஷஸ்தே(அ)ப்யேத்ய தௌத்யைர்முகுந்தாத் .
ஸ்வக்ருத இஹ விஷ்ருஷ்டாபத்யபத்யன்யலோகா
வ்யஸ்ருஜதக்ருதசேதா꞉ கிம் நு ஸந்தேயமஸ்மின் .. 10.47.16..
ம்ருகயுரிவ கபீந்த்ரம் விவ்யதே லுப்ததர்மா
ஸ்த்ரியமக்ருத விரூபாம் ஸ்த்ரீஜித꞉ காமயானாம் .
பலிமபி பலிமத்த்வாவேஷ்டயத்த்வாங்க்ஷவத்யஸ் ததலமஸிதஸக்யைர்துஸ்த்யஜஸ்தத்கதார்த꞉ .. 10.47.17..
யதனுசரிதலீலாகர்ணபீயூஷவிப்ருட்
ஸக்ருததனவிதூதத்வந்த்வதர்மா விநஷ்டா꞉ .
ஸபதி க்ருஹகுடும்பம் தீனமுத்ஸ்ருஜ்ய தீனா
பஹவ இஹ விஹங்கா பிக்ஷுசர்யாம் சரந்தி .. 10.47.18..
வயம்ருதமிவ ஜிஹ்மவ்யாஹ்ருதம் ஷ்ரத்ததானா꞉
குலிகருதமிவாஜ்ஞா꞉ க்ருஷ்ணவத்வோ ஹரிண்ய꞉ . தத்ருஷுரஸக்ருதேதத்தந்நகஸ்பர்ஷதீவ்ர
ஸ்மரருஜ உபமந்த்ரின்பண்யதாமன்யவார்தா .. 10.47.19
ப்ரியஸக புனராகா꞉ ப்ரேயஸா ப்ரேஷித꞉ கிம்
வரய கிமனுருந்தே மானனீயோ(அ)ஸி மே(அ)ங்க .
நயஸி கதமிஹாஸ்மாந்துஸ்த்யஜத்வந்த்வபார்ஷ்வம்
ஸததமுரஸி ஸௌம்ய ஷ்ரீர்வதூ꞉ ஸாகமாஸ்தே .. 10.47.20..
அபி பத மதுபுர்யாமார்யபுத்ரோ(அ)துனாஸ்தே
ஸ்மரதி ஸ பித்ருகேஹான்ஸௌம்ய பந்தூம்ஷ்ச கோபான் .
க்வசிதபி ஸ கதா ந꞉ கிங்கரீணாம் க்ருணீதே
புஜமகுருஸுகந்தம் மூர்த்ன்யதாஸ்யத்கதா நு .. 10.47.21..
ஷ்ரீஷுக உவாச . அதோத்தவோ நிஷம்யைவம் க்ருஷ்ணதர்ஷனலாலஸா꞉ .
ஸாந்த்வயன்ப்ரியஸந்தேஷைர்கோபீரிதமபாஷத .. 10.47.22..
ஷ்ரீஉத்தவ உவாச
அஹோ யூயம் ஸ்ம பூர்ணார்தா பவத்யோ லோகபூஜிதா꞉ .
வாஸுதேவே பகவதி யாஸாமித்யர்பிதம் மன꞉ .. 10.47.23..
தானவ்ரததபோஹோம ஜபஸ்வாத்யாயஸம்யமை꞉ .
ஷ்ரேயோபிர்விவிதைஷ்சான்யை꞉ க்ருஷ்ணே பக்திர்ஹி ஸாத்யதே .. 10.47.24..
பகவத்யுத்தம꞉ஷ்லோகே பவதீபிரனுத்தமா .
பக்தி꞉ ப்ரவர்திதா திஷ்ட்யா முனீநாமபி துர்லபா .. 10.47.25..
திஷ்ட்யா புத்ரான்பதீந்தேஹான்ஸ்வஜனான்பவனானி ச .
ஹித்வாவ்ருனீத யூயம் யத்க்ருஷ்ணாக்யம் புருஷம் பரம் .. 10.47.26..
ஸர்வாத்மபாவோ(அ)திக்ருதோ பவதீநாமதோக்ஷஜே .
விரஹேண மஹாபாகா மஹான்மே(அ)னுக்ரஹ꞉ க்ருத꞉ .. 10.47.27..
ஷ்ரூயதாம் ப்ரியஸந்தேஷோ பவதீனாம் ஸுகாவஹ꞉ .
யமாதாயாகதோ பத்ரா அஹம் பர்தூ ரஹஸ்கர꞉ .. 10.47.28..
ஷ்ரீபகவானுவாச
பவதீனாம் வியோகோ மே ந ஹி ஸர்வாத்மனா க்வசித் .
யதா பூதானி பூதேஷு கம் வாய்வக்நிர்ஜலம் மஹீ .
ததாஹம் ச மன꞉ப்ராண பூதேந்த்ரியகுணாஷ்ரய꞉ .. 10.47.29..
ஆத்மன்யேவாத்மனாத்மானம் ஸ்ருஜே ஹன்ம்யனுபாலயே .
ஆத்மமாயானுபாவேன பூதேந்த்ரியகுணாத்மனா .. 10.47.30..
ஆத்மா ஜ்ஞானமய꞉ ஷுத்தோ வ்யதிரிக்தோ(அ)குணான்வய꞉ .
ஸுஷுப்திஸ்வப்னஜாக்ரத்பிர்மாயாவ்ருத்திபிரீயதே .. 10.47.31..
யேனேந்த்ரியார்தாந்த்யாயேத ம்ருஷா ஸ்வப்னவதுத்தித꞉ .
தந்நிருந்த்யாதிந்த்ரியாணி விநித்ர꞉ ப்ரத்யபத்யத .. 10.47.32..
ஏததந்த꞉ ஸமாம்னாயோ யோக꞉ ஸாங்க்யம் மனீஷிணாம் .
த்யாகஸ்தபோ தம꞉ ஸத்யம் ஸமுத்ராந்தா இவாபகா꞉ .. 10.47.33..
யத்த்வஹம் பவதீனாம் வை தூரே வர்தே ப்ரியோ த்ருஷாம் .
மனஸ꞉ ஸந்நிகர்ஷார்தம் மதனுத்யானகாம்யயா .. 10.47.34..
யதா தூரசரே ப்ரேஷ்டே மன ஆவிஷ்ய வர்ததே .
ஸ்த்ரீணாம் ச ந ததா சேத꞉ ஸன்னிக்ருஷ்டே(அ)க்ஷிகோசரே .. 10.47.35..
மய்யாவேஷ்ய மன꞉ க்ருத்ஸ்னம் விமுக்தாஷேஷவ்ருத்தி யத் .
அனுஸ்மரந்த்யோ மாம் நித்யமசிரான்மாமுபைஷ்யத .. 10.47.36..
யா மயா க்ரீடதா ராத்ர்யாம் வனே(அ)ஸ்மின்வ்ரஜ ஆஸ்திதா꞉ .
அலப்தராஸா꞉ கல்யாண்யோ மாபுர்மத்வீர்யசிந்தயா .. 10.47.37..
ஷ்ரீஷுக உவாச . ஏவம் ப்ரியதமாதிஷ்டமாகர்ண்ய வ்ரஜயோஷித꞉ .
தா ஊசுருத்தவம் ப்ரீதாஸ்தத்ஸந்தேஷாகதஸ்ம்ருதீ꞉ .. 10.47.38..
கோப்ய ஊசு꞉ . திஷ்ட்யாஹிதோ ஹத꞉ கம்ஸோ யதூனாம் ஸானுகோ(அ)கக்ருத் .
திஷ்ட்யாப்தைர்லப்தஸர்வார்தை꞉ குஷல்யாஸ்தே(அ)ச்யுதோ(அ)துனா .. 10.47.39..
கச்சித்கதாக்ரஜ꞉ ஸௌம்ய கரோதி புரயோஷிதாம் .
ப்ரீதிம் ந꞉ ஸ்னிக்தஸவ்ரீட ஹாஸோதாரேக்ஷணார்சித꞉ .. 10.47.40..
கதம் ரதிவிஷேஷஜ்ஞ꞉ ப்ரியஷ்ச புரயோஷிதாம் .
நானுபத்யேத தத்வாக்யைர்விப்ரமைஷ்சானுபாஜித꞉ .. 10.47.41..
அபி ஸ்மரதி ந꞉ ஸாதோ கோவிந்த꞉ ப்ரஸ்துதே க்வசித் .
கோஷ்டிமத்யே புரஸ்த்ரீணாம்க்ராம்யா꞉ ஸ்வைரகதாந்தரே .. 10.47.42..
தா꞉ கிம் நிஷா꞉ ஸ்மரதி யாஸு ததா ப்ரியாபிர்
வ்ருந்தாவனே குமுதகுந்தஷஷாங்கரம்யே .
ரேமே க்வணச்சரணநூபுரராஸகோஷ்ட்யாம்
அஸ்மாபிரீடிதமனோஜ்ஞகத꞉ கதாசித் .. 10.47.43..
அப்யேஷ்யதீஹ தாஷார்ஹஸ்தப்தா꞉ ஸ்வக்ருதயா ஷுசா .
ஸஞ்ஜீவயன்னு நோ காத்ரைர்யதேந்த்ரோ வனமம்புதை꞉ .. 10.47.44..
கஸ்மாத்க்ருஷ்ண இஹாயாதி ப்ராப்தராஜ்யோ ஹதாஹித꞉ .
நரேந்த்ரகன்யா உத்வாஹ்ய ப்ரீத꞉ ஸர்வஸுஹ்ருத்வ்ருத꞉ .. 10.47.45..
கிமஸ்மாபிர்வனௌகோபிரன்யாபிர்வா மஹாத்மன꞉ .
ஷ்ரீபதேராப்தகாமஸ்ய க்ரியேதார்த꞉ க்ருதாத்மன꞉ .. 10.47.46..
பரம் ஸௌக்யம் ஹி நைராஷ்யம் ஸ்வைரிண்யப்யாஹ பிங்கலா .
தஜ்ஜானதீனாம் ந꞉ க்ருஷ்ணே ததாப்யாஷா துரத்யயா .. 10.47.47..
க உத்ஸஹேத ஸந்த்யக்துமுத்தம꞉ஷ்லோகஸம்விதம் .
அனிச்சதோ(அ)பி யஸ்ய ஷ்ரீரங்கான்ன ச்யவதே க்வசித் .. 10.47.48..
ஸரிச்சைலவனோத்தேஷா காவோ வேணுரவா இமே .
ஸங்கர்ஷணஸஹாயேன க்ருஷ்ணேனாசரிதா꞉ ப்ரபோ .. 10.47.49..
புன꞉ புன꞉ ஸ்மாரயந்தி நந்தகோபஸுதம் பத .
ஷ்ரீநிகேதைஸ்தத்பதகைர்விஸ்மர்தும் நைவ ஷக்னும꞉ .. 10.47.50..
கத்யா லலிதயோதார ஹாஸலீலாவலோகனை꞉ .
மாத்வ்யா கிரா ஹ்ருததிய꞉ கதம் தம் விஸ்மராம ஹே .. 10.47.51..
ஹே நாத ஹே ரமாநாத வ்ரஜநாதார்திநாஷன .
மக்னமுத்தர கோவிந்த கோகுலம் வ்ருஜினார்ணவாத் .. 10.47.52..
ஷ்ரீஷுக உவாச
ததஸ்தா꞉ க்ருஷ்ணஸந்தேஷைர்வ்யபேதவிரஹஜ்வரா꞉ .
உத்தவம் பூஜயாம் சக்ருர்ஜ்ஞாத்வாத்மானமதோக்ஷஜம் .. 10.47.53..
உவாஸ கதிசின்மாஸான்கோபீனாம் வினுதன்ஷுச꞉ .
க்ருஷ்ணலீலாகதாம் காயன்ரமயாமாஸ கோகுலம் .. 10.47.54..
யாவந்த்யஹானி நந்தஸ்ய வ்ரஜே(அ)வாத்ஸீத்ஸ உத்தவ꞉ .
வ்ரஜௌகஸாம் க்ஷணப்ராயாண்யாஸன்க்ருஷ்ணஸ்ய வார்தயா .. 10.47.55..
ஸரித்வனகிரித்ரோணீர்வீக்ஷன்குஸுமிதாந்த்ருமான் .
க்ருஷ்ணம் ஸம்ஸ்மாரயன்ரேமே ஹரிதாஸோ வ்ரஜௌகஸாம் .. 10.47.56..
த்ருஷ்ட்வைவமாதி கோபீனாம் க்ருஷ்ணாவேஷாத்மவிக்லவம் .
உத்தவ꞉ பரமப்ரீதஸ்தா நமஸ்யன்னிதம் ஜகௌ .. 10.47.57..
ஏதா꞉ பரம் தனுப்ருதோ புவி கோபவத்வோ
கோவிந்த ஏவ நிகிலாத்மனி ரூடபாவா꞉ .
வாஞ்சந்தி யத்பவபியோ முனயோ வயம் ச
கிம் ப்ரஹ்மஜன்மபிரனந்தகதாரஸஸ்ய .. 10.47.58..
க்வேமா꞉ ஸ்த்ரியோ வனசரீர்வ்யபிசாரதுஷ்டா꞉
க்ருஷ்ணே க்வ சைஷ பரமாத்மனி ரூடபாவ꞉ . . நன்வீஷ்வரோ(அ)னுபஜதோ(அ)விதுஷோ(அ)பி
ஸாக்ஷாச் ச்ரேயஸ்தனோத்யகதராஜ இவோபயுக்த꞉ .. 10.47.59..
நாயம் ஷ்ரியோ(அ)ங்க உ நிதாந்தரதே꞉ ப்ரஸாத꞉
ஸ்வர்யோஷிதாம் நலினகந்தருசாம் குதோ(அ)ன்யா꞉ .
ராஸோத்ஸவே(அ)ஸ்ய புஜதண்டக்ருஹீதகண்ட
லப்தாஷிஷாம் ய உதகாத்வ்ரஜவல்லபீனாம் .. 10.47.60..
ஆஸாமஹோ சரணரேணுஜுஷாமஹம் ஸ்யாம்
வ்ருந்தாவனே கிமபி குல்மலதௌஷதீனாம் .
யா துஸ்த்யஜம் ஸ்வஜனமார்யபதம் ச ஹித்வா
பேஜுர்முகுந்தபதவீம் ஷ்ருதிபிர்விம்ருக்யாம் .. 10.47.61..
யா வை ஷ்ரியார்சிதமஜாதிபிராப்தகாமைர்
யோகேஷ்வரைரபி யதாத்மனி ராஸகோஷ்ட்யாம் .
க்ருஷ்ணஸ்ய தத்பகவத꞉ சரணாரவிந்தம் ந்யஸ்தம்
ஸ்தனேஷு விஜஹு꞉ பரிரப்ய தாபம் .. 10.47.62..
வந்தே நந்தவ்ரஜஸ்த்ரீணாம் பாதரேணுமபீக்ஷ்ணஷ꞉ .
யாஸாம் ஹரிகதோத்கீதம் புனாதி புவனத்ரயம் .. 10.47.63..
ஷ்ரீஷுக உவாச . அத கோபீரனுஜ்ஞாப்ய யஷோதாம் நந்தமேவ ச .
கோபாநாமந்த்ர்ய தாஷார்ஹோ யாஸ்யன்னாருருஹே ரதம் .. 10.47.64..
தம் நிர்கதம் ஸமாஸாத்ய நானோபாயனபாணய꞉ .
நந்தாதயோ(அ)னுராகேண ப்ராவோசன்னஷ்ருலோசனா꞉ .. 10.47.65..
மனஸோ வ்ருத்தயோ ந꞉ ஸ்யு꞉ க்ருஷ்ண பாதாம்புஜாஷ்ரயா꞉ .
வாசோ(அ)பிதாயிநீர்நாம்னாம் காயஸ்தத்ப்ரஹ்வணாதிஷு .. 10.47.66..
கர்மபிர்ப்ராம்யமாணானாம் யத்ர க்வாபீஷ்வரேச்சயா .
மங்கலாசரிதைர்தானை ரதிர்ன꞉ க்ருஷ்ண ஈஷ்வரே .. 10.47.67..
ஏவம் ஸபாஜிதோ கோபை꞉ க்ருஷ்ணபக்த்யா நராதிப .
உத்தவ꞉ புனராகச்சன்மதுராம் க்ருஷ்ணபாலிதாம் .. 10.47.68..
க்ருஷ்ணாய ப்ரணிபத்யாஹ பக்த்யுத்ரேகம் வ்ரஜௌகஸாம் .
வஸுதேவாய ராமாய ராஜ்ஞே சோபாயனான்யதாத் .. 10.47.69.. ..
இதி ஷ்ரீமத்பாகவதே மஹாபுராணே பாரமஹம்ஸ்யாம் ஸம்ஹிதாயாம்
தஷமஸ்கந்தே பூர்வார்தே உத்தவப்ரதியானே
ஸப்தசத்வாரிஷோ(அ)த்யாயாந்தர்கதம் ப்ரமரகீதம் ஸமாப்தம் .. 10.47..
நாராயண கவசம்
.. ராஜோவாச ..
யயா குப்த꞉ ஸஹஸ்த்ராக்ஷ꞉ ஸவாஹான் ரிபுஸைனிகான் .
க்ரீடன்னிவ விநிர்ஜித்ய த்ரிலோக்யா புபுஜே ஷ்ரியம் .. 1 ..
பகவம்ஸ்தன்மமாக்யாஹி வர்ம நாராயணாத்மகம் .
யதாஸ்ஸ்ததாயின꞉ ஷத்ரூன் யேன குப்தோஸ்ஜயன்ம்ருதே .. 2 ..
.. ஷ்ரீஷுக உவாச ..
வ்ருத꞉ புரோஹிதோஸ்த்வாஷ்ட்ரோ மஹேந்த்ராயானுப்ருச்சதே .
நாராயணாக்யம் வர்மாஹ ததிஹைகமனா꞉ ஷ்ருணு .. 3 ..
விஷ்வரூப உவாசதௌதாங்க்ரிபாணிராசம்ய ஸபவித்ர உதங் முக꞉ .
க்ருதஸ்வாங்ககரந்யாஸோ மந்த்ராப்யாம் வாக்யத꞉ ஷுசி꞉ .. 4 ..
நாராயணமயம் வர்ம ஸம்நஹ்யேத் பய ஆகதே .
பாதயோர்ஜானுனோரூர்வோரூதரே ஹ்ருத்யதோரஸி .. 5 ..
முகே ஷிரஸ்யானுபூர்வ்யாதோங்காராதீனி வின்யஸேத் .
ஓம் நமோ நாராயணாயேதி விபர்யயமதாபி வா .. 6 ..
கரந்யாஸம் தத꞉ குர்யாத் த்வாதஷாக்ஷரவித்யயா .
ப்ரணவாதியகாரந்தமங்குல்யங்குஷ்டபர்வஸு .. 7 ..
ந்யஸேத் ஹ்ருதய ஓங்காரம் விகாரமனு மூர்தனி .
ஷகாரம் து ப்ருவோர்மத்யே ணகாரம் ஷிகயா திஷேத் .. 8 ..
வேகாரம் நேத்ரயோர்யுஞ்ஜ்யான்னகாரம் ஸர்வஸந்திஷு .
மகாரமஸ்த்ரமுத்திஷ்ய மந்த்ரமூர்திர்பவேத் புத꞉ .. 9 ..
ஸவிஸர்கம் படந்தம் தத் ஸர்வதிக்ஷு விநிர்திஷேத் .
ஓம் விஷ்ணவே நம இதி .. 10 ..
ஆத்மானம் பரமம் த்யாயேத த்யேயம் ஷட்ஷக்திபிர்யுதம் .
வித்யாதேஜஸ்தபோமூர்திமிமம் மந்த்ரமுதாஹரேத .. 11 ..
ஓம் ஹரிர்விதத்யான்மம ஸர்வரக்ஷாம் ந்யஸ்தாங்க்ரிபத்ம꞉ பதகேந்த்ரப்ருஷ்டே .
தராரிசர்மாஸிகதேஷுசாபாஷான் ததானோஸ்ஷ்டகுணோஸ்ஷ்டபாஹு꞉ .. 12 ..
ஜலேஷு மாம் ரக்ஷது மத்ஸ்யமூர்திர்யாதோகணேப்யோ வரூணஸ்ய பாஷாத் .
ஸ்தலேஷு மாயாவடுவாமனோஸ்வ்யாத் த்ரிவிக்ரம꞉ கேஉவது விஷ்வரூப꞉ .. 13 ..
துர்கேஷ்வடவ்யாஜிமுகாதிஷு ப்ரபு꞉ பாயாந்ந்ருஸிம்ஹோஉஸுரயுதபாரி꞉ .
விமுஞ்சதோ யஸ்ய மஹாட்டஹாஸம் திஷோ வினேதுர்ன்யபதம்ஷ்ச கர்பா꞉ .. 14 ..
ரக்ஷத்வஸௌ மாத்வனி யஜ்ஞகல்ப꞉ ஸ்வதம்ஷ்ட்ரயோன்னீததரோ வராஹ꞉ .
ராமோஉத்ரிகூடேஷ்வத விப்ரவாஸே ஸலக்ஷ்மணோஸ்வ்யாத் பரதாக்ரஜோஸ்ஸ்மான் .. 15 ..
மாமுக்ரதர்மாதகிலாத் ப்ரமாதாந்நாராயண꞉ பாது நரஷ்ச ஹாஸாத் .
தத்தஸ்த்வயோகாதத யோகநாத꞉ பாயாத் குணேஷ꞉ கபில꞉ கர்மபந்தாத் .. 16 ..
ஸனத்குமாரோ வது காமதேவாத்தயஷீர்ஷா மாம் பதி தேவஹேலனாத் .
தேவர்ஷிவர்ய꞉ புரூஷார்சனாந்தராத் கூர்மோ ஹரிர்மாம் நிரயாதஷேஷாத் .. 17 ..
தன்வந்தரிர்பகவான் பாத்வபத்யாத் த்வந்த்வாத் பயாத்ருஷபோ நிர்ஜிதாத்மா .
யஜ்ஞஷ்ச லோகாதவதாஜ்ஜனாந்தாத் பலோ கணாத் க்ரோதவஷாதஹீந்த்ர꞉ .. 18 ..
த்வைபாயனோ பகவானப்ரபோதாத் புத்தஸ்து பாகண்டகணாத் ப்ரமாதாத் .
கல்கி꞉ கலே காலமலாத் ப்ரபாது தர்மாவனாயோரூக்ருதாவதார꞉ .. 19 ..
மாம் கேஷவோ கதயா ப்ராதரவ்யாத் கோவிந்த ஆஸங்கவமாத்தவேணு꞉ .
நாராயண ப்ராஹ்ண உதாத்தஷக்திர்மத்யந்தினே விஷ்ணுரரீந்த்ரபாணி꞉ .. 20 ..
தேவோஸ்பராஹ்ணே மதுஹோக்ரதன்வா ஸாயம் த்ரிதாமாவது மாதவோ மாம் .
தோஷே ஹ்ருஷீகேஷ உதார்தராத்ரே நிஷீத ஏகோஸ்வது பத்மநாப꞉ .. 21 ..
ஷ்ரீவத்ஸதாமாபரராத்ர ஈஷ꞉ ப்ரத்யூஷ ஈஷோஉஸிதரோ ஜனார்தன꞉ .
தாமோதரோஉவ்யாதனுஸந்த்யம் ப்ரபாதே விஷ்வேஷ்வரோ பகவான் காலமூர்தி꞉ .. 22 ..
சக்ரம் யுகாந்தானலதிக்மனேமி ப்ரமத் ஸமந்தாத் பகவத்ப்ரயுக்தம் .
தந்தக்தி தந்தக்த்யரிஸைன்யமாஸு கக்ஷம் யதா வாதஸகோ ஹுதாஷ꞉ .. 23 ..
கதேஉஷநிஸ்பர்ஷனவிஸ்புலிங்கே நிஷ்பிண்டி நிஷ்பிண்ட்யஜிதப்ரியாஸி .
கூஷ்மாண்டவைநாயகயக்ஷரக்ஷோபூதக்ரஹாம்ஷ்சூர்ணய சூர்ணயாரீன் .. 24 ..
த்வம் யாதுதானப்ரமதப்ரேதமாத்ருபிஷாசவிப்ரக்ரஹகோரத்ருஷ்டீன் .
தரேந்த்ர வித்ராவய க்ருஷ்ணபூரிதோ பீமஸ்வனோஉரேர்ஹ்ருதயானி கம்பயன் .. 25 ..
த்வம் திக்மதாராஸிவராரிஸைன்யமீஷப்ரயுக்தோ மம சிந்தி சிந்தி .
சர்மஞ்சதசந்த்ர சாதய த்விஷாமகோனாம் ஹர பாபசக்ஷுஷாம் .. 26 ..
யன்னோ பயம் க்ரஹேப்யோ பூத் கேதுப்யோ ந்ருப்ய ஏவ ச .
ஸரீஸ்ருபேப்யோ தம்ஷ்ட்ரிப்யோ பூதேப்யோம்உஹோப்ய ஏவ வா .. 27 ..
ஸர்வாண்யேதானி பகந்நாமரூபாஸ்த்ரகீர்தனாத் .
ப்ரயாந்து ஸங்க்ஷயம் ஸத்யோ யே ந꞉ ஷ்ரேய꞉ ப்ரதீபகா꞉ .. 28 ..
கரூடோ பகவான் ஸ்தோத்ரஸ்தோபஷ்சந்தோமய꞉ ப்ரபு꞉ .
ரக்ஷத்வஷேஷக்ருச்ச்ரேப்யோ விஷ்வக்ஸேன꞉ ஸ்வநாமபி꞉ .. 29 ..
ஸர்வாபத்ப்யோ ஹரேர்நாமரூபயானாயுதானி ந꞉ .
புத்திந்த்ரியமன꞉ ப்ராணான் பாந்து பார்ஷதபூஷணா꞉ .. 30 ..
யதா ஹி பகவானேவ வஸ்துத꞉ ஸத்ஸச்ச யத் .
ஸத்யனானேன ந꞉ ஸர்வே யாந்து நாஷமுபாத்ரவா꞉ .. 31 ..
யதைகாத்ம்யானுபாவானாம் விகல்பரஹித꞉ ஸ்வயம் .
பூஷணாயுத்தலிங்காக்யா தத்தே ஷக்தீ꞉ ஸ்வமாயயா .. 32 ..
தேனைவ ஸத்யமானேன ஸர்வஜ்ஞோ பகவான் ஹரி꞉ .
பாது ஸர்வை꞉ ஸ்வரூபைர்ன꞉ ஸதா ஸர்வத்ர ஸர்வக꞉ .. 33 ..
விதிக்ஷு திக்ஷூர்த்வமத꞉ ஸமந்தாதந்தர்பஹிர்பகவான் நாரஸிம்ஹ꞉ .
ப்ரஹாபயம்ல்லோகபயம் ஸ்வனேன க்ரஸ்தஸமஸ்ததேஜா꞉ .. 34 ..
மகவன்னிதமாக்யாதம் வர்ம நாரயணாத்மகம் .
விஜேஷ்யஸ்யஞ்ஜஸா யேன தம்ஷிதோஉஸுரயூதபான் .. 35 ..
ஏதத் தாரயமாணஸ்து யம் யம் பஷ்யதி சக்ஷுஷா .
பதா வா ஸம்ஸ்ப்ருஷேத் ஸத்ய꞉ ஸாத்வஸாத் ஸ விமுச்யதே .. 36 ..
ந குதஷ்சித பயம் தஸ்ய வித்யாம் தாரயதோ பவேத் .
ராஜதஸ்யுக்ரஹாதிப்யோ வ்யாக்ராதிப்யஷ்ச கர்ஹிசித் .. 37 ..
இமாம் வித்யாம் புரா கஷ்சித் கௌஷிகோ தாரயன் த்விஜ꞉ .
யோகதாரணயா ஸ்வாங்கம் ஜஹௌ ஸ மரூதன்வனி .. 38 ..
தஸ்யோபரி விமானேன கந்தர்வபதிரேகதா .
யயௌ சித்ரரத꞉ ஸ்த்ரீர்பிவ்ருதோ யத்ர த்விஜக்ஷய꞉ .. 39 ..
ககனான்ன்யபதத் ஸத்ய꞉ ஸவிமானோ ஹ்யவாக் ஷிரா꞉ .
ஸ வாலகில்யவசநாதஸ்தீன்யாதாய விஸ்மித꞉ .
ப்ராஸ்ய ப்ராசீஸரஸ்வத்யாம் ஸ்னாத்வா தாம ஸ்வமன்வகாத் .. 40 ..
.. ஷ்ரீஷுக உவாச ..
ய இதம் ஷ்ருணுயாத் காலே யோ தாரயதி சாத்ருத꞉ .
தம் நமஸ்யந்தி பூதானி முச்யதே ஸர்வதோ பயாத் .. 41 ..
ஏதாம் வித்யாமதிகதோ விஷ்வரூபாச்சதக்ரது꞉ .
த்ரைலோக்யலக்ஷ்மீம் புபுஜே விநிர்ஜித்யஉம்ருதேஸுரான் .. 42 ..
.. இதி ஷ்ரீநாராயணகவசம் ஸம்பூர்ணம் ..